البقرة ٢٠٧

وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يَشْرِي‌ نَفْسَهُ‌ ابْتِغَاءَ مَرْضَاةِ اللَّهِ‌ وَ اللَّهُ‌ رَءُوفٌ‌ بِالْعِبَادِ

ترجمه

بعضی از مردم (با ایمان و فداکار، همچون علی (ع) در «لیلة المبیت» به هنگام خفتن در جایگاه پیغمبر ص)، جان خود را به خاطر خشنودی خدا می‌فروشند؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.

و از مردم كسى است كه در طلب رضاى خدا از سر جان مى‌گذرد، [چون على در بستر پيامبر] و خدا به بندگان مهربان است

و از ميان مردم كسى است كه جان خود را براى طلب خشنودى خدا مى‌فروشد، و خدا نسبت به [اين‌] بندگان مهربان است.

و بعضی از مردم از جان خود در راه رضای خدا درگذرند؛ و خدا با چنین بندگان رئوف و مهربان است.

و از مردم کسی است که جانش را برای خشنودی خدا می فروشد [مانند امیرالمؤمنین (علیه السلام)] و خدا به بندگان مهربان است.

كسى ديگر از مردم براى جستن خشنودى خدا جان خويش را فدا كند. خدا بر اين بندگان مهربان است.

و نیز از مردمان کسی هست که در طلب خشنودی خداوند از سر جان برمی‌خیزد، و خداوند به بندگانش رئوف است‌

و از مردم كس هست كه جان خويش به جستن خشنودى خدا مى‌فروشد و خدا به بندگان مهربان است.

و در میان مردم کسی یافته می‌شود که جان خود را (که عزیزترین چیزی است که دارد) در برابر خوشنودی خدا می‌فروشد (و رضایت الله را بالاتر از دنیا و مافیها می‌شمارد و همه چیز خود را در راه کسب آن تقدیم می‌دارد) و خداوندگار نسبت به بندگان بس مهربان است (و بدانان در برابر کار اندک، نعمت جاوید می‌بخشد و بیش از توانائی انسانی برایشان تکالیف و وظائف مقرّر نمی‌دارد).

و از مردمان کسی است که جان خود را برای طلب خشنودی خدا می‌فروشد. و خدا نسبت به بندگان بسی مهربان است.

و از مردم است آنکه بفروشد خود را در پی خوشنودی خدا و خداوند است مهربان به بندگان‌

البقرة ٢٠٦	آیه ٢٠٧	البقرة ٢٠٨
سوره : سوره البقرة نزول : ٩ هجرت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٣ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یَشْرِی»: می‌فروشد (نگا: نساء / ). «إبْتِغَآءَ»: خواستن. طلبیدن. مفعولٌ‌له است. «مَرْضَاةِ»: رضایت. خوشنودی. مَرْضاة مصدر میمی‌است و برابر رسم‌الخطّ قرآنی با (ت) نوشته شده است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

إِنَ‌ اللَّهَ‌ اشْتَرَى‌ مِنَ‌... (۲)

تفسیر

• آيات ۲۰۷ - ۲۰۴ ، سوره بقره
• تقسيم مردم از نظر صفات و ذكر احوال و خصائص منافق
• فساد تكوينى و فساد تشريعى و آنچه در آيه : و الله لا يحب الفساد، مورد نظر است
• معناى عزت در آيه : اءخذته العزة بالاثم ، و اينكه عزت حقيقى مراد نيست
• بحث در معناى باء، در (بالاثم ) و متعلق آن در آيه (اءخذته العزة بالاثم )
• دسته اى ديگر از مردم (در مقابل منافق )
• بحث روايتى شامل رواياتى در باره شان نزول آيات يادشده
• روايات زيادى نقل شده كه آيه : و من الناس من يشرى ، در شاءن اميرالمؤ منين (ع ) در شب فراش نازل شده است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - برخى از مردم، رضایت خداوند را با فدا کردن جان خویش مى خرند. (و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه)

۲ - جان دادن براى طلب رضایت خداوند، داراى ارزشى والا (و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه)

۳ - باید رضایت خداوند، بالاترین هدف ایثارگران در راه خدا باشد. و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه از ستایش خداوند نسبت به گروهى که با ایثار جان خویش در پى جلب رضایت او هستند، استفاده مى شود که باید رضایت خداوند بالاترین هدف باشد.

