لقمان ٣١

أَ لَمْ‌ تَرَ أَنَ‌ الْفُلْکَ‌ تَجْرِي‌ فِي‌ الْبَحْرِ بِنِعْمَةِ اللَّهِ‌ لِيُرِيَکُمْ‌ مِنْ‌ آيَاتِهِ‌ إِنَ‌ فِي‌ ذٰلِکَ‌ لَآيَاتٍ‌ لِکُلِ‌ صَبَّارٍ شَکُورٍ

ترجمه

آیا ندیدی کشتیها بر (صفحه) دریاها به فرمان خدا، و به (برکت) نعمت او حرکت می‌کنند تا بخشی از آیاتش را به شما نشان دهد؟! در اینها نشانه‌هایی است برای کسانی که شکیبا و شکرگزارند!

|آيا نديدى كه كشتى‌ها به نعمت خدا در دريا حركت مى‌كنند تا برخى از نشانه‌هاى [قدرت‌] خود را به شما نشان دهد؟ قطعا در اين [قدرت‌نمايى‌] براى هر شكيباى سپاسگزارى، نشانه‌هاست

آيا نديده‌اى كه كشتيها به نعمت خدا در دريا روان مى‌گردند تا برخى از نشانه‌هاى [قدرت‌] خود را به شما بنماياند؟ قطعاً در اين [قدرت نمايى،] براى هر شكيباى سپاسگزارى، نشانه‌هاست.

آیا نمی‌بینی که چگونه کشتی به دریا به لطف و احسان خدا اسیر می‌کند تا به شما بعضی از آیات قدرتش را بنمایاند؟ همانا در این کار آیاتی (از عجایب حکمتهای خدا) البتّه بر هر شخص صبور (در بلا) و شکر گزار (در نعمت) پدیدار است.

آیا ندانسته ای که کشتی ها به سبب نعمت های خدا [چون باد، هوا و دیگر عوامل] در دریا روانند تا خدا برخی از نشانه های قدرت خود را به شما نشان دهد؛ بی تردید در این [واقعیت] برای هر شکیبای سپاس گزاری نشانه هایی [از توحید، قدرت و ربوبیت خدا] ست.

آيا نديده‌اى كه كشتى به نعمت خدا در دريا روان مى‌شود تا خدا پاره‌اى از آيات قدرت خود را به شما بنماياند؟ در اين، براى مردم شكيباى سپاسگزار عبرتهاست.

آیا ننگریسته‌ای که کشتیها به نعمت الهی در دریا روانند، تا به شما از آیات خویش بنمایاند، بی‌گمان در این برای هر شکیبای شاکری مایه‌های عبرت هست‌

آيا نديده‌اى كه كشتى به [سبب‌] نعمت خدا- نگاه‌داشتن آن بر روى آب و وزيدن باد و لطافت آب كه حركت كشتى را ميسر مى‌سازد- در دريا مى‌رود تا [خداى‌] برخى از نشانه‌هاى [قدرت‌] خود را به شما بنمايد؟ هر آينه در اين [كار] براى هر شكيباى سپاسگزارى نشانه‌ها و عبرتهاست.

آیا ندیده‌ای کشتیها بر صفحه‌ی دریاها به فرمان الله، و در پرتو نعمت خدا حرکت می‌کنند، تا او گوشه‌ای از نشانه‌های (قدرت) خود را به شما بنمایاند. قطعاً در این (گشت و گذار کشتیها در گستره‌ی دریاها) نشانه‌های بزرگی (بر قدرت خدا) است برای کسانی که بس شکیبا و بسیار سپاسگزار باشند.

آیا ندیدی که کشتی‌ها به‌راستی به نعمت خدا در دریا روان می‌گردند، تا (خدا) برخی از نشانه‌های خود را به شما بنمایاند؟ همواره در این (قدرت‌نمایی) برای هر شکیبای سپاسگزاری، بی‌چون نشانه‌هایی است.

آیا ندیدی کشتی روان است در دریا به نعمت خدا تا بنمایاند شما را از آیتهایش همانا در این است آیتهائی برای هر شکیبائی سپاسگزار

لقمان ٣٠	آیه ٣١	لقمان ٣٢
سوره : سوره لقمان نزول : ١٢ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٢٠ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بِنِعْمَةِ اللهِ»: در پرتو احسان خدا. چرا که آبها را با وزن مخصوص و کشتیها را با مشخّصات محدود بیافریده است و شرائط حرکت آنها را فراهم فرموده است.

