الرحمن ٦٦

فِيهِمَا عَيْنَانِ‌ نَضَّاخَتَانِ‌

ترجمه

در آنها دو چشمه جوشنده است!

|در آنها دو چشمه جوشان است

در آن دو [باغ‌] دو چشمه همواره جوشان است.

در آن دو بهشت دیگر هم دو چشمه آب گوارا می‌جوشد.

در آن دو بهشت دو چشمه همواره جوشان و در حال فوران است.

در آن دو، دو چشمه همواره جوشنده هست.

در آن دو، دو چشمه فواره‌زن هست‌

در آنها دو چشمه جوشنده هست.

در آن باغها چشمه‌هائی است که قلقل کنان از زمین می‌جوشند.

در آن دو (باغ) دو چشمه‌ساران همچنان جوشانند.

در آنها است دو چشمه جوشان‌

الرحمن ٦٥

آیه ٦٦

الرحمن ٦٧


سوره :	سوره الرحمن
نزول :	٢ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات :	٣
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«نَضَّاخَتَانِ»: فوران‌کنان. قلقل‌کنان. از ماده (نَضْخ) به معنی فوران آب و جوشش آن از زمین است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

فِيهِمَا عَيْنَانِ‌ تَجْرِيَانِ‌ (۱)

تفسیر

تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

فِيهِما عَيْنانِ نَضَّاخَتانِ «66» فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ «67»

در آن دو باغ، دو چشمه جوشان است. پس كدام يك از نعمت‌هاى پروردگارتان را انكار مى‌كنيد؟

نکته ها

«دون»، گاهى به معنى غير است و گاهى به معناى پائين. لذا براى آيه‌ «وَ مِنْ دُونِهِما جَنَّتانِ» دو معنا مطرح شده است:

الف) غير از آن دو بهشت، دو بهشت ديگر نيز هست.

ب) براى اولياى خدا، آن دو بهشت است كه گفته شد: وَ لِمَنْ خافَ‌ ... جَنَّتانِ‌ امّا براى مؤمنان عادّى دو بهشت ديگر است كه پايين‌تر از بهشت اولياى خداست. «1»

«مدهامة» از ريشه «دهم» و باب «ادهيمام» به معناى سياهىِ شديد است و در اينجا منظور باغ و بستانى است كه از شدّت سبزى به سياهى مى‌زند. «نضاخ» به معناى فوران كننده و جوشان است.

در حديث آمده است كه آب و سبزه و روى نيكو، نشاط و شادابى مى‌آورد. «2» شاعر اين حديث را به شعر در آورده است:

ثلاثةٌ يُذهبن عن قلب الحَزن‌

الماءُ و الخَضراءُ و الوجهُ الحَسن‌

سه چيز است كه حزن و اندوه را از قلب مى‌زدايد: آب، سبزى و سيماى نيكو.

در اين آيات هر سه مورد در ميان نعمت‌هاى بهشتى مطرح شده است: آب، «عَيْنانِ نَضَّاخَتانِ» سبزى، «مُدْهامَّتانِ» و صورت زيبا. «كَأَنَّهُنَّ الْياقُوتُ وَ الْمَرْجانُ»

«1». تفسير برهان.

«2». بحار، ج 59، ص 144.

جلد 9 - صفحه 410

پیام ها

1- درختان بهشتى همواره سرسبز و شاداب هستند. «مُدْهامَّتانِ»، (رنگ سبز براى شاداب سازى محيط مفيد است)

2- قرآن به رنگ سبز، توجّه دارد. «مُدْهامَّتانِ»

3- بهترين لذت‌ها، لذّت مشاهده مناظر طبيعى است. «عَيْنانِ نَضَّاخَتانِ»

4- آب، يك نعمت است و جوشش آن نعمتى ديگر. «عَيْنانِ نَضَّاخَتانِ»

5- جوشش چشمه‌ها، «نَضَّاخَتانِ» همراه با جريان نهرها، «تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ»* و وجود آبشارها، «وَ ماءٍ مَسْكُوبٍ» و تنوّع نهرهايى از شير و عسل و شراب و آب، نعمت‌هايى غير قابل وصف هستند. «فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

فِيهِما عَيْنانِ نَضَّاخَتانِ (66)

نعمت 26- فِيهِما عَيْنانِ‌: در اين دو بهشت براى تشريفات دو چشمه‌

«1» تفسير برهان ج 4 ص 269. روايت 2.

جلد 12 - صفحه 436

باشد، نَضَّاخَتانِ‌: جوشنده بر وجهى كه در وقت جوشيدن سنگ ريزه‌ها و ريگها كه در اطراف آن بوده باشد بر هوا اندازد به جهت فوران، و اين اشاره است بر تفاوت مراتب ميان دو بهشت، و دلالت مى‌كند بر قلت مرتبه اين دو چشمه نسبت به دو چشمه كه قبل از اين گذشت، و بر اين قياس است آنچه بعد از اين است. از ابن عباس نقل است كه اين دو چشمه از اصل بهشت بجوشند از مشك و عنبر و كافور براى اولياى خدا و اين چهار بهشت براى خائفان است.

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

وَ مِنْ دُونِهِما جَنَّتانِ (62) فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (63) مُدْهامَّتانِ (64) فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (65) فِيهِما عَيْنانِ نَضَّاخَتانِ (66)

فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (67) فِيهِما فاكِهَةٌ وَ نَخْلٌ وَ رُمَّانٌ (68) فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (69) فِيهِنَّ خَيْراتٌ حِسانٌ (70) فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (71)

حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِي الْخِيامِ (72) فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (73) لَمْ يَطْمِثْهُنَّ إِنْسٌ قَبْلَهُمْ وَ لا جَانٌّ (74) فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (75) مُتَّكِئِينَ عَلى‌ رَفْرَفٍ خُضْرٍ وَ عَبْقَرِيٍّ حِسانٍ (76)

فَبِأَيِّ آلاءِ رَبِّكُما تُكَذِّبانِ (77) تَبارَكَ اسْمُ رَبِّكَ ذِي الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ (78)

ترجمه‌

و فروتر از آن دو بهشت دو بهشت ديگر است‌