الحجر ٢

رُبَمَا يَوَدُّ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا لَوْ کَانُوا مُسْلِمِينَ‌

ترجمه

کافران (هنگامی که آثار شوم اعمال خود را ببینند،) چه بسا آرزو می‌کنند که ای کاش مسلمان بودند!

چه بسا كسانى كه كافر شدند آرزو مى‌كنند كه اى كاش مسلمان بودند

چه بسا كسانى كه كافر شدند آرزو كنند كه كاش مسلمان بودند.

کافران (چون چشم حقیقت بین بگشایند) ای بسا آرزو کنند که کاش مسلم و خداپرست بودند.

کافران [هنگام روبرو شدن با عذاب] چه بسا آرزو می کنند که کاش تسلیم [فرمان های خدا] بودند.

بسا كه كافران آرزو كنند كه اى‌كاش مسلمان مى‌بودند.

چه بسا کافران آرزو کنند که کاش مسلمان بودند

چه بسا كسانى كه كافر شدند آرزو كنند كه كاش مسلمان بودند.

بارها و بارها کافران (در دنیای دیگر) آرزو می‌کنند که کاش! (در این جهان) مسلمان می‌بودند (و فرموده‌های خدا و رهنمودهای انبیاء را گردن می‌نهادند).

چه بسا کسانی که کافر شدند آرزو کنند کاش مسلمان بودند.

بسا دوست دارند آنان که کفر ورزیدند کاش می‌بودند مسلمانان‌

الحجر ١	آیه ٢	الحجر ٣
سوره : سوره الحجر نزول : ٣ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٧ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«رُبَمَا»: چه بسا. این واژه برای تقلیل و تکثیر به کار می‌رود و در اینجا معنی تکثیر دارد. «یَوَدُّ»: دوست می‌دارند. آرزو می‌کنند.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لَوْ تَرَى‌ إِذْ وُقِفُوا عَلَى‌... (۱) يَوْمَ‌ تُقَلَّبُ‌ وُجُوهُهُمْ‌ فِي‌... (۰)

قُلْ‌ أَ إِنَّکُمْ‌ لَتَکْفُرُونَ‌... (۱)

تفسیر

• آيات ۱ - ۹،سوره حجر
• مفاد كلى سوره مباركه حجر
• پشيمانى كافران : اى كاش مسلمان شده بوديم !
• درخواست مشركان از پيامبر(ص ) كه بر ايشان ملائكه بياورد!
• جواب خداوند در مقابل اين درخواست باطل
• حق مطلب در معناى : ((ما ننزل الملائكة الا بالحق ...))
• قرآن از هر گونه تحريف و تصرفى مصون است
• (روايتى در مورد خروج موحدان عاصى از جهنم و بقاء كافران در آن درذيل آيه : ((ربما يود...))
• فصلاول : در بيان اينكه قرآن عصر حاضر همان قرآننازل بر پيامبر اسلام (ص ) است
• رواياتى كه بر عدم وقوع تحريف و تصرف در قرآن دلالت دارند
• استدلالاتى بر عدم وقوع زياده و نقص و تغيير در قرآن
• دليل چهارم قائلين به تحريف : تكرار حوادث مربوط به بنىاسرائيل در امت اسلام .
• بيان ضعف استدلال به اجماع براى اثبات عدم وقوع تحريف قرآن و زياد شدن در آن
• ضعف و قصور روايات دال بر وقوع تحريف در قرآن از نظر سند و دلالت
• دسيسه و جعل روايت دشمنان قرآن مخفى نماند!
• برسى نمونه هايى از آيات جعلى و ساختگى !
• مجموع قرآن دلالت قطعى دارد بر اينكه در قرآن تحريفى رخ نداده است
• پاسخ به دو دليل ديگر قائلين به تحريف : استبعاد عقلى عدم تحريف و روايتى دربارهمصحف على عليه السلام
• خطاب به قائلين به تحريف : مقصود شما از نسخ تلاوت چيست ؟
• پاسخ به دليل ديگر قائلين به تحريف : تكرار حوادث مربوط به بنىاسرائيل در امت اسلام
• درباره جمع و تاءليف قرآن و جمع بين رواياتى كه برخى بر جمع قرآن در زمانپيامبر(ص ) و برخى بعد از آن حضرت دلالت دارند
• جمع و تدوين قرآن بر اساس يك قرائت در زمان عثمان
• آنچه از روايات مربوط به جمع و تاءليف قرآن استفاده مى شود
• دلالت روايات مربوط به جمع قرآن بر عدم تحريف
• قرآن خود عمده ترين دليل بر عدم وقوع تحريف است
• ترتيب سور قرآن در جمع اول و دوم كار صحابه بوده است
• ترتيب آيات قرآن نيز توفيقى نبوده و بدون دخالت صحابه انجام نشده است
• آيا ترتيب آيات قرآنى توفيقى است ؟
• نقل كلام مازرى درباره دلالت روايت انس بر جمع قرآن بعد از پيامبر(ص ) و رد آن
• ايراداتى چند به قائلين به توفيقى بودن ترتيب آيات قرآنى
• رد روايات انساء كه از طرق عامه وارد شده و بر منسوخ التلاوه شدن پاره اى از آياتوحى دلالت مى كنند

