المائدة ١٠٠

قُلْ‌ لاَ يَسْتَوِي‌ الْخَبِيثُ‌ وَ الطَّيِّبُ‌ وَ لَوْ أَعْجَبَکَ‌ کَثْرَةُ الْخَبِيثِ‌ فَاتَّقُوا اللَّهَ‌ يَا أُولِي‌ الْأَلْبَابِ‌ لَعَلَّکُمْ‌ تُفْلِحُونَ‌

ترجمه

بگو: «(هیچ‌گاه) ناپاک و پاک مساوی نیستند؛ هر چند فزونی ناپاکها، تو را به شگفتی اندازد! از (مخالفت) خدا بپرهیزید ای صاحبان خرد، شاید رستگار شوید!

بگو: پليد و پاكيزه يكسان نيستند، هر چند كثرت پليد تو را به شگفت آورد. پس اى صاحبان خرد! از خدا بترسيد، باشد كه رستگار شويد

بگو: «پليد و پاك يكسان نيستند، هر چند كثرت پليد[ها] تو را به شگفت آورد. پس اى خردمندان، از خدا پروا كنيد، باشد كه رستگار شويد.»

بگو (ای پیغمبر): هرگز مردم پاک و ناپاک یکسان نخواهند بود هر چند (در جهان) بسیاریِ پلیدان تو را به شگفت آرد. پس ای خردمندان از خدا بترسید، باشد که رستگار شوید.

بگو: ناپاک و پاک [مانند کافر و مؤمن، معصیت و طاعت، حرام و حلال، و معیوب و سالم] یکسان نیستند؛ هر چند فراوانی ناپاک ها تو را به شگفت آورد. پس ای صاحبان خرد! از خدا پروا کنید تا رستگار شوید.

بگو: ناپاك و پاك برابر نيستند، هر چند فراوانى ناپاك تو را به اعجاب افكند. پس اى خردمندان، از خداى بترسيد، باشد كه رستگار گرديد.

بگو پلید و پاک برابر نیستند ولو اینکه فراوانی پلید تو را به شگفتی اندازد، ای خردمندان از خداوند پروا کنید باشد که رستگار شوید

بگو: پليد و پاك يكسان نيستند هر چند فراوانى پليد تو را به شگفت آرد پس اى خردمندان، از خدا پروا كنيد، باشد كه رستگار شويد.

(ای پیغمبر! به مردم) بگو: ناپاک و پاک (و حرام و حلال) مساوی نیستند، هر چند که فراوانی ناپاک (و حرام) شما را به شگفت اندازد. پس ای خردمندان! (با امتثال اوامر و اجتناب نواهی یزدان) خویشتن را از (خشم) خدا برحذر دارید تا این که رستگار شوید.

بگو: «پاک و پلید یکسان نیستند، هرچند کثرتِ پلید، تو را به شگفت آورد. پس ای اندیشمندان از خدا پروا کنید، شاید (خود و دیگران را) رستگار کنید.»

بگو یکسان نیستند پلید و پاکیزه اگر چه تو را شگفت آید فراوانی پلید پس بترسید خدا را ای خردمندان شاید رستگار شوید

المائدة ٩٩	آیه ١٠٠	المائدة ١٠١
سوره : سوره المائدة نزول : ٩ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«لا یَسْتَوِی»: برابر و یکسان نیست. «الْخَبِیثُ»: کثیف، ناپاک. مراد افکار و اعمال و اموال حرام است. «الطَّیِّبُ»: پاک و پاکیزه. مراد افکار و اعمال و اموال حلال است. «أُوْلِی الألْبَابِ»: صاحبان خرد. عاقلان.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

يَمْحَقُ‌ اللَّهُ‌ الرِّبَا وَ يُرْبِي‌... (۰) بَقِيَّةُ اللَّهِ‌ خَيْرٌ لَکُمْ‌ إِنْ‌... (۰)

تفسیر

• آيه ۱۰۰ ، سوره مائده
• منشاء قواعد دين ، خبيث يا طيب بودن اشياء عالم است و ملاك بهتر و برتر بودن ، طيببودن است نه بسيار بودن

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- هرگز بدها و ناپاکها به ارزش مساوى با خوبها و پاکها نخواهند رسید. (قل لایستوى الخبیث و الطیب)

۲- ارزش حلالها و حرامها غیر قابل مقایسه با یکدیگر (قل لایستوى الخبیث و الطیب) برخى به قرینه آیات گذشته حرامها را مصداق مورد نظر براى خبیث و حلالها را مصداق طیب دانسته اند.

۳- پاکى و ناپاکى از جمله ملاکهاى حرمت و حلیت اشیاء (لایستوى الخبیث و الطیب)

۴- ضرورت پرهیز از فریفتگى و دلبستگى به اشیاء پلید و ناپاک على رغم زیادى شگفت برانگیز آنها (لایستوى ... و لو اعجبک کثرة الخبیث)

۵- پاکى و ناپاکى از جمله ملاکهاى ارزشگذارى اشیاء (قل لایستوى الخبیث و الطیب و لو اعجبک کثرة الخبیث)

۶- اکثریت نه ملاک حقانیت چیزى است و نه نشانه ارزش و برترى آن (لایستوى الخبیث و الطیب و لو اعجبک کثرة الخبیث)

۷- لزوم رعایت تقوا با پرهیز از ناپاکیها و گرایش به پاکیها (لایستوى الخبیث و الطیب ... فاتقوا اللّه)

۸- تنها خردمندان، دانا به نابرابرى پاک و ناپاک و واقف به ارزش برتر پاکیهایند گرچه اندک باشد. (لایستوى الخبیث و الطیب ... فاتقوا اللّه یاولى الالبب) توجه خطاب به صاحبان خرد با اینکه همگان وظیفه دار رعایت تقوا با گرایش به پاکیها و پرهیز از ناپاکیها هستند، مى تواند اشاره به این باشد که شناخت پاکى از ناپاکى و درک ارزش برتر پاکیها هر چند از نظر مقدار اندک باشد، تنها از عهده صاحبان عقل و خرد ناب ساخته است.

