مريم ١٠
ترجمه
| مريم ٩ | آیه ١٠ | مريم ١١ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«آیَةً»: علامت. نشانه. «أَلاّ تُکَلِّمَ النَّاسَ ...»: این که زبانت بند می‌آید و قدرت تکلّمِ با مردم را نخواهی داشت. «ثَلاثَ لَیالٍ»: سه شب. مراد سه شبانه‌روز است (نگا: آل‌عمران / ). «سَوِیّاً»: سالم و متعادل. حال ضمیر فاعلی مستتر در فعل (تُکَلِّمَ) است.
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۱۵ - ۱ سوره مريم
- غرض كلى سوره مريم : بشارت وانذار مردم ، داستان زكريا و...
- اشاره اى درباره حروف مقطعه
- سخن جناب زكريا (ع ) با خداى تعالى ، و مفاد جملات ، و نكات و ظرائف آن سخنان
- فرزند خواستن زكريا (عليه السلام ) از خداوند (فهب بى من لدنك وليا يرثنى ...)
- زكريا از خداوند فرزند صلبى خواسته كه از او ارث ببرد
- رد اعداى برخى مفسرين كه مراد از ارث را وراثت نبوت يا علم يا... دانسته اند
- پاسخ به اعتراضى در ارتباط با معنايى كه براى دعاى زكريا بيان كرديم
- مشاهده ميوه در غير موسم سبب دعاى زكريا (ع ) نبوده است !
- استجابت دعاى زكريا (عليه السلام ) و بشارت دادن به او بغلام اسمه يحيى ...
- چه شگفت زده شد زكريا از بشارت به پسردار شدن
- پاسخ خداوند به استفهام زكريا:((قال ربك هو على هين ...((
- درخواست آيت و نشانه توسط زكريا(ع ) و استجابت خداوند آنرا
- در جمله :((يا يحيى الكتاب بقوة (( مقصود از اخذ كتاب به قوت ، علم وعمل به آن است
- توضيحات و وجوهى درباره ((حكم ((، ((حنان ((، ((زكوة (( كه خداوند يحيى (عليهالسلام ) داده است
- يحيى (عليه السلام ) در مقابل خالق ((تقى (( و درمقابل پدر و مادر ((براءبوالدينه (( بود و نسبت به مردم ((جبار عصى (( نبود
- بحث روايتى : روايت در بيان اينكه ((كهيعص (( اشاره به برخى اسماء حسناى الهى است
- احتجاج حضرت زهرا(س ) عليه ابوبكر در غصب فدك به (شيرينى و يرث منآل يعقوب ...)
- استدلال مغرضانه صاحب روح المعانى در توجيه غضب فدك به آيه دعاى زكريا(ع ) وحديث (نحن معاشر الانبياء لاتورث )
- پاسخ به مطالب نادرست صاحب روح المعانى
- رواياتى كه درباره روزه سكوت زكريا(ع ) و همچنين ذيل آيه (وآتيناه الحكم صبيا)
- رواياتى كه در ذيل آيات راجع به دعاى زكريا(عليه السلام ) و اوصاف واحوال يحيى (عليه السلام )
- داستان زكريا (عليه السلام ) در قرآن
- داستان يحيى (عليه السلام ) در قرآن
- داستان زكريا و يحيى در انجيل
- بخش ديگرى از زندگى يحيى (ع ) و قضيه غسل تعميد
- حكايت شهادت يحيى (ع ) در قسمت ديگرى از انجيل
نکات آیه
۱- زکریا(ع) خواستار نشانه اى از خداوند، براى شناخت زمان آمادگى او و همسرش براى برخوردارى از فرزند (قال ربّ اجعل لى ءایة) هدف زکریا از خواستن آیه و علامت، یا رفع تردید در صحت بشارت بوده و یا آمادگى براى رعایت آداب هم بسترى و یا پرداختن به شکرگزارى و امثال آن. براى احتمال سوم در آیه شاهدى وجود ندارد. برخى احتمال اول را نیز به دلیل نسبت دادن تردید به پیامبران، نپذیرفته و احتمال دوم را صحیح دانسته اند. برداشت یاد شده براین اساس است.
۲- زکریا(ع)، خواهان علامت و نشانه اى بر الهى بودن بشارت تولد یحیى به وى * (قال ربّ اجعل لى ءایة) علامت خواهى زکریا ممکن است از آن جهت باشد که وى اطمینان یابد آنچه او دریافت داشته، وحى الهى بوده است و نه القاآت شیطانى; امکان تردید در این امور براى پیامبران با توجه به این نکته است که آنان تنها با امدادهاى خداوند از آزار شیاطین و القاآت آنها مصون مى ماندند و خداوند گاه با ارائه نشانه و گاه با وسیله دیگر آنان را مطمئن مى ساخت.
۳- درخواست علامت از خدا براى اطمینان فزون تر، با مقام پیامبرى سازگار است. (قال ربّ اجعل لى ءایة قال ءایتک ألاّ تکلّم الناس)
۴- زکریا(ع)، هنگام دعا، به ربوبیت خداوند توجه داشت. (قال ربّ)
۵- ناتوانى زکریا(ع) از سخن گفتن با مردم به مدت سه شبانه روز کامل، نشانه اى الهى بر زمان تحقق یافتن بشارت فرزند بود. (قال ءایتک ألاّ تکلّم الناس ثلث لیال سویًّا) «سویّاً» یا صفت براى «ثلاث لیال» است و یا حال براى فاعل «ألاّ تکلّم» و در هر دو صورت مراد از «سه شب» سه شبانه روز است. آیه چهل و یکم سوره آل عمران شاهد این معنا است. فعل «ألاّ تکلّم» فعل نفى است و مراد از آن، تکلیف زکریا به سکوت نیست، بلکه از صادر نشدن سخنى از زکریاخبر مى دهد.