۴ - در برابر کسانى که حرث و نسل را فداى مصلحت خود مى کنند، برخى، جان خود را در برابر حفظ ارزشهاى الهى فدا مى کنند. (لیفسد الحرث و النسل ... و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه)

۵ - جان دادن جُز براى کسب رضایت خداوند، فاقد ارزش لازم* (و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه) از اینکه خداوند ستایش از کسانى مى کند که براى جلب رضایت او جان مى دهند ; نه - مثلا - از خوف جهنّم یا شوق بهشت.

۶ - جان آدمى، وسیله اى براى کسب رضایت الهى (و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه)

۷ - تشویق مؤمنان به گذشتن از جان، براى کسب رضایت خداوند (و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه) با توجّه به اینکه آیه مزبور در مقام مدح چنین انسانهایى است، تشویق از آن استفاده مى شود.

۸ - وجود مؤمنان ایثارگر در جامعه براى مبارزه با فساد، از نشانه هاى رأفت خداوند به بندگان (و اذا تولى سعى فى الأرض ... و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه ... و اللّه رءوف بالعباد)

۹ - ایثار، زمینه جلب رأفت الهى (و من الناس من یشرى ... و اللّه رءوف بالعباد)

۱۰ - تفاوت عمیق میان انسانها و تقسیم بندى آنها بر مبناى جهانبینى، عقیده، عمل و اخلاق (و من الناس من یقول ... ربّنا اتنا ... من یعجبک ... من یشرى)

۱۱ - خداوند، نسبت به بندگان رؤوف است. (و اللّه رءوف بالعباد)

۱۲ - رأفت الهى به مؤمنان، با خرید جانشان در برابر رضایت خویش (و من الناس ... و اللّه رءوف بالعباد)

روایات و احادیث

۱۳ - لزوم مبارزه تا سر حدّ جان دادن، با فساد و حاکمان فاسد (و من الناس من یعجبک ... و اذا تولى سعى فى الأرض ... و من الناس من یشرى نفسه) از اینکه پس از بیان خصلتهاى حاکمان مُفسد، بى درنگ ستایش از کسانى شده است که جان خویش را در راه خدا مى دهند، برداشت فوق استفاده مى شود. (۱۴ - امیرالمؤمنین (ع)، با خُفتن در بستر پیامبر (ص) و پذیرش خطر براى خود، سلامت پیامبر و رضایت خداوند را خرید.) (و من الناس من یشرى نفسه) امام باقر (ع): و اما قوله «و من الناس من یشرى نفسه ابتغاء مرضات اللّه و اللّه رءوف بالعباد» فانها نزلت فى علىّ بن ابیطالب(ع) حین بذل نفسه للّه و لرسوله لیلة اضطجع على فراش رسول اللّه (ص) لما طلبته کفار قریش.

۱۵ - کشته شدگان در راه امر به معروف و نهى از منکر، مصداق خریداران رضایت خداوند در برابر ایثار جان (و من الناس من یشرى نفسه) امیرالمؤمنین (ع): ان المراد بالآیة الرجل الذى یقتل على الأمر بالمعروف و النهى عن المنکر.

موضوعات مرتبط

• اخلاق: ۱۰
• اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱۴
• امر به معروف: اهمیّت امر به معروف ۱۵
• انسان: تفاوت انسان ها ۱۰
• ایثار: آثار ایثار ۹ ; ارزش ایثار ۲، ۵ ; ایثار در راه خدا ۳ ; پاداش ایثار ۶ ; تشویق به ایثار ۷ ; مراتب ایثار ۱، ۴، ۶، ۱۲، ۱۳، ۱۵
• تربیت: روش تربیت ۷
• خدا: رأفت خدا ۸، ۹، ۱۱، ۱۲ ; رضاى خدا ۱، ۲، ۳، ۵، ۶، ۷، ۱۲، ۱۴، ۱۵ ; لطف خدا ۱۲
• دین: پاسدارى دین ۴
• رشد: عوامل رشد ۴، ۷
• شهیدان: ۱۵
• عقیده: ۱۰
• على (ع): ایثار على (ع) ۱۴ ; فضایل على (ع) ۱۴
• عمل: ۱۰ گروههاى اجتماعى: ۱، ۴، ۸، ۱۰
• مؤمنان: ایثار مؤمنان ۷، ۸ ; فضایل مؤمنان ۱۲
• مبارزه: مبارزه با حاکمان ظلم ۱۳ ; مبارزه با فساد ۸، ۱۳
• مجاهدان: هدف مجاهدان ۳
• نهى از منکر: اهمیّت نهى از منکر ۱۵