هود ٦٤
ترجمه
| هود ٦٣ | آیه ٦٤ | هود ٦٥ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«نَاقَةُ اللهِ»: شتر خدا. اضافه شتر به (الله) اضافه تشریفی است و بیانگر اکرام و احترام است. از قبیل: أَرْضُ اللهِ. بَیْتُ اللهِ. شَهْرُ اللهِ. «آیَةً»: معجزه. حجّت و برهان (نگا: اعراف / ، شعراء / قمر / - ).
آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)
تفسیر
- آيات ۶۸ - ۶۱، سوره هود
- معناى ((انشاء)) و ((استعمار)) در جمله : ((هو انشاءكم من الاءرض و استعمركم فيها))
- استدلال براى عدم جواز عبادت غير خدا به : وجود ارتباط بين خالق و خلق ، نزديك بودنخدا به انسان و نفى استقلال اسباب
- پاسخ قوم ثمود به دعوت صالح (ع )
- قوميت پرستى ، و مليت گرايى ، و ادعاى شك و ترديد داشتن ، دو حجت قوم ثمود، در رددعوت جناب صالح (ع )
- جواب صالح (ع ) به دلايل قوم خود و معناى جمله : ((فما تزيدوننى غير تسخير))
- بحث روايتى (روايتى درباره داستان ناقه صالح و كشتن آن و هلاكت قوم ثمود)
- ۱- ثمود، قوم صالح
- ۲- بعثت صالح (عليه السلام )
- ۳- شخصيت صالح (عليه السلام )
نکات آیه
۱- پیدایش شترى به اراده خداوند و بدون جریان اسباب و علل عادى ، معجزه صالح(ع) براى اثبات رسالت خویش (و یقوم هذه ناقة الله لکم ءایة)
۲- ناقه صالح ، آیه و معجزه اى بزرگ و داراى اهمیتى خاص بود. (هذه ناقة الله لکم ءایة) اضافه «ناقة» به «الله» علاوه بر اینکه اشاره به پیدایش ناقه صالح بدون جریان علل عادى دارد ، گویاى عظمت و بزرگى ناقه نیز مى باشد.
۳- صالح(ع) با برخوردى عاطفى ، قوم خویش را با خصوصیات معجزه خویش آشنا ساخت. (و یقوم هذه ناقة الله) تعبیر «یا قوم» (اى مردم من) حکایت از مهربانى و عطوفت دارد.
۴- صالح(ع) از قوم خویش خواست تا ناقه را براى چریدن آزاد بگذارند. (فذروها تأکل فى أرض الله)
۵- صالح(ع) ، برحذر دارنده قوم ثمود از ایجاد هرگونه مزاحمت و آزاررسانى به ناقه (و لاتمسوها بسوء)
۶- صالح(ع) ، قوم خود را در صورت آزاررسانى به ناقه و بازداشتن آن از چرا ، به عذابى زودرس هشدار داد. (و لاتمسوها بسوء فیأخذکم عذاب قریب)
۷- زمین و روییدنیهاى آن، ملک خداوند است. (فذروها تأکل فى أرض الله) برداشت فوق، از اضافه «أرض» به «الله» استفاده شده است.
۸- مالکیت خداوند بر چراگاهها ، دلیل صالح(ع) بر لزوم آزاد گذاشتن ناقه براى چریدن در هر کجاى زمین (هذه ناقة الله ... فذروها تأکل فى أرض الله) تعبیرهاى «ناقه خدا» و «زمین خدا» در حقیقت استدلال صالح(ع) بر لزوم آزادگذارى ناقه براى چریدن بود; یعنى ، چون ناقه از آنِ خداست و زمین نیز از آنِ اوست ، روا نیست ناقه را از چریدن باز دارید.
۹- آزادى ناقه صالح براى چریدن ، در تضاد با منافع قوم ثمود (فذروها تأکل فى أرض الله و لاتمسوها بسوء) تهدید شدن قوم ثمود به عذاب در صورت بازدارى ناقه از چریدن، نشان مى دهد که سلامتى ناقه ازسوى آنان، درخطر بود وآنها آزادى ناقه را براى چرا، به سودخویش نمى دیدند.
روایات و احادیث
۱۰- «عن أبى جعفر(ع) قال: إن رسول الله(ص) سأل جبرئیل(ع): ... فقال: یا محمد(ص) ان صالحاً بعث إلى قومه ... قالوا: یا صالح ادع لنا ربک یخرج لنا من هذا الجبل الساعة ناقة حمراء شقراء وبراء عشراء بین جنبیها میل ... فسأل الله تعالى صالح ذلک فانصدع الجبل صدعاً ... ثم اضطرب ذلک الجبل ... ثم لم یفجأهم إلاّ رأسها ... ثم خرج سائر جسدها ثم استوت قائمة على الأرض ...;[۱] از امام باقر(ع) روایت شده است که رسول خدا از جبرئیل [درباره قوم صالح] سؤال فرمود ، ... جبرئیل گفت: اى محمد! صالح به سوى قومش مبعوث شد ... به او گفتند: اى صالح! براى ما از پروردگارت بخواه که همین لحظه از این کوه شترى بیرون آورد قرمز پررنگ و پرکرک که ده ماه از حملش گذشته و بین دو پهلویش یک میل فاصله باشد ... آن گاه صالح این را از خدا خواست و کوه شکاف بزرگى برداشت ... سپس به لرزه درآمد ... ناگهان سر شتر از کوه بیرون آمد ... سپس باقى جسدش خارج شد و روى زمین ایستاد ...».
موضوعات مرتبط
- خدا: اراده خدا ۱; مالکیت خدا ۷، ۸
- زمین: مالک زمین ۷
- صالح(ع): آثار اذیت شتر صالح(ع) ۶; آزادى شتر صالح(ع) ۹; احتجاج صالح(ع) ۸; انذارهاى صالح(ع) ۶; اهمیت معجزه صالح(ع) ۲; خواسته هاى صالح(ع) ۴; چراى شتر صالح(ع) ۴، ۸; دلایل آزادى شتر صالح(ع) ۸; دلایل نبوت صالح(ع) ۱; روش تبلیغ صالح(ع) ۳; شتر صالح(ع) ۱۰; صالح(ع) و قوم ثمود ۳، ۴، ۵، ۸; قصه صالح(ع) ۴، ۵، ۶، ۸، ۱۰; معجزه صالح(ع) ۱، ۱۰; مهربانى صالح(ع) ۳; نهى از اذیت شتر صالح(ع) ۵; نواهى صالح(ع) ۵
- عذاب: هشدار به عذاب ۶
- قوم ثمود: احتجاج با قوم ثمود ۸; انذار قوم ثمود ۶; منافع قوم ثمود ۹
- گیاهان: مالک گیاهان ۷
- معجزه: معجزه شتر صالح ۱، ۲
منابع
- ↑ کافى، ج ۸، ص ۱۸۵، ح ۲۱۳; تفسیر برهان، ج ۲، ص ۲۲۵، ح ۳.