۶- زکریا(ع)، در روزهاى ناتوانىِ از سخن گفتن با مردم، به عبادت و ذکر خداوند، قدرت داشت. (ألاّ تکلّم الناس ثلث لیال سویًّا) واژه «الناس» نشان مى دهد که عجز زکریا، تنها از سخن گفتن با مردم بوده است و نه به طور مطلق.
۷- ناتوانى زکریا(ع) از سخن گفتن با مردم، امرى اعجازى بود، نه معلول نقصى در زبان یا جسم او. (قال ءایتک ألاّ تکلّم الناس ثلث لیال سویًّا) «سوىّ» به کسى گفته مى شود که اخلاق و خلقت او در حد اعتدال باشد، نه کمبودى داشته باشد و نه از حد تجاوز کرده باشد (مفردات راغب) و براین مبنى که «سویّاً» حال باشد، براى فاعل «تکلّم» که زکریا است، مفاد آیه این مى شود. «تو در حالى که سالم هستى، با مردم سه شبانه روز سخن نخواهى گفت».
۸- لزوم تصفیه درونى و اعتلاى روحى پدر، هنگام انعقاد نطفه فرزند (قال ربّ اجعل لى ءایة قال ءایتک ألاّ تکلّم الناس ثلث لیال سویًّا) نشانه اى که زکریا درخواست کرد، اگر براى تشخیص زمان انعقاد نطفه بوده، چنین درخواستى مى تواند نشانه حساسیت خاص مسأله باشد و آن حضرت براى مراعات مسائلى خاص و نیز آدابى لازم، زمان آن را خواهان گردید تا با تهیه و تدارک مقدمات روحى لازم، اقدام به انجام مرحله انعقاد نطفه نماید.
۹- گفت و گوى زکریا(ع) با خداوند (قال ربّ ... قال ءایتک)
۱۰- وجود روزه سکوت در ادیان گذشته * (قال ءایتک ألاّ تکلّم الناس ثلث لیال) «ألاّ تکلّم» فعل نفى است. برخى احتمال داده اند که نفى تکلم، خبر در مقام انشاء و ترک سخن، تکلیفى الهى و اختیارى براى زکریا و کنایه از روزه باشد و گفته اند در آن زمان، سکوت، شرط صحّت روزه بوده است.
۱۱- کاربرد اعجاز در راستاى روشن سازى حقایق، حتى براى پیامبران (ءایتک ألاّ تکلّم الناس ثلث لیال)
۱۲- تأثیر قطع ارتباط با مردم و تمرکز فکرى در تقویت قواى جنسى * (ألاّ تکلّم الناس ثلث لیال سویًّا) نشانه اى که براى زکریا قرار داده شد، بدون مناسبت و ارتباط با عوامل منتهى به انعقاد نطفه یحیى نیست، چرا که زکریا فرتوت گشته و براى انجام چنین کارى آمادگى لازم را ندارد. ترک سخن سه روزه او علاوه بر نشانه بودن ممکن است موجب تمرکز فکرى و آمادگى جسمى او براى انعقاد نطفه نیز بوده است.
۱۳- اراده الهى، حاکم بر عوامل طبیعت است. (قال ربّ اجعل ... ءایتک ألاّ تکلّم الناس)
۱۴- در داستان زکریا، معجزه اى، وسیله اثبات اعجازى دیگر شد. (ءاتیک ألاّ تکلّم الناس) سکوت سه روزه زکریا خرق عادتى بود که صدق بشارت تولد یحیى را که خود امرى خارق العاده بود، اثبات مى کرد.
موضوعات مرتبط
- آیات خدا: درخواست آیات خدا ۱، ۲، ۳
- ادیان: روزه سکوت در ادیان ۱۰
- اطمینان: عوامل اطمینان ۳
- اعداد: عدد سه ۵
- انسان: مراحل خلقت انسان ۸
- بشارت: بشارت ولادت یحیى(ع) ۲
- پدر: آثار تزکیه پدر ۸
- حقایق: عوامل تبیین حقایق ۱۱
- خدا: حاکمیت اراده خدا ۱۳
- دعا: آداب دعا ۴
- ذکر: ذکر ربوبیت خدا ۴
- زکریا(ع): اعجاز قصه زکریا(ع) ۱۴; باردارى همسر زکریا(ع) ۱; بشارت به زکریا(ع) ۵; خواسته هاى زکریا(ع) ۱، ۲; دعاى زکریا(ع) ۴; شگفتى عجز زکریا(ع) از تکلم ۷; عبادات زکریا(ع) ۶; عجز زکریا(ع) از تکلم ۵، ۶; قصه زکریا(ع) ۱، ۵، ۶، ۷; گفتگوى زکریا(ع) با خدا ۹; ویژگیهاى قصه زکریا(ع) ۱۴
- عزلت: آثار عزلت ۱۲
- عوامل طبیعى: نقش عوامل طبیعى ۱۳
- غریزه جنسى: زمینه تقویت غریزه جنسى ۱۲
- فکر: زمینه تمرکز فکر ۱۲
- معجزه: نقش معجزه ۱۱، ۱۴
- نبوت: مقام نبوت و آیات خدا ۳
- نطفه: اهمیت انعقاد نطفه ۸
- یحیى(ع): آیات خدا در ولادت یحیى(ع) ۵
