ص ٦٦
ترجمه
ص ٦٥ | آیه ٦٦ | ص ٦٧ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«رَبُّ السَّمَاوَاتِ وَ ...»: (نگا: شعراء / ). «الْغَفَّارُ»: (نگا: طه / ، نوح / ).
تفسیر
- آيات ۶۵ - ۸۸ ص
- تقرير احتجاجات متعدد بر وحدانيت خداى تعالى كه آيه :قل انما انا منذر و ما من اله الا الله ... متضمن است
- توضيح درباره ارتباط آيه : اذقال ربك للملئكة انى خالق بشرا من طين باقبل
- وجه تسميه انسان به بشر و بيان مبداء خلقت انسان
- وجه اينكه فرمود آدم را با دو دستم آفريدم
- معناى جمله : استكبرت ام كنت من العالين كه استفهام توبيخى از ابليس درباره سجدهنكردنش براى آدم است
- اشاره به اينكه عين خواسته ابليس فانظرنى الى يوم يبعثون اجابت نشده و او الى وقتاليوم المعلوم مهلت داده شده
- مبداء ارتكاب معاصى ، انكار مالكيت مطلقه خدا و حكمت او است
- قضاء الهى درباره ابليس و پيروان او
- قرآن ذكرى است جهانى و اخبار آن اختصاص به زمان معين ندارد
- رواياتى درباره مخاصمه ملا اعلى ، استكبار ابليس و اباء او از سجده بر آدم ، و اوصافمتكلفين
نکات آیه
۱ - خداوند، مالک و مدبر جهان هستى (آسمان ها، زمین و...) (ربّ السموت و الأرض)
۲ - جهان هستى، در حال حرکت به سوى کمال است. (ربّ السموت و الأرض و ما بینهما) «ربّ» به معناى تربیت کردن است و تربیت ایجاد حالتى در شىء پس از حالت قبل است تا آن گاه که به حد تمام و کمال برسد (مفردات راغب). این معنا حکایت از حرکت تکاملى دارد. گفتنى است که کلمه «ربّ»، مشترک لفظى میان وصف و مصدر مى باشد و در این آیه، معناى وصفى آن مراد است.
۳ - تنها مالک و مدبر جهان هستى، شایسته عبادت است. (و ما من إله إلاّ اللّه ... ربّ السموت و الأرض و ما بینهما) توصیف خداوند به، مالک و مدبر هستى بودن - پس از بیان یکتایى او در معبودیت - مى تواند گویاى برداشت یاد شده باشد.
۴ - جهان، متشکل از آسمان هاى متعدد (ربّ السموت)
۵ - وجود پدیده هایى در فاصله میان آسمان ها و زمین (ربّ السموت و الأرض و ما بینهما)
۶ - خداوند، عزیز (پیروز و شکست ناپذیر) و غفور (بسیار آمرزنده) است. (العزیز الغفّ-ر)
موضوعات مرتبط
- آسمان: تعدد آسمان ها ۴; مالک آسمان ها ۱; مدبر آسمان ها ۱
- آفرینش: تکامل آفرینش ۲; مالک آفرینش ۱، ۳; مدبر آفرینش ۱، ۳
- اسماء و صفات: عزیز ۶; غفور ۶
- الوهیت: ملاک الوهیت ۳
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۲
- خدا: مالکیت خدا ۱
- زمین: مالک زمین ۱; مدبر زمین ۱
- فضا: موجودات فضا ۵
- معبودراستین: ربوبیت معبودراستین ۳; مالکیت معبودراستین ۳