۱۴٬۴۹۵
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۱۸: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←گفتار در برترى انسان از ملائكه
| خط ۷۸: | خط ۷۸: | ||
بعضى ديگر از ايشان قائل اند به برترى كرّوبين از ملائكه، به طور مطلق، آنگاه بر جستگان بشر. سپس عموم ملائكه از عموم بشر، كه امام فخر رازى، اين قول را اختيار كرده و به غزالى هم نسبت داده است. | بعضى ديگر از ايشان قائل اند به برترى كرّوبين از ملائكه، به طور مطلق، آنگاه بر جستگان بشر. سپس عموم ملائكه از عموم بشر، كه امام فخر رازى، اين قول را اختيار كرده و به غزالى هم نسبت داده است. | ||
و اما معتزله معتقد شده اند به افضليت ملائكه از بشر و استدلال كرده اند به ظاهر آيه: «وَ لَقَد كَرَّمنَا بَنِى آدَم» - تا آن جا كه مى فرمايد - «وَ فَضَّلنَاهُم عَلَى كَثِيرٍ مِمَّن خَلَقنَا | و اما معتزله معتقد شده اند به افضليت ملائكه از بشر و استدلال كرده اند به ظاهر آيه: «وَ لَقَد كَرَّمنَا بَنِى آدَم» - تا آن جا كه مى فرمايد - «وَ فَضَّلنَاهُم عَلَى كَثِيرٍ مِمَّن خَلَقنَا تَفضِيلاً»، كه تقريب استدلالشان در تفسير آيه گذشت. | ||
زمخشرى به كسانى كه به افضليت انسان از مَلَك قائل شده اند، خيلى بدگویى كرده، و در ذيل جملۀ «وَ فَضَّلنَاهُم عَلَى كَثِيرٍ مِمَّن خَلَقنَا تَفضِيلاً» گفته است: | زمخشرى به كسانى كه به افضليت انسان از مَلَك قائل شده اند، خيلى بدگویى كرده، و در ذيل جملۀ «وَ فَضَّلنَاهُم عَلَى كَثِيرٍ مِمَّن خَلَقنَا تَفضِيلاً» گفته است: | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
و عجب از جبرى مذهبان است كه چطور در هر مسأله اى عكس وفاق را رفته اند، و آن قدر در لجاجت پيش رفته اند كه به خود جرأت دهند توهين بزرگى را مرتكب شده و انسان را بر ملائكه برترى دهند. با اين كه بارها از قرآن كريم شنيدند كه تا چه حدّى ملائكه خود را احترام فرموده و تا چه اندازه نام ايشان را به احترام برده، و با اين كه مى دانند ملائكه چه اندازه به ساحت قدس خدا نزديك اند، و چطور خداوند ايشان را نسبت به انبياء، مانند انبياء نسبت به ساير مردم قرار داده. آنگاه از فرط تعصب، كارشان بدين جا كشيد كه حرف هایى و اخبارى سر هم كنند و ببافند. | و عجب از جبرى مذهبان است كه چطور در هر مسأله اى عكس وفاق را رفته اند، و آن قدر در لجاجت پيش رفته اند كه به خود جرأت دهند توهين بزرگى را مرتكب شده و انسان را بر ملائكه برترى دهند. با اين كه بارها از قرآن كريم شنيدند كه تا چه حدّى ملائكه خود را احترام فرموده و تا چه اندازه نام ايشان را به احترام برده، و با اين كه مى دانند ملائكه چه اندازه به ساحت قدس خدا نزديك اند، و چطور خداوند ايشان را نسبت به انبياء، مانند انبياء نسبت به ساير مردم قرار داده. آنگاه از فرط تعصب، كارشان بدين جا كشيد كه حرف هایى و اخبارى سر هم كنند و ببافند. | ||
مثلا نقل كنند كه ملائكه گفته اند: پروردگارا! تو دنيا را به بنى آدم دادى، در آن دنيا مى خورند، لذّت مى برند، ولى ما را از آن لذّت ها محروم ساختى، حال از آخرت به ما بده. | مثلا نقل كنند كه ملائكه گفته اند: پروردگارا! تو دنيا را به بنى آدم دادى، در آن دنيا مى خورند، لذّت مى برند، ولى ما را از آن لذّت ها محروم ساختى، حال از آخرت به ما بده. | ||
خداى تعالى هم، در جواب فرموده: به عزّت و جلال خودم، هيچ وقت اين كار را نمى كنم و شما را كه با امر «كُن» خلق كرده ام، در مقابل ذرّيه كسى كه او را به دست خود آفريده ام، قرار نمى دهم. و آنگاه از ابوهريره روايت كرده اند كه گفته است: «مؤمن، گرامى تر است از ملائكه اى كه نزد اويند». | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۲۲۳ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۲۲۳ </center> | ||
و نيز از ايشان تعجب است كه كلمه «كثير» را به معناى «جميع» گرفته و گويا ذوق سليم را از دست داده و زشتى گفتار خود را حس نمى كنند، و نمى فهمند كه گفتن «وَ فَضَّلنَاهُم عَلَى | و نيز از ايشان تعجب است كه كلمه «كثير» را به معناى «جميع» گرفته و گويا ذوق سليم را از دست داده و زشتى گفتار خود را حس نمى كنند، و نمى فهمند كه گفتن «وَ فَضَّلنَاهُم عَلَى جَمِيعٍ مِمَّن خَلَقنَا» چقدر ركيك و زشت است. (زيرا با بودن «جميع»، ديگر جایى براى حرف «مِن» باقى نمى ماند)، و همين رسوایى براى ايشان بس است، اگر بفهمند. | ||
شما ببينيد براى به كرسى نشاندن حرفى غلط و در دشمنى ملائكه، چه تمحلات و تشبثاتى نموده و چه تأويل هاى بعيدى مرتكب مى شوند! گويا كه اين ها از دودمان قوم لوط باشند، و چون جبرئيل قوم لوط را نابود كرده، حالا دارند تلافى در مى آورند، و به هيچ وجه آن داغ از دل هايشان برون نمى رود. | شما ببينيد براى به كرسى نشاندن حرفى غلط و در دشمنى ملائكه، چه تمحلات و تشبثاتى نموده و چه تأويل هاى بعيدى مرتكب مى شوند! گويا كه اين ها از دودمان قوم لوط باشند، و چون جبرئيل قوم لوط را نابود كرده، حالا دارند تلافى در مى آورند، و به هيچ وجه آن داغ از دل هايشان برون نمى رود. | ||
