المائدة ٩١
ترجمه
| المائدة ٩٠ | آیه ٩١ | المائدة ٩٢ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«یُوقِعَ»: بیفکند و پراکنده کند. «الْبَغْضَآءَ»: کینه‌توزی. «فَهَلْ أَنتُم مُّنتَهُونَ؟»: پس آیا بس می‌کنید؟! یعنی باید که خودداری کنید و دست از آن بردارید.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۹۳ - ۹۰ ، سوره مائده
- ده خصوصيت در اين آيات كه تشديد و تاءكيد حرمت شراب را مى رسانند
- معناى ((ميسر)) و ((انصاب )) و ((ازلام )) ونقل يك قول
- حقيقت امر در خصوص عمل استخاره
- رد يك توهم در خصوص استخاره با قرآن
- معناى رجس ...
- اشاره به اينكه شيطان بر فكر آدمى در بعضى موارد سلطه دارد و مراد از مجسم شدنشيطان ، مجسم شدن براى فكر بشر است
- وجه اينكه شراب و قمار رجس و عملى شيطانى شمرده شده اند
- ميسر (قمار) و مفاسد اجتماعى آن
- چگونه شيطان با شراب و قمار بين آدميان دشمنى و كينه ايجاد كرده ، انان را از ذكر خداو نماز غافل مى سازد
- وجوه مختلفى كه در بيان مراد آيه : ((ليس على الذين امنوا و عملو الصالحات جناح فيماطعموا)) گفته شده است
- وجه بدون اشكال در معناى آيه شريفه
- سبب اينكه ((تقوا)) در آيه شريفه سه بار تكرار شده است
- وجوه متعددى كه در توجيه تكرار ((تقوا)) در آيه شريفه گفته شده است
- رواياتى متضمن داستانهايى كه منجر به تحريم شراب در اسلام شده است
- عمر در حال مستى اشعار كفرآميز مى خواند!
- نقد و بررسى روايات تحريم شراب در اسلام
- با توجه به اينكه قبل از هجرت ، خمر تحريم شده بوده و صحابه از آن مطلع بوده انداين روايات داراى اشكال هستند
- رواياتى ديگر در مورد تحريم خمر و ميسر و انصاب و ازلام
- شراب در همه شرايع حرام بوده است
نکات آیه
۱- شیطان همواره در صدد ایجاد دشمنى و کینه توزى میان اهل ایمان (انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة و البغضاء)
۲- شراب و قمار، ابزار شیطان براى ایجاد کینه و عداوت (انما یرید الشیطن ... فى الخمر و المیسر)
۳- جامعه آلوده به دشمنى و کینه توزى، جامعه اى شیطان زده و مطرود در پیشگاه خداوند (انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة و البغضاء)
۴- حراست از وحدت جامعه ایمانى و دور نگاهداشتن آن از کینه و دشمنى فلسفه تحریم شراب خوارى و قماربازى (انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة و البغضاء)
۵- الفت و مهربانى مؤمنان با یکدیگر، و پرهیز از دشمنى، مورد عنایت و خواست الهى (انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة و البغضاء) نهى مؤکد خداوند از شرابخوارى و قماربازى و معرفى شراب و قمار به عنوان عوامل تفرقه و دشمنى حکایت از آن دارد که الفت و مهربانى بین اهل ایمان مورد عنایت خاص خداوند است.
۶- مصالح و مفاسد جوامع انسانى معیارى در تشریع احکام دین (انما الخمر ... فاجتنبوه لعلکم تفلحون. انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة)
۷- شیطان همواره در صدد بازدارى مؤمنان از یاد خدا و برپایى نماز (انما یرید الشیطن ... فى الخمر و المیسر و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة)
۸- روى آورى به مظاهر شرک زمینه ساز غفلت از یاد خدا و ترک نماز (انما الخمر و المیسر و الانصاب ... و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة) نیاوردن قید «فى الخمر و المیسر» در جمله «و یصدکم ...» به خلاف جمله «ان یوقع ..» -، مى تواند اشاره به این باشد که منشأ ترک یاد خدا و برپایى نماز مخصوص شراب و قمار نیست بلکه برخاسته از گرایش به انصاب و ازلام (مظاهر شرک) نیز هست.
۹- قماربازى و میگسارى ابزار شیطان براى بازداشتن مردم از یاد خدا و برپایى نماز (انما یرید الشیطن ... فى الخمر و المیسر و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة)
۱۰- باز نماندن از نماز و یاد خدا از حکمتهاى تحریم میگسارى و قماربازى (انما یرید الشیطن ... فى الخمر و المیسر و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة)
۱۱- باز ماندن جامعه ایمانى از نماز و یاد خدا پیامد برانگیخته شدن دشمنى و کینه در بین آنها (ان یوقع بینکم العدوة و البغضاء ... و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة) نیاوردن کلمه «ان» در «یصدکم عن ...» مى تواند اشاره به این باشد که مضمون این جمله پیامد تحقق مضمون معطوف علیه (یوقع بینکم ...) است.
۱۲- اتحاد و روابط عاطفى در جامعه ایمانى، زمینه ساز ذکر خدا و برپایى نماز (انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة ... و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة)
۱۳- نماز، داراى جایگاهى شاخص در میان اذکار الهى (و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة) چون نماز از جمله اذکار الهى است، عطف «عن الصلوة» بر «عن ذکر اللّه» عطف خاص بر عام خواهد بود و حاکى از اهمیت برتر نماز نسبت به دیگر اذکار الهى دارد.