۹- عقل و خرد ابزار شناخت پاکیها و ناپاکیها و دست یابى به ارزش برتر پاکیها (لایستوى الخبیث و الطیب ... فاتقوا اللّه یاولى الالبب)

۱۰- تنها خردمندان زمینه دار دورى جستن از ناپاکیها و گرایش به پاکیها (لایستوى الخبیث و الطیب ... فاتقوا اللّه یاولى الالبب)

۱۱- تنها صاحبان عقل و خرد از زمینه رعایت تقوا برخوردارند. (فاتقوا اللّه یاولى الالبب) على رغم اینکه همه انسانها وظیفه دار رعایت تقوا هستند خداوند صاحبان خرد را مخاطب قرار داد تا به این نکته اشاره فرماید که تنها اهل خرد و اندیشه زمینه رعایت تقوا و پرهیز از خبیثها و گرایش به پاکیها را دارا هستند.

۱۲- گرایش به ناپاکیها و زشتیها، نشانه بى خردى و نادانى (لایستوى الخبیث و الطیب ... فاتقوا اللّه یاولى الالبب)

۱۳- تقوا و پرهیزگارى همسو و هماهنگ با تیزهوشى و خردمندى (فاتقوا اللّه یاولى الالبب)

۱۴- لزوم تقواپیشگى، چه اکثریت جامعه پذیراى آن باشند و یا نباشند. (و لو اعجبک کثرة الخبیث فاتقوا اللّه یاولى الالبب) کلمه خبیث و طیب مى تواند علاوه بر شىء خبیث و طیب شامل شخص خبث و طیب نیز باشد. در این صورت مراد از شخص طیب و خبیث به قرینه «فاتقوا اللّه» تقواپیشگان و بى تقوایان خواهد بود.

۱۵- رعایت حلالها و حرامهاى الهى، تقواپیشگى است. (لایستوى الخبیث و الطیب ... فاتقوا اللّه) برداشت فوق بر این مبناست که مصداق مورد نظر از خبث و طیب به قرینه آیات گذشته حلالها و حرامهاى الهى باشد.

۱۶- تقوا زمینه فلاح و رستگارى است. (فاتقوا اللّه ... لعلکم تفلحون)

۱۷- پرهیز از پلید و ناپاک و گرایش به پاکیها، زمینه نیل به فلاح و رستگارى (لایستوى الخبیث و الطیب ... لعلکم تفلحون)

۱۸- فلاح و رستگارى صاحبان خرد، تنها در پرتو، تقوا میسر است. (فاتقوا اللّه یاولى الالبب لعلکم تفلحون)

۱۹- نیل انسانها به فلاح و رستگارى از جمله اهداف امر الهى به تقواپیشگى است. (فاتقوا اللّه یاولى الالبب لعلکم تفلحون)

موضوعات مرتبط

• احکام: ملاک احکام ۳
• ارزشگذارى: ملاک ارزشگذارى ۵، ۶
• ارزیابى: ملاک ارزیابى ۱
• اقلیّت: ارزش اقلیّت ۸
• اکثریت: ارزش اکثریت ۶، ۱۴
• تعقل: آثار تعقل ۸، ۱۳ ; تعقل و تقوا ۱۳ ; نشانه هاى عدم تعقل ۱۲
• تقوا: آثار تقوا ۱۶، ۱۸، ۱۹ ; ارزش تقوا ۱۵، ۱۷، ۱۸ ; اهمیّت تقوا ۷، ۱۴، ۱۹ ; زمینه تقوا ۱۱، ۱۳ ; فلسفه تقوا ۱۹ ; موارد تقوا ۱۵
• جهل: نشانه هاى جهل ۱۲
• حق: ملاک تشخیص حق ۶
• حلال: ارزش حلال ها ۲ ; اهمیّت رعایت حلال ها ۱۵ ; ملاک حلال ۳
• خبایث: اجتناب از خبایث ۴، ۷، ۱۰، ۱۷ ; ارزش خبایث ۱، ۳، ۵، ۸ ; عوامل تشخیص خبایث ۹ ; گرایش به خبایث ۱۲
• خدا: فلسفه اوامر خدا ۱۹ ; هدفدارى اوامر خدا ۱۹
• دین: فلسفه تعالیم دین ۱۹
• رستگاران:۱۸
• رستگارى: زمینه رستگارى ۱۶، ۱۷ ; عوامل رستگارى ۱۸، ۱۹
• زیرکى: و تقوا ۱۳
• شناخت: ابزار شناخت ۹
• طیّبات: ارزش طیّبات ۱، ۳، ۵، ۸، ۹ ; عوامل تشخیص طیّبات ۹ ; گرایش به طیّبات ۷، ۱۰، ۱۷
• عاقلان: رستگارى عاقلان ۱۸ ; فضایل عاقلان ۸، ۱۰، ۱۱
• عقل: نقش عقل ۹، ۱۱
• علایق: ناپسند ۴ ; ملاک علایق ۴
• قیاس: ارزش قیاس ۲ ; اهمیّت رعایت قیاس ۱۵ ; ملاک قیاس ۳
• موجودات: ارزش موجودات ۳، ۵