القصص ٢٤

فَسَقَى‌ لَهُمَا ثُمَ‌ تَوَلَّى‌ إِلَى‌ الظِّلِ‌ فَقَالَ‌ رَبِ‌ إِنِّي‌ لِمَا أَنْزَلْتَ‌ إِلَيَ‌ مِنْ‌ خَيْرٍ فَقِيرٌ

ترجمه

موسی برای (گوسفندان) آن دو آب کشید؛ سپس رو به سایه آورد و عرض کرد: «پروردگارا! هر خیر و نیکی بر من فرستی، به آن نیازمندم!»

|پس براى آن دو [گوسفندانشان را] براى آن دو آب داد، آن‌گاه به سوى سايه برگشت و گفت: پروردگارا! من به هر [رزق و] خيرى كه برايم بفرستى سخت نيازمندم

پس براى آن دو، [گوسفندان را] آب داد، آنگاه به سوى سايه برگشت و گفت: «پروردگارا، من به هر خيرى كه سويم بفرستى سخت نيازمندم.»

موسی گوسفندانشان را سیراب کرد و (با حالی خسته) رو به سایه درختی آورد و گفت: بار الها، من به خیری (یعنی زندگانی و قوت و غذایی) که تو (از خوان کرمت) نازل فرمایی محتاجم.

پس [موسی] دام هایشان را [به جهت کمک کردن به آن دو] آب داد، سپس به سوی سایه برگشت و گفت: پروردگارا! به آنچه از خیر بر من نازل می کنی، نیازمندم.

گوسفندانشان را آب داد. سپس به سايه بازگشت و گفت: اى پروردگار من، من به آن نعمتى كه برايم مى‌فرستى نيازمندم.

سپس برای آنها [چارپایانشان را] آب داد، آنگاه رو به سایه آورد، و گفت پروردگارا من به هر خیری که برایم بفرستی نیازمندم‌

پس [گوسفندان را] براى آنها آب داد، آنگاه به سايه بازگشت و گفت: پروردگارا، من بدانچه از نيكى- روزى، نان- به سويم فرستى نيازمندم.

(موسی دلش به حال آنان سوخت، و) گوسفندان ایشان را سیراب کرد. سپس (از فرط خستگی) به زیر سایه (ی درختی) رفت و عرضه داشت: پروردگارا! من نیازمند هر آن خیری هستم که برایم حواله و روانه فرمائی.

پس برای آن دو، (گوسفندانشان را) آب داد. سپس سوی سایه برگشت. پس گفت: «پروردگارم! به‌راستی من برای خیری که سویم فرستادی نیازمندم.»

پس سیراب کرد برای ایشان سپس بازگشت بسوی سایه و گفت پروردگارا همانا منم بدانچه فرستی به سویم از خیر نیازمند

القصص ٢٣	آیه ٢٤	القصص ٢٥
سوره : سوره القصص نزول : ١١ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٥ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«تَوَلّی»: پشت کرد و رفت. «خَیْرٍ»: رزق و روزی. خوبی و نیکی. «إِنِّی ... فَقِیرٌ»: هر رزقی که برای من فرستی نیازمند آنم، و هر گونه نیکوئیی که در حق من کنی محتاج بدانم.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ‌ (۰) إِذْ تَمْشِي‌ أُخْتُکَ‌ فَتَقُولُ‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۲۲ - ۲۸، سوره قصص
• بيان آيات مربوط به فصل سوم داستان موسى : بيرون شدن از مصر به سوى مدين وملاقات با شعيب (عليه السلام ) و ازدواج با دختر او
• ((مدين )) كدام شهر بوده است ؟
• موسى (عليه السلام ) در اعمال خود مراقبت شديد داشته و فقط رضاى خدا را در نظرداشته است
• بحث روايتى
• رواياتى در ذيل جمله ((رب انى لما انزلت الى من خير فقير))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - برانگیخته شدن عواطف موسى(ع) با شنیدن پاسخ دختران شعیب (قالتا لانسقى ... فسقى لهما)

۲ - موسى(ع)، شخصیتى ضعیف نواز و یاور محرومان (قالتا لانسقى ... و أبونا شیخ کبیر . فسقى لهما)

۳ - اقدام بى درنگ موسى(ع) به آب دادن گوسفندان دختران شعیب پس از شنیدن اظهارات آنان (قالتا ... و أبونا شیخ کبیر . فسقى لهما) تعبیر «فسقى لهما» با «فا»ى عاطفه - که براى عدم تراخى است - بیانگر مطلب یاد شده است.

۴ - بازگشتن موسى(ع) به سایه جهت استراحت، پس از آب دادن گوسفندان دختران شعیب (ثمّ تولّى إلى الظلّ)

۵ - هم زمانى هجرت موسى(ع) به مدین با فصل گرما (ثمّ تولّى إلى الظلّ)

۶ - کمک رسانى موسى(ع) به دختران شعیب، على رغم خستگى و گرسنگى شدید وى (ثمّ تولّى إلى الظلّ فقال ربّ إنّى لما أنزلت إلىّ من خیر فقیر)

۷ - اظهار گرسنگى و نیاز در پیشگاه خداوند از سوى موسى(ع) و درخواست کمک از ساحت او (فقال ربّ إنّى لما أنزلت إلىّ من خیر فقیر)

۸ - سرپرستى و تأمین روزى انسان، مقتضاى ربوبیت خداوند (فقال ربّ إنّى لما أنزلت إلىّ من خیر فقیر)

۹ - روزى هر انسان، از پیش تأمین شده است. (ربّ إنّى لما أنزلت) به کارگیرى فعل ماضى (أنزلت) نشان مى دهد که روزى هر کس از سوى خدا از پیش نازل شده است.

روایات و احادیث

۱۰ - «عن أبى عبداللّه(ع) فى قول اللّه عزّوجلّ حکایة عن موسى(ع) «ربّ إنّى لما أنزلت إلىّ من خیر فقیر» فقال: سأل الطعام; از امام صادق(ع) درباره سخن خداوند - عزّوجلّ - که از قول موسى(ع) حکایت کرده «ربّ إنّى لما أنزلت إلىّ من خیر فقیر» روایت شده که موسى(ع) [با این سخن ]درخواست طعام کرد».

موضوعات مرتبط

• استمداد: استمداد از خدا ۷
• خدا: آثار ربوبیت خدا ۸
• روزى: تقدیر روزى ۹; منشأ روزى ۸
• سایه: استراحت در سایه ۴
• شعیب(ع): آب دهى به گوسفندان شعیب(ع) ۳; امداد به دختران شعیب(ع) ۶; پاسخ دختران شعیب(ع) ۱، ۳
• ضعفا: امداد به ضعفا ۲
• موسى(ع): استراحت موسى(ع) ۴; استمداد موسى(ع) ۷; امدادگرى موسى(ع) ۲; امدادهاى موسى(ع) ۳، ۶; تهییج عواطف موسى(ع) ۱; خستگى موسى(ع) ۶; درخواست طعام موسى(ع) ۱۰; دعاى موسى(ع) ۱۰; فضایل موسى(ع) ۲; قصه موسى(ع) ۱، ۳، ۴، ۵، ۶، ۷، ۱۰; گرسنگى موسى(ع) ۶، ۷; موسى(ع) در مدین ۴; وقت هجرت موسى(ع) ۵; هجرت موسى(ع) به مدین ۵