تفسیر:المیزان جلد۱۸ بخش۲۴: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
== معناى آيه: «وَ وَصّينَا الإنسَانَ بِوَالِدَيهِ إحسَاناً...» == | == معناى آيه: «وَ وَصّينَا الإنسَانَ بِوَالِدَيهِ إحسَاناً...» == | ||
و بنابراين | و بنابراين بيان، تقدير كلام «وَ وَصّينَا الإنسَانَ بِوَالِدَيهِ أن يُحسِنَ إلَيهِمَا إحسَاناً» مى باشد. يعنى: ما سفارش كرديم انسان را به پدر و مادرش، كه به آن دو احسان كند، به هر مقدار كه باشد و بتواند. | ||
مفسران در اعراب كلمه «إحسَاناً» اقوالى ديگر دارند. بعضى گفته اند: كلمه مذكور، مفعول مطلق است، اما بر اين اساس كه كلمۀ «وَصّينا»، متضمن معناى «احسنّا» باشد، و تقدير كلام «وَصّينَا الإنسَانَ مُحسِنِينَ إلَيهِمَا إحسَاناً» است. و بعضى ديگر گفته اند: كلمه مذكور، صفت است براى مصدرى كه حذف شده، البته با مضافى كه در تقدير است، و تقدير كلام «وَ وَصّينَا إيصَاء ذَا إحسَان» است. بعضى ديگر گفته اند: كلمه مزبور، مفعولٌ له است، و تقدير كلام «وَ وَصّينَا الإنسَانَ بِوَالِدَيهِ لإحسَاننَا إلَيهِمَا» است. و نيز وجوهى ديگر، از اين قبيل. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۰۷ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۰۷ </center> | ||
و به هر | و به هر حال، «برّ به والدين و احسان به ايشان»، از احكام عمومى خداست، كه همان طور كه در تفسير آيه «قُل تَعَالَوا أتلُ مَا حَرّمَ رَبُّكُم عَلَيكُم ألّا تَشرِكُوا بِهِ شَيئاً وَ بِالوَالِدَينِ إحسَاناً» گذشت، در همه شرايع تشريع شده، و به همين جهت فرمود: «وَ وَصّينَا الإنسَان»، و سفارش را عموميت داد به هر انسانى، نه تنها مسلمانان. | ||
آنگاه دنبال اين سفارش اشاره كرد به ناراحتى هايى كه مادر انسان در دوران | آنگاه دنبال اين سفارش اشاره كرد به ناراحتى هايى كه مادر انسان در دوران حاملگى، وضع حمل و شير دادن تحمل مى كند، تا اشاره كرده باشد به ملاك حكم، و عواطف و غريزۀ رحمت و رأفت انسان را برانگيزد. لذا فرمود: «حَمَلَتهُ أُمُّهُ كُرهاً وَ وَضَعَتهُ كُرهاً وَ حَملُهُ وَ فِصَالُهُ ثَلَاثُونَ شَهراً». | ||
و اما | و اما اين كه فرمود: «وَ حَملُهُ وَ فِصَالُهُ ثَلاثُونَ شَهراً»، بدين حساب است كه به حكم آيه «وَ الوَالِدَاتُ يُرضِعنَ أولَادَهُنّ حَولَينِ كَامِلَين»، و آيه «وَ فِصَالُهُ فِى عَامَين»، دوران شير دادن به فرزند دو سال است، و كمترين مدت حاملگى هم، شش ماه است، كه مجموع آن، سى ماه مى شود. | ||
و كلمه | و كلمه «فِصَال»، به معناى فاصله انداختن بين طفل و شير خوردن است، و اگر كلمۀ دو سال را ظرف قرار داد براى فصال، به اين عنايت است كه آخرين حد شير دادن، دو سال است، و معلوم است كه اين محقق نمى شود، مگر به گذشتن دو سال. | ||
«''' | «'''حَتّى إذَا بَلَغَ أشُدّهُ وَ بَلَغَ أربَعِينَ سَنَة'''» - «بلوغ أشد»، به معناى رسيدن به زمانى از عمر است كه در آن زمان، قواى آدمى محكم مى شود. و ما در تفسير آيه «وَ لَمّا بَلَغَ أشُدّهُ آتَينَاهُ حُكماً وَ عِلماً»، اختلافى را كه مفسران در معناى «بلوغ أشد» دارند، نقل كرديم، و گفتيم كه: بلوغ چهل سال، عادتا ملازم با رسيدن به كمال عقل است. | ||
«''' | «'''قَالَ رَبّّ أوزِعنِى أن أشكُرَ نِعمَتَكَ الّتِى أنعَمتَ عَلَىّ وَ عَلى وَالِدَىّ وَ أن أعمَلَ صَالِحاً تَرضَاهُ'''» - كلمه «أوزِعنِى»، از مصدر «إيزَاع» است كه معناى الهام را مى دهد، و اين الهام، الهام آن امورى نيست كه اگر خدا عنايت نكند، آدمى به حسب طبع خود، علم به آن ها پيدا نمى كند، و آيه «وَ نَفسٍ وَ مَا سَوّيهَا فَألهَمَهَا فُجُورَهَا وَ تَقوَيهَا»، از آن خبر مى دهد، بلكه الهام عملى و به معناى وادار كردن، و دعوت باطنى به عمل خير و شكر نعمت و بالاخره عمل صالح است. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۰۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۰۸ </center> | ||
<span id='link207'><span> | <span id='link207'><span> | ||