۱۴- یاد خدا، برپایى نماز، الفت و مهربانى بین افراد جامعه، از نشانه هاى جامعه رستگار (لعلکم تفلحون. انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة و ... و عن الصلوة)
۱۵- دشمنى و کینه توزى در بین جامعه ایمانى و غفلت از یاد خدا مانع رسیدن آن جامعه به فلاح و رستگارى (لعلکم تفلحون. انما یرید الشیطن ... و یصدکم عن ذکراللّه)
۱۶- پاسدارى از روابط عاطفى اهل ایمان نسبت به یکدیگر و نیز حفظ روابط عبادى آنان با خدا، ملاک و حکمتى براى جعل احکام دین (انما یرید الشیطن ان یوقع بینکم العدوة ... و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة)
۱۷- شراب خوارى و قماربازى برخى مسلمانان صدر اسلام حتى پس از تحریم آن (فهل انتم منتهون) بیان رساى آیات مورد بحث در تحریم شراب و قمار و تذییل آن با جمله اى مذمت آمیز همراه با تردید نسبت به پرهیز مسلمانان از آن (آیا دست از قمار بازى و شرابخوارى مى کشید)، مى رساند که تحریم قمار و شراب قبلا اعلام شده ولى برخى از مسلمانان شاید به توهم تصریح نداشتن آن آیات در تحریم، همچنان به شرابخوارى و قماربازى ادامه مى دادند گفتنى است که شأن نزول هاى نقل شده درباره این آیات برداشت فوق را تأیید مى کند.
۱۸- بیان احکام و مفاسد شراب و قمار، بیانى رسا در تحریم میگسارى و قماربازى و از میان برنده هرگونه تردیدى در ضرورت پرهیز از آنها (انما الخمر و المیسر ... و یصدکم عن ذکراللّه و عن الصلوة فهل انتم منتهون)
۱۹- بیان فلسفه احکام از روشهاى قرآن جهت زدودن شک و تردید و ایجاد انگیزه براى عمل به آن احکام (رجس من عمل الشیطن ... فهل انتم منتهون)
موضوعات مرتبط
- اتحاد: آثار اتحاد ۱۲ ; اهمیّت اتحاد ۴، ۵
- احکام:۱۸ تبیین احکام ۱۸ ۱۸ ; فلسفه احکام ۱۸ ۱۰، ۱۹ ; ملاک احکام ۱۸ ۶ ; ملاک تشریع احکام ۱۸ ۱۶
- انسان: مصالح انسان ۶
- انگیزش: عوامل انگیزش ۱۹
- بغض: آثار بغض ۳، ۱۱، ۱۵ ; اجتناب از بغض ۴ ; عوامل بغض ۱، ۲
- تربیت: روش تربیت ۱۹
- تکلیف: زمینه عمل به تکلیف ۱۹
- جامعه: اتحاد جامعه دینى ۴ ; جامعه مبغوض ۳
- خدا: لطف خدا ۵
- خمر: آثار خمر ۲، ۹ ; اجتناب از خمر ۱۸ ; احکام خمر ۱۸ ; تحریم خمر ۱۸ ; فلسفه تحریم خمر ۴، ۱۰ ; مفاسد خمر ۱۸
- دشمنى: آثار دشمنى ۳، ۱۱، ۱۵ ; اجتناب از دشمنى ۴، ۵ ; عوامل دشمنى ۱، ۲
- دین: و عینیّت ۶
- ذکر: آثار ذکر ۱۴ ; اهمیّت ذکر ۱۰ ; ذکر خدا ۱۳، ۱۴ ; زمینه ذکر ۱۲ ; عوامل ترک ذکر ۸ ; موانع ذکر ۷، ۹، ۱۱
- رستگارى: موانع رستگارى ۱۵ ; نشانه هاى رستگارى ۱۴
- رشد: موانع رشد ۱۵
- شرک: آثار شرک ۸
- شیطان: ابزار شیطان ۲، ۹ ; شیطان و مؤمنان ۱، ۷ ; نقش شیطان ۱، ۲، ۳، ۷
- عبادت: اهمیّت عبادت ۱۶ ; محافظت از عبادت ۱۶
- غفلت: آثار غفلت ۱۵ ; زمینه غفلت ۸ ; غفلت از ذکر ۱۵
- قمار: آثار قمار ۲، ۹ ; اجتناب از قمار ۱۸ ; احکام قمار ۱۸ ; تحریم قمار ۱۸ ; فلسفه تحریم قمار ۴، ۱۰ ; قمار در صدر اسلام ۱۷ ; مفاسد قمار ۱۸
- مبغوضان خدا:۳
- مسلمانان: شرب خمر در مسلمانان ۱۷ ; قمار در مسلمانان ۱۷
- مؤمنان: اهمیّت مهربانى مؤمنان ۱۶
- مهربانى: آثار مهربانى ۱۲، ۱۴ ; اهمیّت مهربانى ۵
- نماز: آثار اقامه نماز ۱۴ ; اهمیّت نماز ۱۰، ۱۳ ; زمینه اقامه نماز ۱۲ ; عوامل ترک نماز ۸ ; موانع نماز ۷، ۹، ۱۱
