النمل ٨٣
ترجمه
النمل ٨٢ | آیه ٨٣ | النمل ٨٤ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«فَوْجاً»: گروه و جماعت فراوان. مراد کافران و ناباوران سراسر تاریخ کره خاکی است. «مِمَّنْ»: حرف (مِنْ) بیانیّه است. یعنی: از کسانی که. برخی هم (مِنْ) را تبعیضیّه گرفتهاند و گفتهاند: مراد از فوج تکذیبکنندگان، رؤسای خطدهنده شیطانصفت و سردستگان گمراه و گمراهساز گروهها و دستههای مختلف مردمان در طول تاریخ است که برای توبیخ بیشتر، زودتر به پیش خوانده میشوند و مجازات میگردند (نگا: هود / ، مریم / ). «آیَات»: مراد آیات کتابهای منزل آسمانی، و معجزات انبیاء ربّانی، و نشانههای جهانی دالّ بر وجود خدا است (نگا: یوسف / فصّلت / ). «یُوزَعُونَ»: (نگا: نمل / ).
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۸۲ - ۹۳، سوره نمل
- مقصود از ((قول )) و اخراج جنبنده اى از زمين كه با مردم سخن مى گويد
- مراد از ((آيات )) و خشر فوجى از هر امت در آيه : ((و يوم نحشر منكل امة فوجا ممن كذب بآياتنا...))
- مقصود از نفخ در صور در آيه : ((و يوم ينفح فى الصور ففزع من فى السموات و منفى الارض ...)) كدام نفخه است ؟
- وجه اينكه تخريب و ويرانى عالم با پيدايش قيامت را صنع متقن خود خواند (صنع اللهالذى اتقن كل شى ء)
- حمل آيه : ((و ترى الجبال تحسبها جامدة و هى تمرّمرّ السحاب )) بر حركت جوهرى و برحركت انتقالى زمين
- من ماءمور به عبادت خدا و تلاوت قرآن هستم و بس ، هر كه ايمان آورد براى خود و هر كه گمراه گشت عليه خود
- رواياتى درباره مراد از ((دابة من الاءرض )) در آيه : ((و اذا وقع القول عليهم اخرجنا لهم دابة من الاءرض ))
- چند روايت راجع به مراد از ((حسنه )) در آيه : ((من جاء بالحسنة فله خير منها))
نکات آیه
۱ - تعلق اراده الهى بر بازگرداندن دسته اى از کافران هر امت به دنیا، قبل از قیامت (و یوم نحشر من کلّ أُمّة فوجًا) دلالت آیه بالا بر رجعت از آن جهت است که مسأله نفخ صور، در آیات بعدى مطرح شده است و این قرینه اى است بر این که مراد از این حشر، حشر روز قیامت نیست; بلکه حشرى است که در دنیا صورت مى گیرد و با خروج «دابّة الأرض» ارتباط دارد. علاوه بر این، در قیامت همه کافران بدون استثنا، محشور مى شوند; ولى حشر در این آیه، مربوط به دسته اى از کافران هر امت است، این نیز قرینه دیگرى است بر این که مراد از حشر در این جا، «رجعت» پیش از قیامت است.
۲ - دسته هاى بازگردانده شده به دنیا، تحت نظارت و کنترل مأموران الهى (و یوم نحشر... فهم یوزعون) «وزع» (مصدر مجهول «یوزعون») به معناى ممنوع شدن است. بنابراین عبارت «فهم یوزعون» اشاره دارد به این که: گروه هاى محشور شده، نمى توانند به میل خود هر طور خواستند عمل کنند. مأموران آنان را از متفرق شدن بازمى دارند.
۳ - حرکت سریع دسته هاى رجعت داده شده به سوى جایگاه محاکمه (و یوم نحشر من کلّ أُمّة فوجًا) «فوج» به گروهى گفته مى شود که شتابان در حرکت اند. از آیه بعد استفاده مى شود که گروه هاى محشور شده، به سوى جایگاه محاکمه مى روند.
۴ - عدم وجود آزادى و اختیار براى کافران در صحنه «رجعت» (فهم یوزعون)
۵ - رجعت داده شدگان هر امت، متشکل از سردمداران کفر (و یوم نحشر من کلّ أُمّة فوجًا) با توجه به این که «من» در عبارت «من کلّ أُمّة» براى تبعیض است، به مناسبت مورد احتمال مى رود که آن بعض، پیشوایان کفر باشند.
۶ - تکذیب آیات الهى، بارزترین و محورى ترین جرم رجعت شوندگان (فوجًا ممّن یکذّب بایتنا)
۷ - احیاى مردگان و بازگرداندن آنان به دنیا، آیتى دیگر براى اتمام حجت با کافران زمین است. (أخرجنا لهم دابّة من الأرض... و یوم نحشر من کلّ أُمّة فوجًا)
۸ - وعده الهى به گردآورى کافران هر امت، براى محاکمه و مجازات در قیامت * (و یوم نحشر من کلّ أُمّة فوجًا ممّن یکذّب بایتنا) برداشت یاد شده بدان احتمال است که «حشر» مورد بحث در آیه مربوط به قیامت باشد.
۹ - حشر گروهى از کافران هر امت در قیامت و رانده شدن آنان به سوى جایگاه محاکمه و مجازات * (و یوم نحشر من کلّ أُمّة فوجًا ممّن یکذّب بایتنا)
۱۰ - جدا شدن سردمداران کفر از میان هر امت در قیامت، به صورت نظام یافته و تحت نظارت و کنترل مأموران الهى است.* (و یوم نحشر ... فهم یوزعون)
۱۱ - همه کافران در جرم و کیفر، یکسان نیستند. (نحشر من کلّ أُمّة فوجًا ممّن یکذّب بایتنا) از این که از میان تکذیب گران هر امت، تنهاگروهى در این مرحله به منظور محاکمه و مجازات، جدا و محشور مى شوند; مى توان استفاده کرد که این گروه ها داراى گناهى سنگین تر و کیفرى متناسب با آن هستند.
۱۲ - تهدید حق ستیزان عصر بعثت به محاکمه و مجازات در روز رجعت (و یوم نحشر من کلّ أُمّة فوجًا ممّن یکذّب بایتنا) ظاهراً آیه یاد شده، تعریض به رجعت کافران عصر بعثت نیز دارد.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: رجعت مکذبان آیات خدا ۶
- حق: تهدید حق ستیزان صدراسلام ۱۲; رجعت حق ستیزان صدراسلام ۱۲; کیفر حق ستیزان صدراسلام ۱۲; محاکمه حق ستیزان صدراسلام ۱۲
- خدا: اراده خدا ۱; تهدیدهاى خدا ۱۲; نظارت خدا ۲، ۱۰; وعده هاى خدا ۸
- رجعت: اهل رجعت ۵; جبر در رجعت ۴; رجعت از آیات خدا ۷; گناه اهل رجعت ۶; محاکمه اهل رجعت ۳; نظارت بر اهل رجعت ۲; ویژگیهاى رجعت ۳
- رهبران: رجعت رهبران کفر ۵; رهبران کفر در قیامت ۱۰
- قیامت: حشر در قیامت ۸، ۹; ویژگیهاى قیامت ۱۰
- کارگزاران خدا: نظارت کارگزاران خدا ۲، ۱۰
- کافران: اتمام حجت به کافران ۷; تفاوت جرم کافران ۱۱; تفاوت کیفر کافران ۱۱; حشر اخروى کافران ۸، ۹; حشر دنیوى کافران ۱; رجعت کافران ۱، ۴; کیفر اخروى کافران ۸، ۹; محاکمه اخروى کافران ۸، ۹