تفسیر

• آيات ۲۰ - ۳۴، سوره لقمان
• معناى اينكه فرمود: ((سخر لكم ما فى السموات و ما فى الارض ))
• نكوهش از مجادله بدون علم و از روى تقليد درباره خدا
• احتجاج بر وحدانيت خداى تعالى در الوهيت و ربوبيت ، از طريق انحصار ملك حقيقى در او، وغنى و حميد على الاطلاق بودنش جل و علا
• افاده كثرت و وستعت خلق و تدبير خداى تعالى
• بيان امكان معاد در برابر استبعاد مشركين
• اعتراض به آينه شريفه و پاسخ به آن
• استشهاد براى علم خدا به اعمال بندگان به تدبير جارى در نظام شب و روز
• معناى ((حق )) بودن خداى تعالى و ((على )) و ((كبير)) بودن او عزاسمه
• معناى جمله : ((و لا يغرنكم بالله الغرور))
• بيان اينكه خداوند عالم به هر كوچك و بزرگ است
• بحث روايتى
• وصف دنيا از زبان اميرالمؤ منين (عليه السلام ) در جواب مردى كه از دنيا بدگويى مىكرد
• چند روايت در مورد انحصار علم به چند چيز در خداى تعالى درذيل آيه : ((ان الله عنده علم الساعة و...))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - حرکت کشتى ها بر پهنه دریا، در پرتوِ مواهب الهى، شایسته تأمل و درس آموزى است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى فى البحر بنعمت اللّه)

۲ - پیامبر(ص)، پیش گام فهمِ معارف عمیق عالم است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى) خطاب «ألم تر» اگرچه به پیامبر(ص) است، اما به قرینه «لیریکم» حکم اختصاص به آن حضرت ندارد. مخاطب قرار دادن او، مى تواند به خاطر یادآورى نکته یاد شده باشد.

۳ - خداوند، فراهم آورنده اسباب و وسایل حرکت کشتى ها در دریا است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى فى البحر بنعمت اللّه) «با» در «بنعمت» مى تواند براى مصاحبه و یا براى تعدیه و یا براى سبب باشد. برداشت بالا، بر اساس احتمال سوم است. لازم به ذکر است که «بنعمت اللّه» براساس یاد شده، احسانِ خداوند در تهیه اسباب حرکت کشتى ها است.

۴ - آمادگى شرایط طبیعى و خصوصیات اجسام، براى ساختن کشتى و حرکت بر آب، از نشانه هاى خدا است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى فى البحر بنعمت اللّه لیریکم من ءایته)

۵ - کشتیرانى، داراى اهمیتى اساسى در حمل و نقل نیازمندى هاى بشر و مواهب الهى به نقاط مختلف است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى فى البحر بنعمت اللّه لیریکم من ءایته) بنابراین که «با» در «بنعمت» براى تعدى و یا مصاحبة باشد، نکته بالا به دست مى آید.

۶ - فلسفه فراهم آوردن امکانات حرکت کشتى در آب، ارائه برخى از آیات خدا به بندگان است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى فى البحر بنعمت اللّه لیریکم من ءایته)

۷ - استفاده از عالم طبیعت و رخدادهاى در پیش روى انسان ها، جهت رهنمونى آنان به خداشناسى، از شیوه هاى هدایتى قرآن است. (ألم تر أنّ الفلک تجرى فى البحر بنعمت اللّه لیریکم من ءایته)

۸ - استفاده از آیات الهى، در سایه بردبار بودن بر دشوارى هاى راه بهره ورى از آنها است. (لیریکم من ءایته إنّ فى ذلک لأیت لکلّ صبّار شکور) تعلیل ذیل آیه، احتمال دارد به این معنا باشد که استفاده از آیات الهى، داراى رنج و سختى است و تنها کسانى به خوبى مى توانند از آن آیات بهره ببرند که آن سختى ها را بر خود هموار سازند.

۹ - تحمل کنندگان سختى هاى دریا و دارندگان روحیه شکر، بهره مند از نشانه هاى خدا از آن (لیریکم من ءایته إنّ فى ذلک لأیت لکلّ صبّار شکور) احتمال دارد «صبّار» به قرینه آیه بعد، مربوط به صبر پیشه کردن در امواج و دلهره هاى دریا باشد.

۱۰ - برخوردارى از روحیه شکر، زمینه بهره ورى از آیات الهى است. (إنّ فى ذلک لأیت لکلّ صبّار شکور)

۱۱ - روحیه بردبارى و سپاسگزارى دائم از خدا، روحیه اى ارزش مند و ستودنى است. (إنّ فى ذلک لأیت لکلّ صبّار شکور)

موضوعات مرتبط

• آفرینش: فهم معارف آفرینش ۲
• آیات خدا: آیات آفاقى ۴، ۷; ارائه آیات خدا ۶; بهره مندان از آیات خدا ۹; زمینه استفاده از آیات خدا ۸، ۱۰
• حمل و نقل: وسایل حمل و نقل ۵
• خدا: افعال خدا ۳; دلایل خدا شناسى ۷; عطایاى خدا ۵; نعمتهاى خدا ۱
• دریا: تحمل سختیهاى دریا ۹
• شکر: آثار شکر ۹، ۱۰; ارزش شکر ۱۱
• صبر: آثار صبر ۸; ارزش صبر ۱۱
• کشتیرانى: اهمیت کشتیرانى ۵
• کشتى: حرکت کشتى ها ۴، ۶; عبرت از حرکت کشتى ها ۱; منشأ حرکت کشتى ها ۳; مواد کشتى سازى ۴
• محمد(ص): پیشگامى محمد(ص) ۲
• هدایت: ارائه نمونه عینى در هدایت ۷; روش هدایت ۷