النحل ١١١

از الکتاب
نسخهٔ تاریخ ‏۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۳:۵۸ توسط 127.0.0.1 (بحث) (افزودن سال نزول)


ترجمه

(به یاد آورید) روزی را که هر کس (در فکر خویشتن است؛ و تنها) به دفاع از خود برمی‌خیزد؛ و نتیجه اعمال هر کسی، بی‌کم و کاست، به او داده می‌شود؛ و به آنها ظلم نخواهد شد!


النحل ١١٠ آیه ١١١ النحل ١١٢
سوره : سوره النحل
نزول : ٢ هجرت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات : ١٧
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَوْمَ»: یاد کن روزی را که. خدا نسبت به مهاجران جهاد پیشه و شکیبا، دارای مغفرت و مرحمت است در روزی که ... مراد قیامت است. واژه (یَوْمَ) ظرف (رَحیمٌ) در آیه قبلی، یا مفعول به فعل محذوف (أُذْکُرْ) است.


تفسیر

نکات آیه

۱- قیامت، روز دفاع سرسختانه هر انسانى از خویش (عقاید، رفتار و انگیزه ها) (یوم تأتى کلّ نفس تجدل عن نفسها)

۲- همه انسانها نسبت به سرنوشت خویش در قیامت، نگرانند. (یوم تأتى کلّ نفس تجدل عن نفسها) مجادله و دفاع کردن هر کسى از خویشتن، دلیل نگرانى افراد در روز قیامت است.

۳- تلاش و توجه هر فردى در قیامت، تنها معطوف به دفاع از شخص خویش است. (یوم تأتى کلّ نفس تجدل عن نفسها)

۴- جلوه و ظهور غفران و رحمت گسترده الهى در قیامت (إن ربّک ... لغفور رحیم . یوم تأتى کلّ نفس تجدل عن نفسها) برداشت فوق، مبتنى بر این نکته است که «یوم» ظرف براى «لغفور رحیم» باشد.

۵- نیاز شدید همه انسانها در قیامت، به غفران و رحمت الهى (إن ربّک من بعدها لغفور رحیم . یوم تأتى کلّ نفس تجدل عن نفسها) برداشت فوق، با توجه به این مطلب است که آیه قبل، دربردارنده بشارت غفران و رحمت الهى باشد و بشارت بودن وعده غفران، در صورتى است که انسان نیاز مبرم به آن داشته باشد; زیرا مجادله و دفاع کردن از خود، بیانگر نوعى نیاز به عنایت خداوند است.

۶- توجه به قیامت و یاد آن، امرى لازم و داراى نقش سازنده و هدایتى (یوم تأتى کلّ نفس تجدل عن نفسها) برداشت فوق، مبتنى بر این است که نصب «یوم» به تقدیر فعل «اذکر» یا «اذکروا» باشد.

۷- همه انسانها، سزاى اعمال خویش را در قیامت، به طور کامل دریافت خواهند کرد. (یوم ... و توفّى کلّ نفس ما عملت) «توفّى» (از ماده توفیة) به معناى پرداخت و دریافت کامل است.

۸- عمل انسان، تعیین کننده سرنوشت وى در قیامت است. (یوم ... تجدل عن نفسها و توفّى کلّ نفس ما عملت)

۹- دفاع انسان از کرده هاى خویش در قیامت، هیچ تأثیرى در سرنوشت او ندارد. (یوم تأتى کلّ نفس تجدل عن نفسها و توفّى کلّ نفس ما عملت) خداوند، عمل انسان را میزان تعیین کیفر و پاداش و مؤثر در سرنوشت او دانسته است (و توفّى کلّ نفس ما عملت) و این قرینه است بر این که دفاع آدمى از خویشتن، با توجیه عملکرد خود، بى ثمر خواهد بود.

۱۰- دنیا، میدان عمل و آخرت صحنه دریافت پاداش و کیفر است. (یوم تأتى ... و توفّى کلّ نفس ما عملت)

۱۱- تجسم عمل، در قیامت * (یوم ... توفّى کلّ نفس ما عملت) از اینکه «دریافت» به خود عمل نسبت داده شده نه به پاداش و کیفر آن، مى تواند بیانگر برداشت فوق باشد.

۱۲- هیچ انسانى در قیامت نسبت به کیفر و پاداش اعمال خویش، ظلم و بى عدالتى نخواهد دید. (یوم ... توفّى کلّ نفس ما عملت و هم لایظلمون)

موضوعات مرتبط

  • آخرت: آخرت محل پاداش ۱۰; آخرت محل کیفر ۱۰
  • انسان: نگرانى انسان ها ۲; نیازهاى اخروى انسان ۵; نیازهاى معنوى انسان ۵
  • خدا: آمرزشهاى خدا در قیامت ۴; رحمت خدا در قیامت ۴
  • خود: دفاع از خود در قیامت ۱، ۳
  • ذکر: آثار ذکر قیامت ۶; اهمیت ذکر قیامت ۶
  • سرنوشت: عوامل مؤثر در سرنوشت اخروى ۸، ۹; نگرانى از سرنوشت اخروى ۲
  • عمل: آثار عمل ۸; پاداش اخروى عمل ۷، ۱۰; تجسم عمل ۱۱; فرصت عمل ۱۰; کیفر اخروى عمل ۷، ۱۰; مکان پاداش عمل ۱۰; مکان کیفر عمل ۱۰
  • قیامت: بی تأثیرى دفاع در قیامت ۹; عدالت در قیامت ۱۲; نظام جزایى در قیامت ۱۲; ویژگیهاى قیامت ۱، ۳، ۷
  • نظام جزایى ۷:
  • نیازها: نیاز به آمرزش ۵; نیاز به رحمت ۵
  • هدایت: زمینه هدایت ۶

منابع