يوسف ١٠٥

وَ کَأَيِّنْ‌ مِنْ‌ آيَةٍ فِي‌ السَّمَاوَاتِ‌ وَ الْأَرْضِ‌ يَمُرُّونَ‌ عَلَيْهَا وَ هُمْ‌ عَنْهَا مُعْرِضُونَ‌

ترجمه

و چه بسیار نشانه‌ای (از خدا) در آسمانها و زمین که آنها از کنارش می‌گذرند، و از آن رویگردانند!

و چه بسيار نشانه‌ها در آسمان‌ها و زمين است كه بر آنها مى‌گذرند در حالى كه از آنها رويگردانند [و توجه نمى‌كنند]

و چه بسيار نشانه‌ها در آسمانها و زمين است كه بر آنها مى‌گذرند در حالى كه از آنها روى برمى‌گردانند.

و (این مردم بی‌خرد) چه بسیار بر آیات و نشانه‌ها (ی قدرت حق) در آسمانها و زمین می‌گذرند و از آن روی می‌گردانند.

و [برای هدایت مردم] در آسمان ها و زمین چه بسیار نشانه هاست که [در غفلت و بی خبری] بر آنها می گذرند در حالی که از آنها روی می گردانند.

چه بسيار نشانه‌هايى در آسمانها و زمين است كه بر آن مى‌گذرند و از آن رخ برمى‌تابند.

و چه بسیار نشانه [و مایه عبرت‌] در آسمانها و زمین هست که بر آن می‌گذرند و هم آنان از آنها رویگردانند

و بسا نشانه‌ها در آسمانها و زمين هست كه بر آن مى‌گذرند و از آن رويگردانند.

و چه بسیار دلائل و نشانه‌های (دالّ بر وجود خدا) در آسمانها و زمین وجود دارد که آنان (کورکورانه) از کنارشان می‌گذرند و از پذیرش آنها روی می‌گردانند.

و چه بسیار از نشانه‌هایی در آسمان‌ها و زمین است که بر آنها می‌گذرند، در حالی که از آنها رویگردانند.

بسا نشانهائی در آسمان و زمین که می‌گذرند بر آنها و ایشانند از آن روی‌گردانان‌

يوسف ١٠٤	آیه ١٠٥	يوسف ١٠٦
سوره : سوره يوسف نزول : ١١ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٤ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«کَأَیِّنْ»: چه بسیار. چه فراوان (نگا: آل‌عمران / . رسم‌الخطّ آن (کَأَیٍّ) است. «آیَةٍ»: دلائل و نشانه‌های وجود خدا، و وحدت و قدرت و کمال دانش الله. «یَمُرُّونَ عَلَیْهَا»: بر آنها می‌گذرند. مراد دیدن و پی‌بردن بدانها است. «وَ هُمْ عَنْهَا مُعرِضُونَ»: در حالی که درباره آنها نمی‌اندیشند و از آنها درس عبرت نمی‌گیرند. از آنها روی می‌گردانند و آنها را نادیده می‌گیرند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنَ‌ فِي‌ اخْتِلاَفِ‌ اللَّيْلِ‌ وَ... (۳) وَ جَعَلْنَا السَّمَاءَ سَقْفاً... (۳)

إِنَ‌ فِي‌ خَلْقِ‌ السَّمَاوَاتِ‌ وَ... (۳)

تفسیر

• آيات ۱۱۱ - ۱۰۳، سوره يوسف
• اشاره اى به دلالت جمله : ((يمرّون عليها)) بر حركت زمين
• توضيحى در مورد نسبى و اضافى بودن ايمان و شرك و امكان اجتماع بعض مراتب آن دوباهم
• اعلام راه : ((هذه سبيلى )) بيان راه : ((ادعوا الى الله على بصيرة )) دعوت كنندگان :رسول الله(صلى الله عليه و آله ) و پيروان او
• تطبيق دعوت پيامبر اسلام (صلى الله عليه و آله ) با دعوت پيامبران پيش از آن حضرت
• معناى آيه : ((حتى اذا استياءس الرّسل و ظنّوا انّهم قد كذبوا..))
• بحث روايتى
• رواياتى در معناى جمله ! ((ما يؤ من اكثرهم بالله الّا و هم مشركون ))
• دو روايت در بيان اينكه مراد از: ((من اتّبعنى )) در آيه :((قل هذه سبيلى ...)) على (عليه السلام ) است
• چند روايت در معناى آيه : ((حتى اذا استياءسالرّسل ...))

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- آسمانها و زمین ، حاوى آیات و نشانه هایى بسیار بر توحید و یکتایى خداوند است. (و کأیّن من ءایة فى السموت و الأرض) «کأیّن» کنایه از عدد است و دلالت بر کثرت دارد. این کلمه مبتدا و عبارت «فى السموت و الأرض» خبر آن است و «من آیة» تمییز آن مى باشد. مقصود از «آیة» به قرینه «و ما یؤمن أکثرهم بالله» در آیه بعد، آیت و نشان بر توحید است.

۲- آیات توحید در هستى همواره در مرآى و منظر انسانهاست. (و کأیّن من ءایة فى السموت و الأرض یمرون علیها) «مرور» به معناى گذر کردن است و گذر کردن مردم بر آیات و نشانه هاملازم با مشاهده کردن آنهاست. گفته شده از آن جا که انسانها بر آیات آسمانى عبور نمى کنند، جمله «یمرون علیها» درباره آن آیات کنایه از «مشاهده مى کنند» است.

۳- کفرپیشگان ، در آیات و نشانه هاى توحید تأمل نمى کنند و دلالت آنها را بر توحید درنمى یابند. (یمرون علیها و هم عنها معرضون) «اعراض» (مصدر معرضون) به معناى روى گرداندن است و روى گرداندن از نشانه هاى توحید به معناى تأمل نکردن در آنها و درک نکردن دلالتشان بر یکتایى خداوند است.

۴- آنان که با مشاهده نشانه هاى موجود در آسمانها و زمین (هستى) به توحید و یکتایى خداوند پى نبرند ، سزاوار سرزنش و نکوهشند. (و کأیّن من ءایة فى السموت و الأرض یمرون علیها و هم عنها معرضون) لحن آیه شریفه گویاى مذمت و سرزنش است.

۵- زمین در حرکت است و انسانها را بر آیات آسمانى عبور مى دهد. (کأیّن من ءایة فى السموت و الأرض یمرون علیها) چنان چه جمله «یمرون علیها» را به معناى حقیقى آن و نه معناى کنایى اش (مشاهده مى کنند) حمل کنیم، حاکى از حرکت زمین خواهد بود ; زیرا مرور بر آیات آسمانى با این معنا سازگار مى باشد که زمین حرکت کند و انسانها به واسطه حرکت آن بر آیات آسمانى عبور نمایند (برگرفته شده از تفسیرالمیزان).

۶- جهان آفرینش حاوى آسمانهایى متعدد (کأیّن من ءایة فى السموت)

موضوعات مرتبط

• آسمان: آیات خدا در آسمان ها ۱، ۴، ۵; تعدد آسمان ۶
• آفرینش: آیات خدا در آفرینش ۴
• آیات خدا: آیات آفاقى ۱، ۴; سرزنش معرضان از آیات خدا ۴; مشاهده آیات آفاقى ۲; معرضان از آیات خدا ۳
• توحید: دلایل توحید ۱، ۲
• زمین: آیات خدا در زمین ۱، ۴; حرکت زمین ۵
• سرزنش: مستحقان سرزنش ۴
• کافران: اعراض کافران ۳; ویژگیهاى کافران ۳