النساء ٤٨
ترجمه
النساء ٤٧ | آیه ٤٨ | النساء ٤٩ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«مَا دُونَ»: کمتر از. جدای از. «إِفْتَرَی»: به هم بافته است. بهتانکنان و دروغزنان، مرتکب گردیده است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
لَقَدْ کَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَ... (۲) وَ إِذْ قَالَ لُقْمَانُ لاِبْنِهِ وَ... (۳) إِنَ اللَّهَ لاَ يَغْفِرُ أَنْ... (۶) لَقَدْ کَفَرَ الَّذِينَ قَالُوا إِنَ... (۱)
وَ وَصَّيْنَا الْإِنْسَانَ... (۰) قُلْ يَا عِبَادِيَ الَّذِينَ... (۲) وَ مَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِناً... (۱) إِلاَّ مَنْ تَابَ وَ آمَنَ وَ عَمِلَ... (۱) يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا... (۰)
تفسیر
نکات آیه
۱- شرک، انحراف و لغزشى غیر قابل آمرزش (انّ اللّه لا یغفر ان یشرک به)
۲- کفر به قرآن به مثابه شرک به خداوند است. (امنوا بما نزّلنا ... انّ اللّه لا یغفر ان یشرک به) جمله «ان اللّه ... » تهدیدى براى کافران به قرآن است. بنابراین کفر به قرآن باید مصداقى از شرک به خدا باشد و یا به منزله شرک به او.
۳- اهل کتاب، مردمى مشرک، به خاطر کفر به قرآن (فلا یؤمنون الّا قلیلا ... یا ایها الذین اوتوا الکتب امنوا بما نزّلنا ... انّ اللّه لا یغفر ان یشرک به)
۴- دین سازان و مروجان آیینهاى منسوخ، در حقیقت خود را در رتبه خدا و شریک او قرار داده اند. (یا ایها الذین اوتوا الکتب امنوا بما نزّلنا ... انّ اللّه لا یغفر ان یشرک به)
۵- هر گناهى کوچکتر از شرک قابل آمرزش و مغفرت (و یغفر ما دون ذلک لمن یشاء) کلمه «دون» به معناى کمتر و پایینتر است.
۶- آمرزش گناهان، منوط به مشیت خداوند است. (و یغفر ما دون ذلک لمن یشاء)
۷- گناهانى که در حدّ شرک باشد، قابل آمرزش نیست. (و یغفر ما دون ذلک لمن یشاء) برداشت فوق با توجّه به معناى کلمه «دون» (کمتر و پایینتر) استفاده شده است.
۸- آمرزش گناهان، حتمى نخواهد بود. (و یغفر ما دون ذلک لمن یشاء)
۹- لزوم قرین ساختن خوف و رجا در ابلاغ مغفرت الهى به مردم (و یغفر ما دون ذلک لمن یشاء) چون خداوند در عین امیدوار ساختن مردم به آمرزش، آن را مشروط به مشیت کرده تا حالت خوف به طور کلّى زایل نشود.
۱۰- پندار وجود شریک براى خدا، افترا و نسبتى ناروا (و من یشرک باللّه فقد افترى)
۱۱- شرک به خدا، گناهى بزرگ (و من یشرک باللّه فقد افترى اثماً عظیماً)
۱۲- گناهان، داراى مراتب (اثماً عظیماً)
روایات و احادیث
۱۳- تمامى گناهان، حتّى گناهان کبیره بجز شرک قابل آمرزش و بخشش (و یغفر ما دون ذلک لمن یشاء) امام صادق (ع) درباره آیه فوق فرمود: الکبائر فما سواها ... .[۱] مقصود از قابل آمرزش بودن همه گناهان بجز شرک بخشش بدون توبه است ; زیرا مشرک هم اگر از شرک توبه کند، بخشیده مى شود.
۱۴- شرک، از گناهان کبیره و موجب گرفتارى به آتش دوزخ (انّ اللّه لا یغفر ان یشرک به) امام صادق (ع) در معرّفى و شمارش گناهان کبیره فرمود: ... و هنّ ممّا اوجب اللّه عز و جل علیهن النّار قال اللّه عزّ و جل: «انّ اللّه لا یغفر ان یشرک به ... ».[۲]
موضوعات مرتبط
- افترا: به خدا ۱۰
- انحراف: موارد انحراف ۱
- اهل کتاب: شرک اهل کتاب ۳ ; کفر اهل کتاب ۳
- تبلیغ: روش تبلیغ ۹
- ترس و امیدوارى:۹
- جهنم: موجبات جهنم ۱۴
- خدا: آمرزش خدا ۹ ; مشیّت خدا ۶
- دین: منسوخ ۴
- دینخسازان: شرک دینخسازان ۴
- شرک: آثار شرک ۱ ; آمرزش شرک ۱، ۵، ۷، ۱۳ ; شرک به خدا ۱۰ ; کیفر شرک ۱۴ ; گناه شرک ۱۱، ۱۴ ; موارد شرک ۲
- کفر: به قرآن ۲، ۳
- گناه: آمرزش گناه ۵، ۸، ۱۳ ; شرایط آمرزش گناه ۶، ۷ ; گناه کبیره ۱۱، ۱۳، ۱۴ ; مراتب گناه ۱۲
- مشرکان:۳، ۴