فاطر ١

الْحَمْدُ لِلَّهِ‌ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌ جَاعِلِ‌ الْمَلاَئِکَةِ رُسُلاً أُولِي‌ أَجْنِحَةٍ مَثْنَى‌ وَ ثُلاَثَ‌ وَ رُبَاعَ‌ يَزِيدُ فِي‌ الْخَلْقِ‌ مَا يَشَاءُ إِنَ‌ اللَّهَ‌ عَلَى‌ کُلِ‌ شَيْ‌ءٍ قَدِيرٌ

ترجمه

ستایش مخصوص خداوندی است آفریننده آسمانها و زمین، که فرشتگان را رسولانی قرار داد دارای بالهای دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه، او هر چه بخواهد در آفرینش می‌افزاید، و او بر هر چیزی تواناست!

سپاس خداى را كه پديد آورنده‌ى آسمان‌ها و زمين است [و] فرشتگان را رسولانى كرد كه داراى بال‌هاى دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه‌اند. در آفرينش، هر چه بخواهد مى‌افزايد، چرا كه خدا بر هر چيزى تواناست

سپاس خداى را كه پديدآورنده آسمان و زمين است [و] فرشتگان را كه داراى بالهاى دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه‌اند پيام‌آورنده قرار داده است. در آفرينش، هر چه بخواهد مى‌افزايد، زيرا خدا بر هر چيزى تواناست.

سپاس خدای راست که آفریننده آسمانها و زمین است و فرشتگان را رسولان (پیمبران خود) گردانید و دارای دو و سه و چهار بال و پر (قدرت) قرار داد، هر چه بخواهد در آفرینش می‌افزاید که خدا بر (بعث و ایجاد) هر چیز قادر است.

همه ستایش ها ویژه خداست که آفریننده آسمان ها و زمین است [و] فرشتگان را که دارای بالهایی دوگانه و سه گانه و چهارگانه اند رسولانی [برای انجام دادن فرمان های تکوینی و تشریعی اش] قرار داده است. هرچه بخواهد در آفرینش می افزاید؛ یقیناً خدا بر هر کاری تواناست.

ستايش از آن خداوند است، آفريننده آسمانها و زمين، آن كه فرشتگان را رسولان گردانيد. فرشتگانى كه بالهايى دارند، دودو و سه‌سه و چهارچهار. در آفرينش هر چه بخواهد مى‌افزايد، زيرا خدا بر هر كارى تواناست.

سپاس خداوند را، پدید آورنده آسمانها و زمین، که فرشتگان را پیام رسان گردانده است، [فرشتگانی‌] که دارای بالهای دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه‌اند، در آفرینش هر چه خواهد می‌افزاید، بی‌گمان خداوند بر همه چیز تواناست‌

سپاس و ستايش خداى راست، آفريننده آسمانها و زمين همو كه فرشتگان را فرستادگانى كرد داراى بالهايى دو گانه و سه گانه و چهار گانه در آفرينش هر چه خواهد مى‌افزايد همانا خدا بر هر چيزى تواناست.

ستایش خداوندی را سزا است که آفریننده‌ی آسمانها و زمین است، و فرشتگان را با بالهای دوتا دوتا، و سه‌تا سه‌تا، و چهارتا چهارتائی که دارند، مأموران (قدرتمند اجرای فرمان خود در زمینه‌های مختلف تکوینی و تشریعی) کرد. او هر چه بخواهد بر آفرینش (فرشتگان و مردمان و سایر موجودات جهان) می‌افزاید. چرا که خدا بر هر چیزی توانا است.

کل ستایش‌ها خدای را سزاست (که) آفریدگار آسمان‌ها و زمین است با فطرت توحیدی. قرار دهنده‌ی فرشتگان رسولانی (که) دارای بال‌های دوگانه و سه‌گانه و چهارگانه‌اند. در آفرینش ، هر چه بخواهد می‌افزاید. همانا خدا بر هر چیزی تواناست.

