النساء ١٣٠

وَ إِنْ‌ يَتَفَرَّقَا يُغْنِ‌ اللَّهُ‌ کُلاًّ مِنْ‌ سَعَتِهِ‌ وَ کَانَ‌ اللَّهُ‌ وَاسِعاً حَکِيماً

ترجمه

(اما) اگر (راهی برای اصلاح در میان خود نیابند، و) از هم جدا شوند، خداوند هر کدام از آنها را با فضل و کرم خود، بی‌نیاز می‌کند؛ و خداوند، دارای فضل و کرم، و حکیم است.

و اگر جدا شوند، خداوند هر دو را از وسعت خويش بى‌نياز مى‌كند و او وسعت بخش حكيم است

و اگر آن دو، از يكديگر جدا شوند، خداوند هر يك را از گشايش خود بى‌نياز گرداند، و خدا همواره گشايشگر حكيم است.

و اگر از یکدیگر جدا شوند، باز خدا هر یک را از دیگری به رحمت واسع خود بی‌نیاز خواهد کرد، و خدا را رحمت بی‌منتهاست و (به حقیقت هر چیز) داناست.

و اگر [زن و شوهر راهی برای صلح و سازش نیافتند و] از یکدیگر جدا شوند، خدا هر یک را از توانگری خود بی نیاز می کند؛ و خدا همواره بسیار عطا کننده و حکیم است.

و اگر آن دو از يكديگر جدا شوند خدا هر دو را به كمال فضل خويش بى‌نياز سازد كه خدا گشايش‌دهنده و حكيم است.

و اگر از هم جدا شوند خداوند هر یک را با توانگری خویش بی‌نیاز گرداند، و خداوند گشایشگر فرزانه است‌

و اگر آن دو از يكديگر جدا شوند خدا هر دو را از فراخى و گشايش خويش بى‌نياز كند، و خداوند فراخى‌بخش و با حكمت است.

و اگر (راهی برای صلح و سازش نیافتند و جز نفرت نیفزودند و کار بدانجا رسید که) از هم جدا شوند، خداوند هر یک از آنان را با فضل فراوان و لطف گسترده‌ی خود بی‌نیاز می‌کند (و بدین شوهری بهتر از شوهر نخستین، و بدان همسری بهتر از همسر پیشین عطا می‌کند) و خداوند دارای فضل و رحمت فراوان (در حق بندگان است و کارهای ایشان را از روی حکمت می‌گرداند؛ چرا که) حکیم است.

و اگر آن دو همسر، از یکدیگر جدا شوند، خدا هر یک را از گشایش خویش بی‌نیاز می‌گرداند. و خدا همواره گشایشگر حکیم بوده است.

و اگر جدا شوند (زن و شوهر از همدیگر) خدا بی‌نیاز کند هر کدام را از گشایش خویش و خدا است گشایشمند حکیم‌

النساء ١٢٩	آیه ١٣٠	النساء ١٣١
سوره : سوره النساء نزول : ٦ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«سَعَة»: دارائی فراوان. فضل و لطف گسترده و فراخ. «وَاسِعاً»: دارنده نعمت و رحمت بی‌مرز و بی‌حد.

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- طلاق، آخرین راه براى شکستن بن بست اختلافات مسالمت ناپذیر خانوادگى (و إن یتفرقا یغن اللّه) پس از به نتیجه نرسیدن راه حلهاى قبلى که در آیات قبل اشاره شد، طلاق به عنوان راه پایان اختلافات پیشنهاد شده است.

۲- عدم لزوم حفظ کانون خانواده در صورت ناتوانى زن و یا شوهر بر سازش و رعایت تقوا در محیط خانواده (و إن امراة خافت من بعلها نشوزاً او اعراضاً ... و إن یتفرقا یغن اللّه) پیشنهاد طلاق، بلکه ترغیب به آن در مواردى خاص، دلالت بر عدم لزوم حفظ کانون خانواده در آن شرایط دارد.

۳- وعده خداوند به رفع نیاز مرد و زن، در صورت وقوع طلاق از روى ناچارى (و إن یتفرقا یغن اللّه کلا من سعته)

۴- خداوند فراهم کننده زمینه ازدواج مجدد زن و مرد، پس از طلاق (و إن یتفرقا یغن اللّه کلا من سعته) از مصادیق مورد نظر براى «یغن اللّه»، فراهم آوردن ازدواج مجدد است. چون ازدواج از مهمترین مسائلى است که زن و شوهر پس از جدایى به آن نیازمند هستند.

