الإسراء ٨٤: تفاوت میان نسخهها
(Edited by QRobot) |
(افزودن سال نزول) |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
|-|معزی=بگو هر کدام عمل میکند بر راه و روش خویش پس پروردگار شما داناتر است بدانکه او رهبرندهتر است در راه | |-|معزی=بگو هر کدام عمل میکند بر راه و روش خویش پس پروردگار شما داناتر است بدانکه او رهبرندهتر است در راه | ||
|-|</tabber><br /> | |-|</tabber><br /> | ||
{{آيه | سوره = سوره الإسراء | نزول = | {{آيه | سوره = سوره الإسراء | نزول = [[نازل شده در سال::9|٩ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::84|٨٤]] | قبلی = الإسراء ٨٣ | بعدی = الإسراء ٨٥ | کلمه = [[تعداد کلمات::11|١١]] | حرف = }} | ||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
«شَاکِلَة»: طریقه و شیوه. رویّه و روش. هرگونه عادت و مکتب و مذهبی که به انسان جهت میدهد. | «شَاکِلَة»: طریقه و شیوه. رویّه و روش. هرگونه عادت و مکتب و مذهبی که به انسان جهت میدهد. |
نسخهٔ ۳۱ خرداد ۱۳۹۴، ساعت ۰۳:۵۹
ترجمه
الإسراء ٨٣ | آیه ٨٤ | الإسراء ٨٥ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«شَاکِلَة»: طریقه و شیوه. رویّه و روش. هرگونه عادت و مکتب و مذهبی که به انسان جهت میدهد.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۸۲ - ۱۰۰ سوره اسراى
- وجه اينكه قرآن براى مؤ منين ((شفاء(( و((رحمت (( ناميده شده است .
- توضيح اينكه قرآن ظالمين را جز زيان نمى افزايد
- حاصل معناى آيه واشاره به وجوهى كه مفسرين درباره آن گفته اند.
- بيان حال انسان عادى دلبسته به اسباب ظاهرى
- بحثى فلسفى (در بيان اينكه شرور بالعرضداخل در قضاى الهى هستند)
- تقسيمات ((عدم (( وبيان اينكه كدام قسم آن شر است .
- تقسيم كلى امور به پنج قسم
- سخن صاحب روح المعانى درباره شرور وكلام فخر رازى
- معناى ((كليعمل على شاكلته ((
- صفات درونى انسان علت تامه اعمال بدنى اونيست بلكه مقتضى آنست
- بيان اينكه سعادت وشقاوت ضرورى وتغييرناپذير نيست واكتسابى واز آثار اعتقاداتواعمال انسان مى باشد
- انسان داراى ((شاكله ((هايى است مختلف داراى آثا مختلف
- بيان وجه ارتباط واتصال اين آيه با ((وننزل من القرآن ...((
- سخن فخر رازى پيرامون آيه ((قلكل يعمل على شاكلته (( ونقد آن
- بحث فلسفى (درباره سنخيت وجودى ورابطه ذاتى بينفعل وعلت فاعلى )
- وجود رابطه وسنخيت بين فعل وفاعل از نظر قرآن
- معناى ((روح (( ومراد از ((امر خدا(( وتوضيح اينكه روح از امر خدا است
- موارد اطلاق واستعمال كلمه ((روح (( در آيات قرآن مجيد
- اقوال مختلف ومتعدد مفسرين درباره مراد از روح در آيه : ((يسئلونك عن الروح ...((
- تحدّى عمومى (همه انس وجن ) وبه تمامى خصوصيات قرآن (نه فقط بلاغت وفصاحت )
- مشروط كردن مشركين ايمان خود را به معجزاتى غريب وناممكن !
- تحقق بخشيدن به پيشنهاد مشركين ، در شاءن پيامبر (ص ) نيست
- گفتار بعضى مفسرين در ارتباط به دوكلمه بشرا ورسولا در آيه واشكالات آن
- تقرير وتوضيح برهان بر نبوت عامه واثبات آن
- توضيح برهانى عقلى بر اينكه تحمل وحى خاص انبياء الهى است
- توجهى به سياق آيه ودلات آن
- چون دليل وبرهان نتيجه نبخشيد، گواهى را به خدا واگذار
- معناى جمله : ((قادر على ان يخلق مثلهم ((
- بيان اينكه انسان مبعوث در قيامت عين انسان دنيايى است نه مانند او
- بحث روايتى
- رواياتى درباره نيت وعمل در ذيل جمله : ((كليعمل على شاكلته ((
- چند روايت درباره شاءن نزول آيه : ((يسئلونك عن الروح ...(( وبيان مراد از روح
نکات آیه
۱- پیامبر(ص)، مأمور ابهام زدایى در زمینه تأثیر دوگانه قرآن نسبت به انسانهاى مختلف (و ننزّل من القرءان ... قل کلّ یعمل على شاکلته) برداشت فوق، مبتنى بر این نکته است که این آیه، پاسخ سؤالى مقدر درباره آیه قبل باشد و آن این است که چگونه افراد مختلف، بهره هاى متفاوت از قرآن مى برند؟ و این آیه جواب مى دهد که بهره متضاد و متفاوت، بازتاب روحیات و عادات خود آنهاست.