سپاس خدا را آفریننده آسمانها و زمین گرداننده فرشتگان فرستادگانی دارندگان بالهائی دوتا و سه‌تا و چهارتا بیفزاید در آفرینش آنچه خواهد همانا خدا است بر همه چیز توانا

سوره فاطر	آیه ١	فاطر ٢
سوره : سوره فاطر نزول : ١٠ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«فَاطِرِ»: مُخترع. مُبدِع. آفریننده بدون مُدل و اُلگو (نگا: انعام / ، یوسف / ابراهیم / ). «جَاعِلِ»: سازنده. قراردهنده. (نگا: بقره / و آل‌عمران / ، قصص / . «أُوْلِی»: دارندگان. صاحبان. «أَجْنِحَةٍ»: جمع جناح، بالها. بال و پر نماد سرعت و قدرت است و می‌تواند معنی کنائی داشته باشد. «مَثْنی وَ ثُلاثَ وَ رُبَاعَ»: (نگا: نساء / . «یَزِیدُ فِی الْخَلْقِ»: بر آفرینش می‌افزاید. مراد افزایش اندامهایی همچون بال و پر فرشتگان یا حسن و زیبائی مردمان و غیره. یا این که: خدا هر چه بخواهد می‌آفریند و بر مخلوقات و موجودات فعلی عالَم می‌افزاید. در صورتی که جز او کسی نمی‌تواند حتی ذرّه‌ای را از عدم بیافریند و بر ذرّات هستی بیفزاید. «رُسُلاً»: فرستادگان. مراد گمارده شدن فرشتگان برای اجرای مأموریّتهای مختلف است (نگا: یونس / ، انعام / ، عنکبوت / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ إِنْ‌ خِفْتُمْ‌ أَلاَّ تُقْسِطُوا... (۴)

تفسیر

• آيه ۱ سوره فاطر
• بيان مفاد كلى سوره فاطر
• معناى فطر و مراد از فاطرالسموات و الارض
• اشاره به اينكه همه ملائكه واسطه هاى بين خدا و خلق هستند
• مراد از اينكه ملائكه داراى بالها اولى اجنحة هستند
• رواياتى درباره ملائكه و وصف ايشان ، در ذيل آيه :جاعل الملائكة رسلا اولى اجنحة ...
• كلام نورانى امام سجاد عليه سلام در صحيفه سجاديه درباره فرشتگان مقرب الهى
• عظمت صورت واقعى جبرئيل و همچنين اسرافيل
• رواياتى در ذيل آيه يزيد فى الخلق مايشاء
• گفتارى درباره ملائكه ، اوصاف چهارگانه ملائكه در قرآن و حديث
• بيان اينكه وجود ملائكه مادى و جسمانى نيست
• و توضيحى در مورد تمثل ملائكه به اشكال و تهيات جسمانى
• و رد اينكه گفته شده ملك جسمى است لطيف ...

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - همه ستایش ها، از آنِ خداوند است. (الحمد للّه) «ال» در «الحمد للّه» جنسیه و مفید استغراق است; یعنى، «کلّ حمد للّه».

۲ - خداوند، سرچشمه و منشأ همه کمال ها و زیبایى ها است. (الحمد للّه) حمد در برابر زیبایى ها و کمال ها است و به مقتضاى جمله «الحمد للّه» هر ستایشى از آنِ خدا است. بنابراین هر کمالى و زیبایى، از او نشأت مى گیرد.

۳ - تنها خداوند، شایسته و بایسته ستایش است. (الحمد للّه)

۴ - خداوند، خالق آسمان ها و زمین است. (فاطر السموت و الأرض)

۵ - جهان طبیعت، پدیده اى نو و بى مانند، پیش از آفریده شدنش (فاطر السموت و الأرض) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که «فطرت» (مصدر «فاطر») به معناى «ابتدا» و «اختراع» است (لسان العرب); یعنى، ساختن چیزى بدون داشتن سابقه و الگویى از پیش.

