طه ١٤: تفاوت میان نسخهها
(Edited by QRobot) |
(افزودن سال نزول) |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
|-|معزی=همانا منم خدا نیست خداوندی جز من پس پرستش کن مرا و بپای دار نماز را برای یادکردنم | |-|معزی=همانا منم خدا نیست خداوندی جز من پس پرستش کن مرا و بپای دار نماز را برای یادکردنم | ||
|-|</tabber><br /> | |-|</tabber><br /> | ||
{{آيه | سوره = سوره طه | نزول = | {{آيه | سوره = سوره طه | نزول = [[نازل شده در سال::4|٤ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::14|١٤]] | قبلی = طه ١٣ | بعدی = طه ١٥ | کلمه = [[تعداد کلمات::12|١٢]] | حرف = }} | ||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
«لِذِکْرِی»: برای این که همیشه به یاد من باشی. تا در نماز به ذکر من بپردازی. به هنگام یاد من. با توجّه به معنی اخیر، حرف (لِ) به معنی (عِندَ) است (نگا: إسراء / ). | «لِذِکْرِی»: برای این که همیشه به یاد من باشی. تا در نماز به ذکر من بپردازی. به هنگام یاد من. با توجّه به معنی اخیر، حرف (لِ) به معنی (عِندَ) است (نگا: إسراء / ). |
نسخهٔ ۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۴:۰۳
ترجمه
طه ١٣ | آیه ١٤ | طه ١٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«لِذِکْرِی»: برای این که همیشه به یاد من باشی. تا در نماز به ذکر من بپردازی. به هنگام یاد من. با توجّه به معنی اخیر، حرف (لِ) به معنی (عِندَ) است (نگا: إسراء / ).
تفسیر
- آيات ۹ - ۴۸ سوره طه
- بيان آياتى كه چگونگى برگزيدن موسى (عليه السلام ) به رسالت و ماءمور شدنش در كوه طور به دعوت فرعون را حكايت مى كنند
- توضيحى در مورد تكلم خدا با موسى (عليه السلام )
- بيان عدم منافات وجود واسطه در تكلم ، با صدق تكلم خدا با موسى
- شرح خطاب خداى تعالى به موسى (عليه السلام ): ((اننى انا الله لا اله الا انافاعبدنى ...((
- وجوه عديده اى كه در ذيل جمله : ((واقم الصلوة الذكرى (( گفته اند
- مقصود از اينكه درباره قيامت فرمود: ((اكاد اخفيها- نزديكست پنهانش بدارم ((
- آغاز وحى رسالت موسس (عليه السلام ) با استفهام : ((ما تلك بيمينك يا موسى (( واشاره به وجه رد و بدل شدن سؤ ال و جواب درباره عصا
- وجه پرگوئى موسى (ع ) در پاسخ خداوند
- شرح و توضيح درخواست هاى موسى (عليه السلام ) از خداوند بعد از ماءموريت به رسالت (قال رب اشرح لى صدرى ...)
- معناى كلمه (وزير) و بيان علت درخواست موسى از خداوند كه برادرش را وزير قرار دهد.
- مقصود از ذكر و تسبيح خدا در (كى نسخبك كثيرا و نذكرك كثيرا)
- استجابت ادعيه موسى (عليه السلام ) و تذكار منت پيشين خدا بر او در ماجراى زاده شدن وپرورش يافتنش در دامان دشمن
- يادآورى منت ها و تفضلات ديگر خدا به موسى (عليه السلام ) در نجات يافتن از مصر وازدواج با دختر شعيب و اقامت در مدين و...
- مراد از فتنه در (و فتناك فتونا) و وجه موسى را منت شمرده است
- مراد از جمله : ((واصطنعتك لنفسى (( در خطاب خداوند به موسى (عليه السلام )
- بيان اينكه اظهار اميد در كلام خدا(در مانند جمله :((لعله يتذكر او يخشى (() قائم به مقام محلوره است
- و رد سخنى از فخر رازى درباره سر ارسال موسى (عليه السلام ) به سوى فرعون باعلم به ايمان نياوردن او
- اشاره به وجه اينكه موسى و هارون از عقاب و طغيان فرعون اظهار نگرانى كردند
- نكات و دقائقى كه در اوامر خداوند به موسى و هارون درباره رفتن نزد فرعون و دعوت او به كار رفته است
- بحث روايتى
- دعاى پيامبر (ص ) درباره اميرالمؤ منين مشابه دعاى موسى (ع ) در درخواست وزارت ومشاركت هارون
- رد سخن صاحل روح المعانى كه (امر) در حديث را حمل بر ارشاد كرده است .
