تفسیر:المیزان جلد۱۹ بخش۴۴: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
<span id='link392'><span>
<span id='link392'><span>


==سرانجام بد همسر نوح (ع ) و همسر لوط(ع ) با اينكه همسر پيامبر بودند ==
==سرانجام بد همسران حضرت نوح و حضرت لوط «ع»==
درباره جمله «'''للذين كفروا'''» دو احتمال هست ، يكى اينكه اين جمله متعلق باشد به مثل ، كه در آن صورت معنا چنين مى شود: خداى تعالى مثلى زده كه با آن حال كسانى را كه شدند ممثل كند، و بفهماند كه خويشاونديشان به بندگان صالح سودى به حالشان ندارد، همچنان كه سودى به حال همسر نوح و همسر لوط نداشت . و احتمال دوم اينكه متعلق به فعل «'''ضرب '''» باشد، كه در آن صورت معنا چنين مى شود: خداى تعالى زن نوح و لوط و سرگذشت آنان را مثل زده براى كفار تا عبرت بگيرند، و بفهمند كه اتصال و خويشاوندى با صالحان از بندگان خدا سودى به حالشان نداشت ، اينها نيز با خيانتى كه نسبت به رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) كردند اهل آتش خواهند بود.
درباره جمله «لِلّذِينَ كَفَرُوا» دو احتمال هست. يكى اين كه: اين جمله متعلق باشد به مَثَل، كه در آن صورت، معنا چنين مى شود: خداى تعالى، مَثَلى زده كه با آن حال كسانى را كه کافر شدند، ممثّل كند و بفهماند كه خويشاوندی شان به بندگان صالح سودى به حالشان ندارد. همچنان كه سودى به حال همسر نوح و همسر لوط نداشت. و احتمال دوم اين كه: متعلق به فعل «ضَرَبَ» باشد، كه در آن صورت، معنا چنين مى شود: خداى تعالى زن نوح و لوط و سرگذشت آنان را مَثَل زده براى كفار تا عبرت بگيرند و بفهمند كه اتصال و خويشاوندى با صالحان از بندگان خدا سودى به حالشان نداشت. اين ها نيز، با خيانتى كه نسبت به رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلم» كردند، اهل آتش خواهند بود.


دو كلمه «'''امرات نوح و امرات لوط'''» مفعولند براى فعل «'''ضرب '''»، و منظور از اينكه فرمود: اين دو زن در تحت دو نفر از بندگان صالح ما بودند اين است كه همسر آن دو بودند.
دو كلمه «إمرَأتَ نُوح وَ إمرَأتَ لُوط» مفعول اند براى فعل «ضَرَبَ»، و منظور از اين كه فرمود: اين دو زن در تحت دو نفر از بندگان صالح ما بودند، اين است كه همسر آن دو بودند.


«'''فلم يغنيا عنهما من اللّه شيئا'''» - ضمير تثنيه اولى به كلمه «'''عبدين '''»، و تثنيه دومى به كلمه «'''امراتين '''» برمى گردد، و معناى جمله است كه آن دو بنده صالح ما ذره اى از عذاب خدا را كه متوجه آن دو زن شداز آنان دور نكردند.
«'''فَلَم يُغنِيَا عَنهُمَا مِنَ اللّه شَيئاً'''» - ضمير تثنيه اوّلى به كلمۀ «عَبدَين»، و تثنيه دومى به كلمۀ «إمرَأتَين» بر مى گردد. و معناى جمله این است كه: آن دو بنده صالح ما، ذرّه اى از عذاب خدا را كه متوجه آن دو زن شد، از آنان دور نكردند.