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- آرزو و علاقه فراوان کافران به مسلمان بودن، آن گاه که فرصتِ اسلام آوردن را از دست بدهند. (ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین) مراد از «یودّ» به قرینه فعل ماضى «کانوا» مطلق دوست داشتن نیست، بلکه به معناى تمنا و آرزوست. و «ربما» در آیه به معناى تکثیر استعمال شده است.

۲- آرزوى عمیق کافران به تسلیم شدن در برابر قرآن، به هنگام مواجهه با عذاب الهى یا مرگ (تلک ءایت الکتب و قرءان مبین . ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین) محتمل است که متعلق «کفروا» قرآن باشد که در آیه قبل آمده است و آرزوى کفار به تسلیم بودن، بنابر قاعده، باید پس از مواجهه با حادثه اى باشد که رهایى از آن ممکن نیست و آن همانا عذاب مى باشد.

۳- آرزوى کافران براى پذیرش اسلام، بسیار کم است.* (ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین) برداشت فوق، مبتنى بر این است که «ربما» - همان گونه که رایج است - در قلّت و «یودّ» در همان معناى خودش (یحبّ) استعمال شود. آیه بعد (ذرهم یأکلوا و یتمتعوا ...) قرینه و تأییدى است بر برداشت فوق.

۴- مسلمان و تسلیم خدا بودن، فرجامى نیک و پسندیده دارد. (ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین)

۵- اسلام آوردن، تنها پیش از نزول عذاب و مواجه شدن با مرگ پذیرفتنى است. (ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین)

۶- کفرپیشگى، در پى دارنده پشیمانى و ندامت است. (ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین)

روایات و احادیث

۷- «عن عبدالله بن عطاء المکى قال: سألت أباجعفر(ع) عن قول الله: «ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین» قال: ینادى مناد یوم القیامة یسمع الخلائق: انه لایدخل الجنة إلاّ مسلم ثمَّ یودّ سائر الخلق أنهم کانوا مسلمین; عبدالله عطاء مکى گوید: از امام باقر(ع) درباره سخن خداوند «ربمایودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین» سؤال کردم، حضرت فرمود: منادى در روز قیامت به گونه اى که همه خلایق بشنوند ندا مى کند: همانا داخل بهشت نمى شود مگر مسلمان، آن جاست که سایر خلق آرزو مى کنند که اى کاش مسلمان مى بودند».

۸- «عن جابربن عبدالله قال: قال رسول الله(ص): إن ناساً من أمتى یعذبون بذنوبهم فیکونون فى النار ما شاء الله أن یکونوا، ثم یعیرهم أهل الشرک فیقولون: ما نرى ما کنتم فیه من تصدیقکم نفعکم. فلایبقى موحّد إلاّ أخرجه الله تعالى من النار ثم قرأ رسول الله(ص): «ربما یودّ الذین کفروا لو کانوا مسلمین»; جابربن عبدالله روایت کرده است که رسول خدا(ص)فرمود: همانا گروهى از امت من به سبب گناهانشان عذاب مى شوند. پس مدتى که خدا مى خواهد در آتش هستند; سپس اهل شرک آنان را سرزنش مى کنند و مى گویند: نمى بینیم که ایمان شما برایتان سودى داشته است. پس هیچ موحدى نمى ماند مگر اینکه خدا او را از آتش بیرون مى آورد; سپس رسول خدا(ص) این آیه را قراءت فرمود: «ربما یود الذین کفروا لو کانوا مسلمین».

موضوعات مرتبط

• آرزو: آرزوى مسلمانى ۱، ۲، ۷، ۸
• اسلام: شرایط قبول اسلام ۵
• پشیمانى: عوامل پشیمانى ۶
• تسلیم: فرجام تسلیم به خدا ۴
• کافران: آرزوى اخروى کافران ۷; آرزوى کافران ۱، ۲، ۳; علایق کافران ۱; کافران و اسلام ۱، ۳; کافران و قرآن ۲; کافران هنگام عذاب ۲; کافران هنگام مرگ ۲
• کفر: آثار کفر ۶; پشیمانى از کفر ۶
• مسلمانان: حُسن فرجام مسلمانان ۴; نجات اخروى مسلمانان ۸
• مشرکان: طعن مشرکان در قیامت ۸