- روايات ديگرى در ذيل آيات مربوط به رسالت موسى (ع )
نکات آیه
۱ - یگانگى خداوند و حقیقت نداشتن هیچ معبودى جز او، سرلوحه وحى الهى به موسى(ع) در وادى طوى بود. (إنّنى أنا اللّه لا إله إلاّ أنا )
۲ - خداوند در سرزمین طوى (پایین کوه طور) به موسى(ع) فهماند که خطاب را مستقیماً از «اللّه» دریافت مى کند و کلام او را مى شنود. (إنّنى أنا اللّه)
۳ - معرفى خود به مخاطب در آغاز گفت وگو، از آداب مکالمه و هم صحبت شدن با دیگران است. (یموسى ... إنّنى أنا اللّه) خداوند با نداى «یا موسى» به او فهماند که نام وى را مى داند، آن گاه در نخستین سخنان خود با موسى(ع)، خود را به او معرفى کرد تا گفت وگو با شناخت طرفین ادامه یابد.
۴ - هیچ معبودى جز خداوند حقیقت نداشته و شایسته پرستش نیست. (إنّنى أنا اللّه لا إله إلاّ أنا) «إله» به معناى معبود است و در آیه، مراد معبود حق است، زیرا وجود خارجى معبودان باطل، قابل انکار نیست.
۵ - موسى(ع) پیش از نبوت و دریافت وحى نیز، عارف به خداوند و پذیراى ربوبیت او بود. (إنّى أنا ربّک ... إنّنى أنا اللّه لا إله إلاّ أنا) دو جمله «إنّى أنا ربّک» و «إنّنى أنا اللّه» حکایت از آن دارد که موسى(ع) قبلاً این نام ها را مى شناخته و بدان اعتقاد داشته است و در کوه طور به تطبیق «ربّ» و «اللّه» بر صاحب صدا پى برد.
۶ - تأکید بر لزوم عبادت خداوند و پرهیز از پرستش غیر او، اولین تذکر خداوند به موسى(ع) در آغاز نبوت او (لا إله إلاّ أنا فاعبدنى)
۷ - آشنا ساختن مردم با خداوند و وحدانیت او، پایه و مقدمه دعوت آنان به عبادت خدا است. (إنّنى أنا اللّه لا إله إلاّ أنا فاعبدنى) «فاء» در «فاعبدنى» تفریع بر جمله قبل است که به معرفى خداوند و وحدانیت او پرداخته بود.
۸ - عبادت خالصانه، مهم ترین وظیفه در برابر خداوند، حتى براى پیامبران است. (إنّنى أنا اللّه لا إله إلاّ أنا فاعبدنى)
۹ - یکتایى خداوند (توحید ذاتى)، دلیل لزوم خالص ساختن عبادت (توحید عبادى) براى خدا است. (إنّنى أنا اللّه لا إله إلاّ أنا فاعبدنى)
۱۰ - فرمان مداومت بر نماز و برپاداشتن آن، از نخستین برنامه هاى عملى ابلاغ شده به موسى(ع) در وادى طوى بود. (أقم الصلوة) «اقامه نماز» (برپاداشتن آن) به مداومت بر آن است.
۱۱ - اقامه نماز، بارزترین جلوه عبودیت در برابر خداوند است. (فاعبدنى و أقم الصلوة) تردیدى نیست که اقامه نماز، خود عبادت است. ذکر نماز پس از امر به عبادت، حکایت از نقش نماز در تحقق بخشیدن به بندگى خداوند دارد.
۱۲ - نماز از همه عبادت هاى دیگر مهم تر است. (فاعبدنى و أقم الصلوة) اختصاص به ذکر نماز از بین مجموعه عبادات، گویاى رتبه ویژه و برتر این عمل در مقایسه با دیگر عبادات است.
