الشعراء ١٥٧
ترجمه
| الشعراء ١٥٦ | آیه ١٥٧ | الشعراء ١٥٨ | ||||||||||||||
| ||||||||||||||||
معنی کلمات و عبارات
«عَقَرُوهَا»: شتر را کشتند (نگا: اعراف / ، هود / ).
تفسیر
نکات آیه
۱ - اقدام ثمودیان به پى کردن ناقه صالح، على رغم هشدار وى (و لاتمسّوها بسوء ... فعقروها) «عَقْر» (مصدر «عقروا») به معناى پى کردن و «اصبحوا» معادل «صاروا» است.
۲ - ندامت و پشیمانى ثمودیان، به دنبال پى کردن ناقه صالح و مشاهده نشانه هاى عذاب (فعقروها فأصبحوا ندمین ) «فاء» در «فأصبحوا» فصیحه و بیانگر حذف جمله اى است که به خاطر معلوم بودنش حذف شده و تقدیر آن چنین است: «فعقروها فرأوا اشراط العذاب فأصبحوا نادمین; ناقه را پى کردند پس نشانه هاى عذاب را دیدند، پس پشیمان شدند».
۳ - هم دلى و هم گامى ثمودیان در کشتن ناقه صالح (فعقروها فأصبحوا ندمین) با توجه به این که ناقه صالح، تنها به وسیله یک تن از ثمودیان پى شد، جمع آمدن «عقروا» و نیز «أصبحوا نادمین»، مى رساند که همه قوم ثمود در کشتن ناقه دست داشتند و یا بدان راضى بودند.
۴ - معجزه خواهى ثمودیان، پیشنهادى بهانه جویانه بود; نه درخواستى صادقانه. (فأت بئایة إن کنت من الصدقین ... فعقروها)
۵ - تأثیرناپذیرى اهل عناد، در برابر معجزات الهى (فأت بئایة ... قال هذه ناقة ... فعقروها)
۶ - ثمودیان، مردمى لجوج و حق ناپذیر (فأت بئایة إن کنت من الصدقین . قال هذه ناقة... و لاتمسّوها بسوء... فعقروها)
۷ - روحیه عناد و حق ناپذیرى، مانع از درک صحیح حقایق و تصمیم گیرى به موقع (فعقروها فأصبحوا ندمین ) ثمودیان تا قبل از کشتن ناقه، به امکان نزول عذاب نیندیشیدند; چرا که کفر و عنادشان مانع از درک این حقیقت بود; ولى به مجرد کشتن ناقه و مشاهده نشانه هاى عذاب، آثار پشیمانى آنان را فرا گرفت.
روایات و احادیث
۸ - «عن على(ع):... إنّما عقر ناقة ثمود رجل واحد فعمّهم اللّه بالعذاب لماعموه بالرضى فقال سبحانه «فعقروها فأصحبوا نادمین»...;[۱] از حضرت على(ع) روایت شده است:... پى کننده ناقه قوم ثمود یک نفر بود; در حالى که خداوند عذاب را بر همه آنان فرستاد; چون آنان به عمل آن یک نفر راضى بودند. خداوند سبحان مى فرماید: «فعقروها فأصبحوا نادمین»...».
موضوعات مرتبط
- تصمیم: موانع اخذ تصمیم ۷
- حق: آثار حق ناپذیرى ۷
- دشمنى: آثار دشمنى ۷
- شناخت: موانع شناخت ۷
- صالح(ع): آثار قتل شتر صالح(ع) ۲; بى تأثیرى انذارهاى صالح(ع) ۱; قتل شتر صالح(ع) ۱، ۳، ۸; قصه صالح(ع) ۱، ۲، ۳، ۸
- عذاب: پشیمانى هنگام عذاب ۲
- قوم ثمود: بهانه جویى قوم ثمود ۴; پشیمانى قوم ثمود ۲; تاریخ قوم ثمود ۳، ۴، ۶، ۸; حق ناپذیرى قوم ثمود ۶; فلسفه خواسته هاى قوم ثمود۴; قوم ثمود هنگام عذاب ۲; لجاجت قوم ثمود ۶; هماهنگى قوم ثمود ۳، ۸
- لجوجان: حق ناپذیرى لجوجان ۵
- معجزه: معجزه اقتراحى ۴
منابع
- ↑ نهج البلاغه، خطبه ۲۰۱; نورالثقلین، ج ۴- ، ص ۶۳، ح ۷۷.
