ص ١٨

إِنَّا سَخَّرْنَا الْجِبَالَ‌ مَعَهُ‌ يُسَبِّحْنَ‌ بِالْعَشِيِ‌ وَ الْإِشْرَاقِ‌

ترجمه

ما کوه‌ها را مسخّر او ساختیم که هر شامگاه و صبحگاه با او تسبیح می‌گفتند!

|ما كوه‌ها را با او مسخر ساختيم كه شامگاهان و بامدادان [خدا را] نيايش مى‌كردند

ما كوهها را با او مسخّر ساختيم [كه‌] شامگاهان و بامدادان خداوند را نيايش مى‌كردند.

ما کوهها را با او مسخر کردیم که شب و روز خدا را تسبیح و ستایش می‌کردند.

همانا ما کوه ها را مسخّر و رام کردیم که با او در شبان گاه و هنگام برآمدن آفتاب تسبیح می گفتند،

ما كوه‌ها را رام كرديم و كوه‌ها هر شامگاه و بامدادان با او تسبيح مى‌كردند.

ما کوهها را همراه او رام کرده بودیم که شامگاهان و بامدادان همنوا با او تسبیح می‌گفتند

همانا ما كوه‌ها را رام ساختيم كه شبانگاه و بامداد همراه با او تسبيح مى‌كردند،

ما کوهها را با او همآوا کردیم. (کوهها همصدا با او) شامگاهان و بامدادان به تسبیح و تقدیس (آفریدگار جهان) می‌پرداختند.

ما همواره کوه‌ها را با او مسخّر ساختیم. حال آنکه شامگاهان و بامدادان خدا را نیایش می‌کنند.

هر آینه رام ساختیم کوه‌ها را تسبیح گویند با وی شامگهان و بامداد (خورشید برآمدنگاه)

ص ١٧	آیه ١٨	ص ١٩
سوره : سوره ص نزول : ٥ بعثت اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٨ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«سَخَّرْنَا الْجِبَالَ مَعَهُ»: کوهها را با او هم‌آوا و هم‌صدا کردیم (نگا: سبأ / ). کوهها را فرمانبردارش ساختیم و از منافع آنها برخوردارش کردیم. «الإِشْرَاقِ»: برآمدن خورشید. تابیدن خورشید به هنگام چاشتگاه. «الْعَشِیِّ»: شب هنگام. شبانگاهان (نگا: آل‌عمران / ، انعام / ، کهف / ).

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

وَ لَقَدْ آتَيْنَا دَاوُدَ مِنَّا فَضْلاً... (۲)

تفسیر

• آيات ۱۷ - ۲۹ سوره ص
• بيان آيات مربوط به اوصاف و اقوال داوود عليه السلام : تسبيح كوه ها و پرندگانبا او و...
• مراد از حكمت و فصلالخطاب كه به داوود عليه السلام داده شده بود
• معناى خشيت ، خوف و فزع
• و توضيحى درباره فزع داوود عليه السلام در ماجراى مراجعه دو خصم نزد او براىداورى
• بيان مطلب مورد نزاع در پيشگاه داودع
• قضاوت و حكم داوود عليه السلام و سپس استغفار و انابه او
• بيان اينكه مراجعه كنندگان نزد داوود ملائكه بوده اند و داستان مرافعهتمثل بوده و حكم ناصواب درعالم غيرواقعى گناه محسوب نمى شود
• مقصود از اينكه خداوند داوود عليه السلام را خليفه در زمين قرار داد
• عصمت باعث سلب اختيار نيست و توجه خطاب لا تتبع الهوى به داوود عليه السلام بلااشكال است
• احتجاج بر مسئله معاد با بيان اينكه خلق سماء و ارضباطل نيست
• احتجاج ديگرى بر معاد با بيان اينكه خداوند متقين و فجار را در يك رديف قرارنمى دهد.
• بحث روايتى : داستان مراجعه دو طائفه متخاصم نزد داوود عليه السلام و...
• داستان عاشق شدن داودع به نقل از تورات !
• فرمايشات امام رضاع در رد موهومات نسبت داده شده به داودع
• آنچه درباره شخصيت و سرگذشت داوود عليه السلام در قرآن آمده است

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - کوه ها، تحت تسخیر خدا و رام او هستند. (إنّا سخّرنا الجبال)

۲ - کوه ها، در هر صبح و شام با داوود(ع) به تسبیح خدا مى پرداختند. (إنّا سخّرنا الجبال معه یسبّحن بالعشىّ و الإشراق)

۳ - داوود(ع) به طور مستمر به تسبیح خدا مى پرداخت. (إنّا سخّرنا الجبال معه یسبّحن بالعشىّ و الإشراق) تسبیح کوه ها همراه داوود(ع)، بیانگر این حقیقت است که خود آن حضرت نیز به این کار مى پرداخت. گفتنى است که ذکر صبح و شام مى تواند کنایه از استمرار عمل تسبیح باشد.

۴ - داوود(ع)، برخوردار از مقامى والا و ممتاز در پیشگاه خداوند (إنّا سخّرنا الجبال معه یسبّحن بالعشىّ و الإشراق) تسخیر کوه ها براى تسبیح گویى به همراه داوود(ع)، از عظمت و والامقامى این پیامبر حکایت مى کند.

۵ - همراهى کوه ها در تسبیح الهى با داوود(ع)، نمود قدرت و مقام معنوى آن حضرت (ذاالأید إنّه أوّاب . إنّا سخّرنا الجبال معه یسبّحن) جمله «إنّا سخّرنا الجبال...» مى تواند تعلیل براى «ذاالأید...» باشد; یعنى، داوود(ع) شخصیتى نیرومند در عبادت بود، زیرا ما کوه ها را با او همراه کردیم تا در صبح و شام با وى به تسبیح بپردازند.

۶ - شبانگاه و بامداد، بهترین وقت براى تسبیح پروردگار جهان (یسبّحن بالعشىّ و الإشراق) برداشت یاد شده مبتنى بر این دیدگاه است که تصریح به شبانگاه و بامداد به خاطر خصوصیت ویژه اى باشد که در آن دو زمان وجود دارد و قهراً این خصوصیت مى تواند حاکى از برترى و امتیاز آن دو وقت باشد.

۷ - کوه ها، داراى نوعى شعور و شناخت نسبت به خداوند (یسبّحن بالعشىّ و الإشراق)

موضوعات مرتبط

• تسبیح: آداب تسبیح خدا ۶; تسبیح خدا ۲، ۳، ۵; تسبیح در شب ۲، ۶; تسبیح در صبح ۲، ۶; وقت تسبیح ۶
• جمادات: شعور جمادات ۷
• خدا: حاکمیت خدا ۱
• داود(ع): تداوم تسبیح داود(ع) ۳; تسبیح داود(ع) ۲، ۵; مقامات داود(ع) ۴; مقامات معنوى داود(ع) ۵; نشانه هاى قدرت داود(ع) ۵
• کوهها: انقیاد کوهها ۱; تسبیح کوهها ۲، ۵; تسخیر کوهها ۱; خداشناسى کوهها ۷; شعور کوهها ۷