۱۳ - نماز در آیین موسى(ع) تشریع شده بود. (و أقم الصلوة)
۱۴ - توجه به خدا و به یاد او بودن، از اهداف و ثمرات نماز است. (و أقم الصلوة لذکرى)
۱۵ - وجود ذکر خدا در نماز، دلیل ترغیب و توصیه خداوند به اقامه آن است. (أقم الصلوة لذکرى) «لذکرى» ممکن است بیانگر نتیجه نماز باشد که یاد خدا را در دل ها زنده مى کند و ممکن است مراد اشتمال نماز به اذکار الهى باشد، یعنى اقامه نماز به این دلیل واجب شمرده شده است که ذکر خدا در آن وجود دارد.
۱۶ - نماز و عبادات دیگر، باید خالصانه و فقط براى یاد خدا باشد. (فاعبدنى و أقم الصلوة لذکرى) اختصاص یافتن «ذکر» - در «لذکرى» - به یاء متکلم، گویاى نکته یاد شده است; یعنى «لذکرى لالذکر غیرى»
۱۷ - یاد خدا و توجه به او، فلسفه مشترک تمامى عبادت ها است. (فاعبدنى و أقم الصلوة لذکرى) «لذکرى» ممکن است همان گونه که دلیل براى «أقم الصلوة» است، بیانگر علت «فاعبدنى» نیز باشد.
۱۸ - باید همواره به یاد خدا بود و از ذکر او غافل نماند. (لذکرى)
روایات و احادیث
۱۹ - «عن أبى جعفر(ع) قال: إذا فاتتک صلاة فذکرتها فى وقت أخرى فإن کنت تعلم أنّک إذا صلیت التى فاتتک کنت من الاخر فى وقت فابدأ بالتى فاتتک فإنّ اللّه عزّوجلّ یقول: «أقم الصلاة لذکرى»; از امام باقر(ع) روایت شده که فرمود: هر وقت نمازى از تو فوت شد و در وقت نماز دیگر آن را به یاد آوردى، اگر مى دانى با انجام نماز قضا براى به جا آوردن نماز واجب در وقت خود فرصت باقى مى ماند، پس ابتدا نماز قضا را به جا آور، چون خداى عزّوجلّ مى فرماید: «أقم الصلاة لذکرى». (این استفاده فقهى ناظر به این نکته است که لام در «لذکرى» براى توقیت است، در نتیجه معناى آیه این مى شود: که «أقم الصلاة وقت تذکیرى إیّاک»».[۱]
موضوعات مرتبط
- ادیان: نماز در ادیان ۱۳
- انبیا: تکلیف انبیا ۸
- تکلیف: مهمترین تکلیف ۸
- توحید: آثار توحید ذاتى ۹; اهمیت توحید ۱; اهمیت توحید عبادى ۶، ۱۶; اهمیت دعوت به توحید ۷; توحید عبادى ۴; دلایل توحید عبادى ۹
- جهان بینى: جهان بینى توحیدى ۴
- خدا: اوامر خدا ۶; اهمیت دعوت به خدا شناسى ۷; توصیه هاى خدا ۱۵; گفتگوى خدا با موسى(ع) ۲
- ذکر: اهمیت ذکر خدا ۱۴، ۱۷، ۱۸; ذکر خدا در نماز ۱۵
- سخن: آداب سخن ۳
- شرک: اهمیت اجتناب از شرک ۶
- عبادت: اخلاص در عبادت ۱۶; اهمیت اخلاص در عبادت ۸; زمینه عبادت خدا ۷; فلسفه عبادات ۱۷
- عبودیت: نشانه هاى عبودیت ۱۱
- معاشرت: آداب معاشرت ۳
- معبودان باطل: پوچى معبودان باطل ۱
- موسى(ع): تکلیف موسى(ع) ۶; خداشناسى موسى(ع) ۵; موسى(ع) در سرزمین طوى ۱، ۲; موسى(ع) قبل از نبوت ۵; وحى به موسى(ع) ۱، ۱۰
- نماز: احکام نماز ۱۹; اخلاص در نماز ۱۶; اهمیت برپایى نماز ۱۰، ۱۱; اهمیت نماز ۱۲; توصیه به نماز ۱۵; فلسفه نماز ۱۴، ۱۵; نماز در ادیان ۱۳; وقت نماز قضا ۱۹
- وحى: تعالیم وحى ۱
- یهودیت: نماز در یهودیت ۱۳
منابع
- ↑ کافى، ج ۳، ص ۲۹۳، ح ۴; نورالثقلین، ج ۳، ص ۳۷۵- ، ح ۵۰.