۶ - اختراع و نوآفرینى جهان از سوى خداوند، دلیل اختصاص همه ستایش ها به او است. (الحمد للّه فاطر السموت و الأرض) توصیف خداوند به «فاطر» - پس از اختصاص دادن حمد به او - در واقع توجیهى براى این اختصاص است.

۷ - جهان طبیعت، داراى آسمان هاى متعدد (السموت)

۸ - ملائکه، رسولان و کارگزاران خداوند در امور تکوین و تشریع جهان اند. (جاعل الملئکة رسلاً) اطلاق کلمه «رُسلاً» مى رساند که قلمرو رسالت فرشتگان، شامل تمامى امور تکوین و تشریع مى شود و اختصاص به امور تشریعى (همچون ابلاغ وحى و دین به پیامبران) ندارد.

۹ - فرشتگان الهى سه دسته اند: دسته اى داراى دوبال، دسته اى داراى سه بال و دسته اى داراى چهاربال اند. (أُولى أجنحة مثنى و ثلث و ربع)

۱۰ - توانایى و نقش آفرینى ملائکه در جهان متفاوت است. (أُولى أجنحة مثنى و ثلث و ربع) برداشت یاد شده، مبتنى بر این احتمال است که پروبال فرشتگان، کنایه از توانایى و قدرت جولان آنان در جهان باشد. در مَثَل مى گویند: فلانى پروبالش سوخته و یا شکسته شده; کنایه از این که نیروى حرکت و توانایى از او سلب گردیده است.

۱۱ - خداوند، توانا بر آفرینش پدیده هاى دیگرى طبق مشیت خویش (یزید فى الخلق ما یشاء)

۱۲ - جهان، با مشیت الهى در حال توسعه و گسترش است. (یزید فى الخلق ما یشاء)

۱۳ - قدرت و نقش آفرینى ملائکه در جهان، با مشیت الهى در حال گسترش و توسعه است. (جاعل الملئکة رسلاً أُولى أجنحة ... یزید فى الخلق ما یشاء) برداشت یاد شده مبتنى بر این احتمال است که مقصود از «الخلق» فرشتگان و مراد از «ازدیاد» زیاد کردن بال هاى آنان باشد (بال ها کنایه از قدرت است).

۱۴ - قدرت خداوند، مطلق بوده و بر انجام هر کارى توانا است. (إنّ اللّه على کلّ شىء قدیر)

۱۵ - توانایى مطلق خداوند بر انجام هر کارى، دلیلِ امکان آفرینش پدیده هاى نو و توسعه جهان طبیعت (یزید فى الخلق ما یشاء إنّ اللّه على کلّ شىء قدیر) برداشت یاد شده با توجه به این نکته است که جمله «إنّ اللّه على کلّ شىء قدیر»، تعلیل براى جمله «یزید فى الخلق ما یشاء» مى باشد.

موضوعات مرتبط

• آسمان: تعدد آسمان ها ۷; خالق آسمان ها ۴
• آفرینش: ابداع آفرینش ۵، ۶; دلایل گسترش آفرینش ۱۵; منشأ گسترش آفرینش ۱۲
• اعداد: عدد چهار ۹; عدد دو ۹; عدد سه ۹
• حمد: حمد خدا ۱، ۳; دلایل حمد خدا ۶
• خدا: آثار قدرت مطلق خدا ۱۵; آثار مشیت خدا ۱۱، ۱۲، ۱۳; اختصاصات خدا ۱، ۳، ۶; خالقیت خدا ۴، ۱۱; قدرت خدا ۱۱; قدرت مطلق خدا ۱۴; نقش خدا ۲; ویژگیهاى قدرت خدا ۱۴
• رسولان خدا :۸
• زمین: خالق زمین ۴
• زیبایى: منشأ زیبایى ۲
• کارگزاران خدا :۸
• کمال: منشأ کمال ۲
• ملائکه: اقسام ملائکه ۹; تعداد بال ملائکه ۹; تفاوت ملائکه ۱۰; قدرت ملائکه ۱۰; گسترش قدرت ملائکه ۱۳; نقش ملائکه ۸، ۱۰
• موجودات: دلایل خلقت موجودات ۱۵