۲- اعمال و موضع گیریهاى انسانها، بازتابى از روحیه ها، انگیزه ها و خصلتهاى درونى آنهاست. (کلّ یعمل على شاکلته)
۳- حسن استفاده برخى انسانها از قرآن و سوء استفاده گروهى دیگر، معلول خصلتها و روحیات نفسانى خود آنان است. (و ننزّل من القرءان ما هو شفاء و رحمة للمؤمنین و لایزید الظلمین إلاّ خسارًا ... قل کلّ یعمل على شاکلته)
۴- انسان، در حصار روحیات و ملکات نفسانى و باورهاى درونى خویش است. (قل کلّ یعمل على شاکلته) «شاکلة» در لغت هم به معناى ملکات نفسانى و هم به معناى طریقه و روشى است که انسان برگزیده آمده است (قاموس المحیط). در هر صورت حکایت از این حقیقت مى کند که آدمى، محصور روحیات و باورهاى خود است.
۵- نقش انتخاب و اختیار خود انسان، در شکل گیرى روحیات و ملکات نفسانى وى (و ننزّل من القرءان ... کلّ یعمل على شاکلته) در آیه هاى قبل، مؤمنانْ مورد تمجید و ظالمانْ مورد نکوهش قرار گرفتند و در این آیه علت موضع گیرى دوگانه مؤمنان و ظالمان، تفاوت ملکات نفسانى آنان بیان شده است. اکنون مدح و مذمت انسان بر اساس ملکات نفسانى او در صورتى صحیح است که در ساختن ملکات خویش، مؤثر و انتخابگر باشد.
۶- لزوم دقت انسان نسبت به ساختار ملکات نفسانى و باورهاى بنیادین خویش (قل کلّ یعمل على شاکلته) «شاکلة» به دو معناست: یکى، شخصیت و خلقیات ذاتى و دیگرى، خلقیات و عادات اکتسابى است. برداشت فوق، به قرینه آیه قبل، مبتنى بر معناى دوم آن است. بنابراین آیه در مقام هشدار به انسانهاست که در شکل بخشیدن به شخصیت خویش، دقت لازم را مبذول دارند.
۷- نفوس انسانها، داراى ساختارهاى متفاوت و مختلف (قل کلّ یعمل على شاکلته)
۸- خداى پرورش دهنده انسانها، آگاه تر از همگان نسبت به ملکات نفسانى و زمینه هاى روحى آنان (فربّکم أعلم بمن هو أهدى سبیلاً)
۹- ربوبیت الهى، مقتضى آگاهى عمیق او به هدایت پیشگان و تمایز آنان با دیگران (فربّکم أعلم بمن هو أهدى سبیلاً) ذکر صفت «ربّ» به جاى اسم «الله» و یا صفات دیگر براى بیان آگاهى خداوند از گروههاى انسانى، مشعر به نکته یاد شده است.
۱۰- تفاوت انسانها، در برخوردارى از زمینه هاى هدایت (بمن هو أهدى سبیلاً) «أهدى» - که افعل تفضیل است - دلالت بر مراتب مختلف هدایت مى کند.
۱۱- هدایت، داراى مراتب و کمال و نقص است. (بمن هو أهدى سبیلاً)
۱۲- علم و آگاهى برتر، ملاک شایستگى مربیان و معیار گزینش آنان (فربّکم أعلم)
روایات و احادیث
۱۳- «عن أبى عبدالله(ع) فى قول الله عزّوجلّ: ...«قل کلّ یعمل على شاکلته» یعنى على نیّته;[۱] از امام صادق(ع) درباره سخن خداى عزّوجلّ... «قل کلّ یعمل على شاکلته» روایت شده است که فرمود: مقصود این است که هر کس بر نیت خویش عمل مى کند».
موضوعات مرتبط
- اختیار: آثار اختیار ۵
- ارزشها: ملاک ارزشها ۱۲
- انسان: آثار خصلتهاى انسان ۲، ۳; اختیار انسان ۵; اهمیت خصلتهاى انسان ۶; تفاوت انسان ها ۷، ۹، ۱۰; خصلتهاى انسان ۵; سلطه بر انسان ۴; سلطه خصلتهاى انسان ۴; محدودیّت عمل انسان ها ۴; مربّى انسان ها ۸
- انگیزه: نقش انگیزه ۲
- خدا: آثار ربوبیّت خدا ۹; علم خدا ۹; علم غیب خدا ۸
- رفتار: پایه هاى رفتار ۲، ۴، ۱۳
- شخصیت: عوامل شکل گیرى شخصیت ۵
- عقیده: اهمیت دقت در عقیده ۶
- علم: ارزش علم ۱۲
- قرآن: تنوع تأثیر قرآن ۱; رفع ابهامات قرآن ۱; عوامل حُسن استفاده از قرآن ۳; عوامل سوءاستفاده از قرآن ۳
- محمد(ص): مسؤولیت محمد(ص) ۱
- مربّى: ملاک انتخاب مربّى ۱۲
- موضعگیریها: عوامل مؤثر در موضعگیریها ۲
- مهتدین: تشخیص مهتدین ۹
- نیّت: آثار نیّت ۱۳
- هدایت: مراتب هدایت ۱۰، ۱۱
منابع
- ↑ کافى، ج ۲، ص ۱۶، ح ۴; نورالثقلین، ج ۳، ص ۲۱۴- ، ح ۴۱۷.