تفسیر:المیزان جلد۱۶ بخش۱: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۱۹۷: | خط ۱۹۷: | ||
و كلمۀ «خاطئين»، جمع و اسم فاعل از «خطى يخطأ خِطأً» (بر وزن عَلِمَ يَعلَمُ عِلماً) است، همچنان كه «مُخطئ»، اسم فاعل از باب افعال، از أخطأ يُخطئ إخطاَء مى باشد. | و كلمۀ «خاطئين»، جمع و اسم فاعل از «خطى يخطأ خِطأً» (بر وزن عَلِمَ يَعلَمُ عِلماً) است، همچنان كه «مُخطئ»، اسم فاعل از باب افعال، از أخطأ يُخطئ إخطاَء مى باشد. | ||
و فرق بين | و فرق بين «خَاطئ» و «مَخطئ» - به طورى كه راغب گفته - اين است كه: «خَاطئ» به كسى اطلاق مى شود كه بخواهد كارى را بكند كه آن را كار خوبى نمى داند، همچنان كه در قرآن فرموده: «إنّ قَتلَهُم كَانَ خِطأً كَبِيراً». و فرموده: «وَ إن كُنّا لَخَاطِئِين». | ||
به خلاف «مُخطِئ»، كه در مورد كسى استعمال مى شود كه بخواهد كارى را انجام دهد كه آن را كار خوبى مى داند، ولى صحيح از آب در نمى آيد. و اسم مصدر آن «خَطَأ» - به دو فتحه - است. و در قرآن آمده: «وَ مَن قَتَلَ مُؤمِناً خَطَأً»، و معناى جامع بين اين دو لفظ، عدول از جهت است. اين بود خلاصه گفتار راغب. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۲ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۲ </center> | ||
پس | پس اين كه فرمود: «إنّ فِرعَونَ وَ هَامَانَ وَ جُنُودَهُمَا كَانُوا خَاطِئيِن»، معنايش اين است كه: فرعون و هامان در آن رفتارى كه با بنى اسرائيل و موسى كردند، از ترس سرنگونى مُلك و از بين رفتن سلطنتشان به دست ايشان، تا به خيال خود مقدرات الهى را تغيير دهند، راه خطا پيمودند. براى اين كه جمع بسيارى از كودكان را كه هيچ اثرى در انهدام سلطنت نداشتند، كشتند، و آن كودكى كه نابودى سلطنت فرعونيان به دست او بود، او را از بين همه اطفال استثناء كرده، و از دريا گرفتند، و در دامن خود تربيت كردند. | ||
و معناى آيه اين است كه : آل فرعون موسى را در دريا يافتند، و از آب گرفتند، و نتيجه اين كار آن شد كه همين موسى دشمن و وسيله اندوه آنان شد، آرى فرعون و هامان و لشكريانشان در كشتن فرزندان مردم و زنده نگهداشتن موسى خطا كار بودند، آنان خواستند كسى را كه به زودى آنان را نابود مى كند، نابود كنند، ولى بازگشتند و او را با كمال جد و جهد حفظ نموده و در تربيتش مجدانه كوشيدند | و معناى آيه اين است كه : آل فرعون موسى را در دريا يافتند، و از آب گرفتند، و نتيجه اين كار آن شد كه همين موسى دشمن و وسيله اندوه آنان شد، آرى فرعون و هامان و لشكريانشان در كشتن فرزندان مردم و زنده نگهداشتن موسى خطا كار بودند، آنان خواستند كسى را كه به زودى آنان را نابود مى كند، نابود كنند، ولى بازگشتند و او را با كمال جد و جهد حفظ نموده و در تربيتش مجدانه كوشيدند | ||
با اين بيان روشن مى شود | با اين بيان روشن مى شود اين که: بعضى خاطى بودن فرعونيان را تفسير كرده اند به اين كه فرعونيان گنهكار بودند. پس خداى تعالى عقابشان كرد به اين كه دشمن ايشان را در دامن خود ايشان پرورانيد، ضعيف است. | ||
«'''وَ قَالَتِ امْرَأَت فِرْعَوْنَ قُرَّت عَينٍ لى وَ لَك لا تَقْتُلُوهُ عَسى أَن يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَ هُمْ لا يَشعُرُونَ'''»: | «'''وَ قَالَتِ امْرَأَت فِرْعَوْنَ قُرَّت عَينٍ لى وَ لَك لا تَقْتُلُوهُ عَسى أَن يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَداً وَ هُمْ لا يَشعُرُونَ'''»: | ||
اين آيه | اين آيه شريفه، شفاعت و ميانجيگرى همسر فرعون را حكايت مى كند كه - در هنگام گرفتن موسى از آب و آوردنش نزد فرعون آن جا بوده - خطاب به فرعون مى كند و مى گويد: «قُرّةُ عَينٍ لِى وَ لَكَ». يعنى: اين كودك، نور چشم من و تو است. «لَا تَقتُلُوهُ: او را نكشيد». در اين جمله خطاب به عموم مى كند. چون افرادى كه در كشتن اطفال به عنوان سبب، مباشر، آمر و مأمور شركت داشته اند، بسيار بوده اند. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۳ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۶ صفحه ۱۳ </center> | ||
و همانا همسر فرعون كلام مزبور را، به خاطر اين كه خداوند محبت موسى را در قلب وى افكنده بود، گفت . و لذا ديگر اختيارى در كف او نماند، و چاره اى نيافت جز | و همانا همسر فرعون كلام مزبور را، به خاطر اين كه خداوند محبت موسى را در قلب وى افكنده بود، گفت. و لذا ديگر اختيارى در كف او نماند، و چاره اى نيافت جز اين كه نخست بلا و كشتن را از او بگرداند، و سپس پيشنهاد فرزندى او را بكند، كه خداى تعالى در جاى ديگر، اين جريان را يكى از منت هايى دانسته كه به موسى كرده است، فرموده: «وَ ألقَيتُ عَلَيكَ مَحَبّةً مِنّى وَ لِتُصنَعَ عَلى عَينِى». | ||
«''' | «'''عَسَى أن يَنفَعَنَا أو نَتّخِذَهُ وَلَداً'''» - اين جمله را وقتى گفت كه آثار جلالت و سيماى جذبه الهى را در او بديد، و از اين جمله كه گفت: «أو نَتّخِذَهُ وَلَداً»، معلوم مى شود فرعون و همسرش پسرى نداشتند. | ||
«''' | «'''وَ هُم لَا يَشعُرُونَ'''» - اين جمله حاليه است، و معنايش اين است كه: همسر فرعون اين سخن را گفت، و اين ميانجيگرى را كرد، و بلاى كشتن را از موسى «عليه السلام» برگردانيد، در حالى كه او و مخاطبانش نمى دانستند چه مى كنند و حقيقت حال و سرانجام كار چه مى شود. | ||
«'''وَ أَصبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسى فَارِغاً إِن كادَت لَتُبْدِى بِهِ لَوْلا أَن رَّبَطنَا عَلى قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ'''»: | «'''وَ أَصبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسى فَارِغاً إِن كادَت لَتُبْدِى بِهِ لَوْلا أَن رَّبَطنَا عَلى قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ'''»: | ||
