المؤمنون ١١٤
ترجمه
| المؤمنون ١١٣ | آیه ١١٤ | المؤمنون ١١٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«... لَوْ أنَّکُمْ کُنتُمْ تَعْلَمُونَ»: اگر اندک دانش و معرفتی می‌داشتید، در پرتو آن متوجّه عمر محدود و ناچیز خود در برابر عمر نامحدود و سرمدی آخرت می‌شدید. بعضی حرف (لَوْ) را به معنی (لَیْتَ) دانسته‌اند که در این صورت معنی چنین می‌شود: ای کاش! شما این مطلب را در دنیا می‌دانستید.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
وَ يَوْمَ يَحْشُرُهُمْ کَأَنْ لَمْ... (۲) يَوْمَ يَدْعُوکُمْ فَتَسْتَجِيبُونَ... (۲) نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا يَقُولُونَ إِذْ... (۴)
تفسیر
- آيات ۹۹ - ۱۱۸، سوره مومنون
- وصف حال مشركين در حال رويارو شدن با مرگ و تمناى بازگشت نمودن و عدم اجابت آن(قال ربّ ارجعون ...)
- معناى ((برزخ )) و مراد از: ((و من ورائهم برزخ الى يوم يبعثون ))
- مقصود از اينكه در قيامت حسب و نسبى در بين نيست و كسى ازحال ديگرى نمى پرسد
- توضيح اينكه اهل عذاب در مقام اعتراف و تقاضاى برگشت مى گويند: ((ربّنا غلبت علينا شقوتنا...))
- جواب رد خداوند به توبه و تقاضاى دوزخيان
- اشاره به برهانى براى مساءله بعث با بيان منزه بودن خداى ملك حق از انجام كار بيهوده و عبث .
- بحث روايتى
- پاره اى از روايات مربوط به برزخ و احوال آن
- در قيامت هر حسب و نسبى منقطع است جز حسب و نسب رسول اللّه (ص )
- روايتى ديگرى درباره بهشت و دوزخ و ساكنان آنها
نکات آیه
۱ - زندگى دنیوى انسان، به حق کوتاه و گذرا است. (قل إن لبثتم إلاّ قلیلاً) ضمیر فاعل در «قال» به خداوند بازمى گردد.
۲ - انسان، غافل از کوتاهى و ناپایدارى زندگى دنیوى (قل إن لبثتم إلاّ قلیلاً لو أنّکم کنتم تعلمون)
۳ - دلبستگى انسان به دنیا، معلول جهل او به ناچیز بودن عمرش (قل إن لبثتم إلاّ قلیلاً لو أنّکم کنتم تعلمون)
۴ - پى بردن دوزخیان در قیامت به ناچیزى زندگى دنیوى، امرى بى ثمر به حال آنان (إن لبثتم إلاّ قلیلاً لو أنّکم کنتم تعلمون) «لو» در عبارت «لو أنّکم کنتم تعلمون» براى تمنى است; یعنى، اى کاش! این حقیقت را از پیش مى دانستید تا کارتان به دوزخ نمى کشید; اما اکنون که در دوزخ هستید، این اعتراف ثمرى براى شما ندارد.
۵ - توجه انسان در دنیا به ناپایدارى عمر خویش، داراى نقشى اساسى در گرایش او به دین الهى (قل إن لبثتم إلاّ قلیلاً لو أنّکم کنتم تعلمون) تعبیر «لو أنّکم کنتم تعلمون» مى رساند که اگر انسان در زندگى دنیوى، به ناپایدارى آن توجه داشته باشد، راهى را انتخاب خواهد کرد که به دوزخ و پشیمانى منتهى نشود. آن راه، همان گردن نهادن به شریعت و آیین الهى است.
موضوعات مرتبط
- انسان: غفلت انسان ۲
- جهل: آثار جهل ۳
- دنیاطلبى: زمینه دنیاطلبى ۳
- ذکر: ذکر کوتاهى زندگى دنیوى ۵
- زندگى: جهل به کوتاهى زندگى دنیوى ۳; علم به کوتاهى زندگى دنیوى ۴; کوتاهى زندگى دنیوى ۱، ۲
- قیامت: ظهور حقایق در قیامت ۴
- گرایشها: عوامل گرایش به دین ۵