«'''و قيل ادخلا النار مع الداخلين '''» - يعنى به ايشان گفته شد، داخل آتش شويد همانطور كه سايرين و بيگانگان از انبيا داخل مى شوند. و منظور از «'''داخلين '''» قوم نوح و قوم لوط است ، همچنان كه آيه زير هم كه درباره همسر نوح است به اين معنا اشاره دارد، مى فرمايد: «'''حتى اذا جاء امرنا و فار التنور قلنا احمل فيها من كل زوجين اثنين و اهلك الا من سبق عليه القول '''»، و آيه اى ديگر كه راجع به هم سر لوط است ، و مى فرمايد: «'''فاسر باهلك بقطع من الليل و لا يلتفت منكم احد الا امراتك انه مصيبها ما اصابهم ،
«'''وَ قِيلَ ادخُلَا النّارَ مَعَ الدّاخِلِين '''» - يعنى به ايشان گفته شد: داخل آتش شويد، همان طور كه سايرين و بيگانگان از انبيا داخل مى شوند. و منظور از «داخلين»، قوم نوح و قوم لوط است، همچنان كه آيه زير هم كه درباره همسر نوح است، به اين معنا اشاره دارد، مى فرمايد: «حَتّى إذَا جَاءَ أمرُنَا وَ فَارَ التّنُّورُ قُلنَا احمِل فِيهَا مِن كُلّ زَوجَينِ اثنَينِ وَ أهلَكَ إلّا مَن سَبَقَ عَلَيهِ القَولُ»، و آيه اى ديگر كه راجع به همسر لوط است، و مى فرمايد: «فَأسرِ بِأهلِكَ بِقِطعٍ مِنَ اللّيلِ وَ لَا يَلتَفِت مِنكُم أحدٌ إلّا امرَأتَكَ إنّهُ مُصِيبُهَا مَا أصَابَهُم.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۵۷۷ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۵۷۷ </center>
ممكن هم هست منظور از جمله ((مع الداخلين '''»، خصوص كفار از قوم نوح و لوط نباشد، بلكه عموم كفار باشد (ولى به هر حال لطف اين جمله را از نظر دور مدار، كه مى خواهد اشاره كند: شما با همه اتصالى كه با نوح و لوط داشتيد، امروز با ساير دوزخيان هيچ فرقى نداريد، و اتصال و همسرى با انبيا خردلى در سرنوشت شما دخالت ندارد).
ممكن هم هست منظور از جملۀ «مَعَ الدّاخِلِين»، خصوص كفار از قوم نوح و لوط نباشد، بلكه عموم كفار باشد. (ولى به هرحال، لطف اين جمله را از نظر دور مدار، كه مى خواهد اشاره كند: شما با همه اتصالى كه با نوح و لوط داشتيد، امروز با ساير دوزخيان هيچ فرقى نداريد، و اتصال و همسرى با انبيا، خردلى در سرنوشت شما دخالت ندارد).


و اگر اين خطاب را در قالب قيل - گفته شد آورد، و نيز داخلين را مطلق ذكر كرد، براى اين بود كه به بى مقدارى آن دو زن ، و همه كفار اشاره كند، و بفهماند نزد خدا هيچ ارزش و كرامتى ندارند، و خداى تعالى هيچ باك و پروايى ندارد، كه آن دو در كجا و به چه سرنوشتى هلاك مى شوند.
و اگر اين خطاب را در قالب «قِيلَ: گفته شد» آورد، و نيز «داخلين» را مطلق ذكر كرد، براى اين بود كه به بى مقدارى آن دو زن، و همۀ كفّار اشاره كند و بفهماند نزد خدا هيچ ارزش و كرامتى ندارند، و خداى تعالى، هيچ باك و پروايى ندارد كه آن دو، در كجا و به چه سرنوشتى هلاك مى شوند.


وَ ضرَب اللَّهُ مَثَلاً لِّلَّذِينَ ءَامَنُوا امْرَأَت فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَت رَب ابْنِ لى عِندَك بَيْتاً فى الْجَنَّةِ ...
«'''وَ ضرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِّلَّذِينَ ءَامَنُوا امْرَأَت فِرْعَوْنَ إِذْ قَالَت رَبّ ابْنِ لى عِندَك بَيْتاً فِى الْجَنَّةِ ...'''»:
بحثى كه بايد درباره جمله «'''للذين امنوا'''» داشته باشيم ، همان بحثى است كه در جمله «'''للذين كفروا'''» داشتيم .
بحثى كه بايد درباره جمله «لِلّذِينَ آمَنُوا» داشته باشيم، همان بحثى است كه در جملۀ «لِلّذِينَ كَفَرُوا» داشتيم.
<span id='link393'><span>
<span id='link393'><span>
==شرح دعاى همسر فرعون و در خواست هايش از پروردگار متعال ==
==شرح دعاى همسر فرعون و در خواست هايش از پروردگار متعال ==
و در جمله «'''اذ قالت رب ابن لى عندك بيتا فى الجنه '''»، خداى سبحان تمامى آرزوهايى را كه يك بنده شايسته در مسير عبوديتش دارد خلاصه نموده ، براى اينكه وقتى ايمان كسى كامل شد ظاهر و باطنش ‍ هماهنگ ، و قلب و زبانش هماواز مى شود، چنين كسى نمى گويد مگر آنچه را كه مى كند، و نمى كند مگر آنچه را كه مى گويد، و در دل آرزويى را نمى پروراند، و در زبان درخواست آن را نمى كند، مگر همان چيزى را كه با عمل خود آن را مى جويد.
و در جمله «'''اذ قالت رب ابن لى عندك بيتا فى الجنه '''»، خداى سبحان تمامى آرزوهايى را كه يك بنده شايسته در مسير عبوديتش دارد خلاصه نموده ، براى اينكه وقتى ايمان كسى كامل شد ظاهر و باطنش ‍ هماهنگ ، و قلب و زبانش هماواز مى شود، چنين كسى نمى گويد مگر آنچه را كه مى كند، و نمى كند مگر آنچه را كه مى گويد، و در دل آرزويى را نمى پروراند، و در زبان درخواست آن را نمى كند، مگر همان چيزى را كه با عمل خود آن را مى جويد.