تفسیر:المیزان جلد۱۲ بخش۲۶: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۱: خط ۱۱:
راغب در مفردات گفته: كلمۀ «وَزَر» - به فتحه «واو» و «زاء» - به معناى ملجأ و پناهگاه كوه است، كه در مواقع خطر بدان جا پناهنده مى شوند، همچنان كه خداى سبحان فرموده: «كَلَّا لَا وَزَرَ * إلَى رَبِّكَ يَومَئِذٍ المُستَقَر».  
راغب در مفردات گفته: كلمۀ «وَزَر» - به فتحه «واو» و «زاء» - به معناى ملجأ و پناهگاه كوه است، كه در مواقع خطر بدان جا پناهنده مى شوند، همچنان كه خداى سبحان فرموده: «كَلَّا لَا وَزَرَ * إلَى رَبِّكَ يَومَئِذٍ المُستَقَر».  


و كلمۀ «وِزر» - به كسره «واو» و سكون «زاء» - به معناى ثقل و بار است، و به مناسبت سنگينى كوه، بار را هم «وِزر» گفته اند، و از بار سنگين هم تجاوز نموده، گناهان را هم «وِزر» خوانده اند، همچنان كه «ثقل» هم مى خوانند، و در قرآن از گناهان، هم به «وِزر» تعبير شده و فرموده: «لِيَحمِلُوا أوزَارَهُم كَامِلَة»ً. و هم به «ثِقل» تعبير شده و فرموده: «وَلَيَحمِلُنَّ أثقَالَهُم وَ أثقَالاً مَعَ أثقَالِهِم».
و كلمۀ «وِزر» - به كسره «واو» و سكون «زاء» - به معناى ثقل و بار است، و به مناسبت سنگينى كوه، بار را هم «وِزر» گفته اند، و از بار سنگين هم تجاوز نموده، گناهان را هم «وِزر» خوانده اند، همچنان كه «ثقل» هم مى خوانند.
 
و در قرآن از گناهان، هم به «وِزر» تعبير شده و فرموده: «لِيَحمِلُوا أوزَارَهُم كَامِلَة»ً. و هم به «ثِقل» تعبير شده و فرموده: «وَلَيَحمِلُنَّ أثقَالَهُم وَ أثقَالاً مَعَ أثقَالِهِم».


آنگاه اضافه كرده است كه: وزر ديگران را بر دوش كشيدن، در حقيقت همان معنايى است كه رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم»، در حديث: «مَن سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً كَانَ لَهُ أجرَهَا وَ أجرَ مَن عَمِلَ بِهَا مِن غَيرِ أن يَنقُصَ ‍مِن أجرِهِ شَئٌ، وَ مَن سَنَّ سُنَّةً سَيِّئَةً كَانَ لَهُ وِزرَهَا وَ وِزرَ مَن عَمِلَ بِهَا» بيان فرموده است، و معناى حديث اين است كه:  
آنگاه اضافه كرده است كه: وزر ديگران را بر دوش كشيدن، در حقيقت همان معنايى است كه رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم»، در حديث: «مَن سَنَّ سُنَّةً حَسَنَةً كَانَ لَهُ أجرَهَا وَ أجرَ مَن عَمِلَ بِهَا مِن غَيرِ أن يَنقُصَ ‍مِن أجرِهِ شَئٌ، وَ مَن سَنَّ سُنَّةً سَيِّئَةً كَانَ لَهُ وِزرَهَا وَ وِزرَ مَن عَمِلَ بِهَا» بيان فرموده است، و معناى حديث اين است كه:  
خط ۱۷: خط ۱۹:
«هر كس، سنّت خوبى را باب كند و مردم را بدان عادت دهد، هم اجر عمل خود را مى برد، و هم اجر هر كسى را كه بدان عمل كند، بدون اين كه از اجر عاملين آن، چيزى كم شود. و هر كس سنّت زشتى را باب كند، هم وزر آن عمل را به دوش خواهد كشيد، و هم وزر هر كسى را كه به آن عمل كند.  
«هر كس، سنّت خوبى را باب كند و مردم را بدان عادت دهد، هم اجر عمل خود را مى برد، و هم اجر هر كسى را كه بدان عمل كند، بدون اين كه از اجر عاملين آن، چيزى كم شود. و هر كس سنّت زشتى را باب كند، هم وزر آن عمل را به دوش خواهد كشيد، و هم وزر هر كسى را كه به آن عمل كند.  


البته در حديث، كلمۀ «مِثل» در تقدير است، و تقدير كلام «مِثلِ أجرِ» و «مِثلِ وِزر» كسى است كه بدان عمل كند، مى باشد،
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۲ صفحه ۳۳۶ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۲ صفحه ۳۳۶ </center>
و اين، با آيه: «لَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزرَ أُخرَى» منافات ندارد. زيرا در اين آيه، كشيدن وزر به نحوى مقصود است كه صاحب وزر از آن عارى شود، و به كلۀى بارش را ديگرى بكشد.
البته در حديث، كلمۀ «مِثل» در تقدير است، و تقدير كلام «مِثلِ أجرِ» و «مِثلِ وِزر» كسى است كه بدان عمل كند، مى باشد، و اين، با آيه: «لَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِزرَ أُخرَى» منافات ندارد. زيرا در اين آيه، كشيدن وزر به نحوى مقصود است كه صاحب وزر از آن عارى شود، و به كلّى بارش را ديگرى بكشد.


حديثى كه وى از رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» نقل كرده، از طرق خاصه و عامه، هر دو روايت شده، و كتاب عزيز هم، آن را تأييد مى كند. مثلا مى فرمايد: «وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتهُم ذُرِّيَّتَهُم بِإيمَانٍ ألحَقنَا بِهِم ذُرِّيَّتَهُم وَ مَا ألَتنَاهُم مِن عَمَلِهِم مِن شَئٍ كُلُّ امرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ». و نيز مى فرمايد: «وَ نَكتُبُ مَا قَدَّمُوا وَ آثَارَهُم». و آياتى كه اين معنا را افاده كند، بسيار است.
حديثى كه وى از رسول خدا «صلى الله عليه و آله و سلم» نقل كرده، از طرق خاصه و عامه، هر دو روايت شده، و كتاب عزيز هم، آن را تأييد مى كند. مثلا مى فرمايد: «وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اتَّبَعَتهُم ذُرِّيَّتَهُم بِإيمَانٍ ألحَقنَا بِهِم ذُرِّيَّتَهُم وَ مَا ألَتنَاهُم مِن عَمَلِهِم مِن شَئٍ كُلُّ امرِئٍ بِمَا كَسَبَ رَهِينٌ». و نيز مى فرمايد: «وَ نَكتُبُ مَا قَدَّمُوا وَ آثَارَهُم». و آياتى كه اين معنا را افاده كند، بسيار است.