روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۲ ش ۳۶۲

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۲، كِتَابُ الصَّوْم

و روي ابو بصير عن احدهما ع :

فِي قَوْلِ اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ‏ وَ كُلُوا وَ اِشْرَبُوا حَتََّى يَتَبَيَّنَ‏ لَكُمُ اَلْخَيْطُ اَلْأَبْيَضُ مِنَ اَلْخَيْطِ اَلْأَسْوَدِ مِنَ اَلْفَجْرِ فَقَالَ نَزَلَتْ فِي‏ خَوَّاتِ بْنِ جُبَيْرٍ اَلْأَنْصَارِيِ‏ وَ كَانَ مَعَ‏ اَلنَّبِيِّ ص‏ فِي‏ اَلْخَنْدَقِ‏ وَ هُوَ صَائِمٌ وَ أَمْسَى عَلَى تِلْكَ اَلْحَالِ وَ كَانُوا قَبْلَ أَنْ تَنْزِلَ هَذِهِ اَلْآيَةُ إِذَا نَامَ أَحَدُهُمْ حَرُمَ عَلَيْهِ اَلطَّعَامُ فَجَاءَ خَوَّاتٌ‏ إِلَى أَهْلِهِ حِينَ أَمْسَى فَقَالَ عِنْدَكُمْ طَعَامٌ فَقَالُوا لاَ تَنَمْ حَتَّى نَصْنَعَ لَكَ طَعَاماً فَاتَّكَى فَنَامَ قَالُوا قَدْ فَعَلْتَ قَالَ نَعَمْ فَبَاتَ عَلَى تِلْكَ اَلْحَالِ وَ أَصْبَحَ ثُمَّ غَدَا إِلَى‏ اَلْخَنْدَقِ‏ فَجَعَلَ يُغْشَى عَلَيْهِ فَمَرَّ بِهِ‏ رَسُولُ اَللَّهِ ص‏ فَلَمَّا رَأَى اَلَّذِي بِهِ أَخْبَرَهُ كَيْفَ كَانَ أَمْرُهُ فَأَنْزَلَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ وَ كُلُوا وَ اِشْرَبُوا حَتََّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ اَلْخَيْطُ اَلْأَبْيَضُ مِنَ اَلْخَيْطِ اَلْأَسْوَدِ مِنَ اَلْفَجْرِ

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۲ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۴۶۴

و ابو بصير از يكى از آن دو امام عليهما السّلام در تفسير قول خداى‏عزّ و جلّ «و كلوا و اشربوا حتى يتبيّن لكم الخيط الابيض من الخيط الاسود من الفجر». روايت كرده است كه فرمود: اين آيه در شأن خوّات بن جبير انصارى نازل شد، و اين در آن هنگام بود كه خوّات با پيامبر صلّى اللَّه عليه و آله در خندق فعّاليّت داشت، روزه داشت، و تا شامگاه بر همين حال مى‏زيست، و مسلمانان پيش از نزول اين آيه چنان بودند كه اگر يكى از ايشان در شامگاه مى‏خوابيد طعام بر او حرام ميشد. پس خوّات شامگاهان براى افطار به خانه خود رفت، و گفت: آيا طعامى نزد شما هست؟ گفتند: لختى بپاى و به خواب مرو، تا طعامى برايت بسازيم، پس خوّات تكيه زد و خواب او را در ربود، خانواده‏اش گفتند: آيا خوابيده بودى؟ گفت: آرى، پس شب را در آن حال گذراند، و بامدادان به سوى خندق روان شد، و در آن ميان حالت غشوه به او دست داد، پس رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله بر او بگذشت، و چون از حال و كار او پرسيد، خوات ماجرا را با آن حضرت بازگفت. پس خداى عزّ و جلّ اين آيه را نازل فرمود- و مفهوم آيه اين است كه: «و در شب رمضان بخوريد، و بياشاميد، تا آنگاه كه روشنى سپيده بمانند رشته‏اى سپيد در سراسر افق پديد آيد، و از رشته سياه تاريكى باقيمانده شب جدا گردد».