۵- توجه به وعده الهى در مورد رفع نیازها، برطرف کننده نگرانیهاى برخاسته از طلاقهاى ناگزیر (و إن یتفرقا یغن اللّه کلا من سعته)

۶- طلاق و جدایى زن و شوهر ناسازگار على رغم چشم پوشى هر یک از برخى حقوق زناشویى -، مورد ترغیب و تشویق خداوند (و إن تصلحوا و تتقوا ... و إن یتفرقا یغن اللّه کلا من سعته) «یغن اللّه» که حاکى از وعده الهى به رفع نیازهاى زن و شوهر در صورت جدایى است، دلالت بر تشویق به طلاق دارد.

۷- خداوند، تأمین کننده نیازهاى آدمى (یغن اللّه کلا من سعته)

۸- خداوند، داراى فضل و رحمت بى کران (یغن اللّه کلا من سعته و کان اللّه وسعاً حکیماً) در برداشت فوق، متعلق «واسعا»، رحمت و فضل گرفته شده است. یعنى «واسعا رحمته و فضله».

۹- اعتقاد به فضل و رحمت الهى، زمینه ساز اقدام به طلاق، براى رهایى از بن بست زندگى اصلاح ناپذیر (و إن یتفرقا یغن اللّه کلا من سعته)

۱۰- خداوند، واسع (داراى سعه وجودى) و حکیم (کاردان) است. (و کان اللّه وسعاً حکیماً)

۱۱- تشریع طلاق از جانب خداوند، براى زندگیهاى مسالمت ناپذیر، حکمى حکیمانه است. (و إن یتفرقا ... و کان اللّه وسعاً حکیماً)

۱۲- منع از طلاق با وجود اختلافات غیر قابل تحمل، حرکتى غیر منطقى است. (و إن یتفرقا یغن اللّه کلا من سعته و کان اللّه وسعاً حکیماً) جمله «و کان اللّه واسعاً» مى تواند بیانگر دلیل تشریع طلاق باشد، یعنى حکمت خداوند، منشأ تشریع طلاق است، بنابراین مى توان گفت منع از طلاق در شرایطى خاص، نتیجه عدم واقع بینى است.

۱۳- گستردگى فضل خداوند و حکمت او، مقتضى رفع نیازهاى زن و شوهر پس از طلاق (و إن یتفرقا یغن اللّه کلا من سعته و کان اللّه وسعاً حکیماً)

۱۴- بهره ورى صحیح از امکانات، نیازمند به حکمت و کاردانى است. (و کان اللّه وسعاً حکیماً) توصیف خداوند به حکیم بودن پس از توصیف او به «واسع» بودن، اشاره به این است که چون توانمندى حکیم است، مى تواند امور انسانها را تدبیر کند. بنابراین قدرت و امکانات بدون حکمت، کارساز نخواهد بود.

موضوعات مرتبط

• احکام: تشریع احکام ۱۱
• اختلاف: عوامل حل اختلاف ۱۲
• ازدواج: زمینه ازدواج ۴
• اسماء و صفات: حکیم ۱۰ ; واسع ۱۰
• امکانات: شرایط استفاده از امکانات ۱۴
• اندوه: عوامل رفع اندوه ۵
• انسان: تأمین نیاز انسان ۷
• جهان بینى: و ایدئولوژى ۹
• حکمت: اهمیت حکمت ۱۴
• خانواده: تفاهم در خانواده ۲ ; تقوا در خانواده ۲ ; حفظ خانواده ۲ ; حل اختلاف خانوادگى ۱
• خدا: اختصاصات خدا ۷ ; افعال خدا ۴ ; حکمت خدا ۱۱، ۱۳ ; رحمت خدا ۸، ۹ ; فضل خدا ۸، ۹، ۱۳ ; وعده خدا ۳، ۵
• ذکر: آثار ذکر ۵
• زن: تأمین نیاز زن ۱۳ ; زن مطلقه ۴ ; نیاز زن ۳
• طلاق: آثار طلاق ۱، ۵، ۹ ; تشریع طلاق ۱۱ ; تشویق به طلاق ۶ ; زمینه طلاق ۹ ; طلاق پسندیده ۲، ۶ ; ممانعت از طلاق ۱۲
• مدیریت: کاردانى در مدیریت ۱۴
• مرد: تأمین نیاز مرد ۱۳ ; نیاز مرد ۳