تفسیر:المیزان جلد۷ بخش۳۰: تفاوت میان نسخه‌ها

رواياتى در ذيل «''' .... فقد و كلنا بها قوما ليسوا بها كافرين '''» .

نعمانى در تفسير خود به سندى كه به سليمان بن هارون عجلى دارد از او روايت كرده كه گفت : از امام صادق (عليهالسلام ) شنيدم كه مى فرمود: صاحبان اين امر (خلافت و جانشينى پيغمبر اكرم ) حقشان در نزد خداى تعالى محفوظ است ، به طورى كه اگر تمامى مردم هم از دنيا بروند باز خداوند صاحبان اين امر را خواهد آورد و حق ايشان را به آنان واگذار خواهد نمود. و ايشان همان كسانى هستند كه خداوند در حقشان فرموده : «''' فان يكفر بها هؤ لاء فقد وكلنا بها قوما ليسوا بها بكافرين '''» و نيز فرموده : «''' فسوف ياتى الله بقوم يحبهم و يحبونه اذلة على المؤ منين اعزة على الكافرين : پس به زودى خداوند مردمى را خواهد آورد كه ايشان را دوست مى دارد و ايشان خداى را دوست مى دارند. مردمى هستند كه نسبت به مؤ منين فروتن و متواضع و نسبت به كفار گردنفراز و متكبر '''» .

مؤ لف : اين حديث از قبيل جرى و تطبيق است .

در كافى به سند خود از ابى حمزه از حضرت ابى جعفر باقر (عليهالسلام ) روايت كرده كه در ذيل آيه «''' و نوحا هدينا من قبل ... بكافرين '''» فرمود: خداى تعالى به فضل و كرمش از اهل بيت وى ، از پدران و برادران و ذريه ، كسانى را (به حفظ كتاب و حكم و نبوت ) گماشت و اين است معناى اينكه فرمود: «''' فان يكفر بها هؤ لاء '''» يعنى اگر امتت به اين دين كافر شوند ما اهل بيت تو را موكل كرده ايم كه به آن ايمان آورند و تا ابد به آن كافر نشوند.

آرى ، ما ايمانى را كه بر بشر عرضه كرده ايم و تو را براى آن مبعوث نموديم هرگز ضايع و مهمل نمى گذاريم ، بلكه بعد از تو نيز به وسيله اهلبيتت آنرا حفظ مى كنيم ، و پس از اهلبيت تو علماى امت و ولات امر من و اهل استنباط خواهد بود، و علومى را كه دروغ و گناه و وزر و طغيان و ريا در آن راه ندارد استنباط خواهند كرد.

مؤ لف : اين روايت را و همچنين روايت قبليش را عياشى نيز نقل كرده ، جز اينكه سند آنرا حذف كرده است ، و اين حديث مانند حديث قبليش ‍ از باب تطبيق بر مصداق است .

در كتاب محاسن به سند خود از ابن عيينه از ابى عبد الله (عليهالسلام ) روايت كرده كه فرمود به منزل ابو العباس (منصور دوانيقى ) درآمدم در حالى كه مجلسش آراسته و هر كسى در جاى خود نشسته بود، ابو العباس وقتى مرا ديد دست خود را پيش آورد تا با من مصافحه كند، من براى اجابت او نزديك رفتم تا دستش را در دست بفشارم ، ناگهان پايم به گوشه سفره اى كه پيش رويش گسترده بود برخورد كرد، و از اين عمل آنقدر ناراحت شدم كه خدا مى داند، چون خداى تعالى در حق ما فرموده : «''' فان يكفر بها هؤ لاء فقد وكلنا بها قوما ليسوا بها بكافرين '''» آرى ، به خدا سوگند قومى را موكل بر دين كرده كه نماز را به پا مى دارند، و زكات را مى دهند و خدا را بسيار ذكر مى گويند.

مؤ لف : حاصل اين روايت اين است كه امام (عليهالسلام ) از اينكه پايش به گوشه سفره خورده شرمنده درگاه خدا شده ، و گويا امام (عليهالسلام ) خواسته است بفرمايد كفر در جمله «''' ليسوا بها بكافرين '''» منحصر در انكار عقايد حقه نيست ، بلكه شامل كفران نعمت نيز هست .

و در نهج البلاغه امام (عليهالسلام ) فرموده : اقتدا كنيد به هدايت پيغمبر گراميتان كه هدايت او بهترين هدايت است .

مؤ لف : استفاده اين معنا از آيات مورد بحث ، روشن است .

در تفسير قمى از رسول خدا (صلى الله عليه وآله و سلم ) روايت كرده كه فرمود: بهترين هدايتها، هدايت انبيا است .