الروم ٣٤
ترجمه
الروم ٣٣ | آیه ٣٤ | الروم ٣٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لِیَکْفُرُوا»: کفران نعمت کنند. بیباور شوند. «بِمَا»: به چیزی که. به سبب آنچه. «لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْناهُمْ»: بگذار نعمتهائی را که بدیشان دادهایم بیسپاس گذارند و آنها را کفران کنند. بگذار نعمتهای ما ایشان را به کفر سوق دهد و موجب بیدینی و بیبندوباری و سرمستی ایشان شود. «فَتَمَتَّعُوا»: خوش بگذرانید و از لذّات و نعمات بهره ببرید. واژههای (لِیَکْفُرُوا) و (تَمَتَّعُوا) هر دو امرند و برای تهدید به کار رفتهاند. اوّلی به صورت امر غائب و دومی به صورت امر حاضر است. گوئی خداوند در آغاز آنان را غائب فرض فرموده است، و سپس برای شدّت بخشیدن به تهدید، ایشان را رویاروی و مخاطب قرار داده است.
تفسیر
- آيات ۲۷ - ۳۹، سوره روم
- طرح يك اشكال و بيان وجوه مختلفى در پاسخ به آن
- پاسخ ديگرى از صاحب كشاف و بيان چهار اشكال به آن
- جواب به اشكال فوق با بيان مفاد جمله : ((وللهالمثل الاءعلى ))
- تمثيلى متضمن رد و ابطال پندار مشركين درباره اينكه خدا از مخلوقات خود شركايى دارد
- شرح مفاد آيه : ((فاقم وجهك للدين حنيفا فطرة الله التى فطر الناس عليها...))
- بيان اينكه فطرت انسان هادى همه افراد در هر عصر و مصر به سوى سعادت است
- اقوال مختلف مفسرين درباره مفردات و مفاد آيه ((فاقم وجهك للذين حنيفا...))
- كلام فخر رازى در مراد از ((لاتبديل لخلق الله )) و بياناشكال آن
- نهى از تخرب و تفرق در دين كه از صفات مشركين و ناشى از پيروى آنان از اهواء خوداست
- مراد آيه شريفه و بيان عدم منافات آن با آيه (و اذا مس الانسان ضردعوا...)
- وسعت و تنگى معيشت تابع مشيت خدا است (يبسط الرزق لمن يشاء و يقدر)
- مراد از ((ربا)) و ((زكات )) در آيه : ((و ما آتيتم من ربا ليربوا...))
- بحث روايتى
- روايتى درباره شاءن نزول آيه : ((ضرب لكم مثلا من انفسكم ...)) كه در مقام نفى اعتمادبه شريك داشتن خدا است
- رواياتى در ذيل آيه : ((فطرة الله التى فطر الناس عليها...)) و بيان مراد از((فطرت ))
- چند روايت حاكى از اينكه كل مولود يولد على الفطرة ...
- فدك حق مسلم حضرت زهرا(س ) بوده است
- گفتارى در معناى فطرى بودن دين در چند فصل
- ۲ - زندگى اجتماعى و نياز به قانون ويژگى انسان است
- ۳- دين (مجموعه سنن قوانين )) بايد در جهت برآوردن حوائج حقيقى انسان و مطابق بافطرت و تكوين تشريع شده باشد.
- ۴ - اسلام ((دين فطرت ))، ((دين خدا)) و ((سبيل الله )) است
نکات آیه
۱ - پیدایش روحیه کفران و ناسپاسى در برابر نعمت هاى الهى، پیامد شرک است. (یشرکون . لیکفروا بما ءاتینهم) لام در «لیکفروا» لام عاقبت است.
۲ - بازگشت رهیدگان از ناملایمات به شرک ربوبى، کفران نعمت هاى خداوند است. (بربّهم یشرکون . لیکفروا بما ءاتینهم) به قرینه «ما آتیناهم» مراد از «لیکفروا» کفران نعمت است.
۳ - فرجام مشرکان، ناگوار است. (بربّهم یشرکون ... فسوف تعلمون)
۴ - امکانات موجود در دست مشرکان، نعمت هاى خدادادى است. (بربّهم یشرکون ... بما ءاتینهم)
۵ - هدف رهیدگان از ناگوارى ها، از گرایش به شرک، انکار خدایى بودن نجات شان است. (إذا مسّ الناس ضرّ ... ثمّ إذا أذاقهم منه رحمة ... یشرکون . لیکفروا) «لام» در «لیکفروا» لامِ عاقبت است و مفید این نکته است که آنان، مشرک شدند تا سرانجام کفران نعمت کنند.
۶ - مشرکان ناسپاس، مورد غضب خداوندند. (ثمّ إذا أذاقهم منه رحمة ... بربّهم یشرکون ... فتمتّعوا فسوف تعلمون) التفات از غیبت به خطاب احتمال دارد به جهت یاد شده باشد.
۷ - تمامى انسان ها، حتّى مشرکان ناسپاس از رحمت خداوند، برخوردارند. (إذا أذاقهم منه رحمة ... لیکفروا بما ءاتینهم)
۸ - نجات انسان ها از تنگناها و ناملایمات، از نعمت هاى الهى است. (ثمّ إذا أذاقهم منه رحمة ... لیکفروا بما ءاتینهم)
۹ - مشرکان، به رغم کفران نعمت هاى الهى، از آن نعمت ها، برخوردار مى شوند و مهلت زندگى مى یابند. (فتمتّعوا فسوف تعلمون)
۱۰ - مشرکان ناسپاس ، از سزاى ناسپاسى شان، مطّلع خواهند شد. (بربّهم یشرکون ... فسوف تعلمون)
۱۱ - مشرکان، مورد تهدید سخت خداوندند. (فتمتّعوا فسوف تعلمون) امر «فتمتّعوا» به قرینه «فسوف تعلمون» و نیز توصیف آنان به روى آوردن به شرک، پس از نیل به رفاه، براى توبیخ است.
۱۲ - زندگى دنیوى انسان ها، آمیزه اى از ناملایمات و برخوردارى از نعمت ها است. (إذا مسّ الناس ضرّ ... ثمّ إذا أذاقهم منه رحمة ... فتمتّعوا)
موضوعات مرتبط
- خدا: تهدیدهاى خدا ۱۱; عمومیت رحمت خدا ۷; نعمتهاى خدا ۴، ۸
- رحمت: مشمولان رحمت ۷
- زندگى: رفاه در زندگى دنیوى ۱۲; سختى در زندگى دنیوى ۱۲
- سختى: نجات از سختى ۸
- شرک: آثار شرک ۱
- کافران: مهلت به کافران ۹
- کفران: زمینه کفران نعمت ۱; کفران نعمت ۲; کیفر کفران نعمت ۱۰
- مشرکان: تهدید مشرکان ۱۱; علم مشرکان ۱۰; فرجام مشرکان ۳; کفران مشرکان ۹، ۱۰; مغضوبیت مشرکان ۶; منشأ امکانات مادى مشرکان ۴; نعمتهاى مشرکان ۹
- مغضوبان خدا :۶
- نجات: منشأ نجات ۵
- نجات یافتگان: شرک نجات یافتگان از سختى ۲; فلسفه شرک نجات یافتگان از سختى ۵