تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۴۲: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۴۱: خط ۱۴۱:
اين چند آيه ، اجمالى از داستان صالح پيغمبر و قومش را آورده ، و در آن جانب تهديد و انذار بر جانب بشارت و نويد غلبه دارد و اين معنا را در سابق نيز، خاطرنشان كرديم .
اين چند آيه ، اجمالى از داستان صالح پيغمبر و قومش را آورده ، و در آن جانب تهديد و انذار بر جانب بشارت و نويد غلبه دارد و اين معنا را در سابق نيز، خاطرنشان كرديم .


وَ لَقَدْ أَرْسلْنَا إِلى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صلِحاً...يخْتَصِمُونَ
«'''وَ لَقَدْ أَرْسلْنَا إِلى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صلِحاً...يخْتَصِمُونَ'''»:


كلمه «'''اختصام '''» به معناى تخاصم و نزاع طرفينى است و اگر دو فريق را با صفت جمع «'''يختصمون '''» توصيف كرد، با اينكه جا داشت بفرمايد: «'''فريقان يختصمان '''» بدين جهت است كه مراد از «'''فريقان '''»، تنها دو فريق معينى نيست ، بلكه مراد از آن ، مجموع امت است و كلمه «'''اذا'''» فجائيه و به معناى ناگهان است .
كلمه «'''اختصام '''» به معناى تخاصم و نزاع طرفينى است و اگر دو فريق را با صفت جمع «'''يختصمون '''» توصيف كرد، با اينكه جا داشت بفرمايد: «'''فريقان يختصمان '''» بدين جهت است كه مراد از «'''فريقان '''»، تنها دو فريق معينى نيست ، بلكه مراد از آن ، مجموع امت است و كلمه «'''اذا'''» فجائيه و به معناى ناگهان است .
خط ۱۵۱: خط ۱۵۱:
از همينجا معلوم مى شود كه در حقيقت ، قوم صالح سه فريق شدند: فريقى از آنان از ايمان به خدا استكبار ورزيدند، فريق دوم طايفه اى از مستضعفين ، كه پيرو همان مستكبرين شدند، طايفه سوم ، يكدسته از مستضعفين كه به وى ايمان آوردند.
از همينجا معلوم مى شود كه در حقيقت ، قوم صالح سه فريق شدند: فريقى از آنان از ايمان به خدا استكبار ورزيدند، فريق دوم طايفه اى از مستضعفين ، كه پيرو همان مستكبرين شدند، طايفه سوم ، يكدسته از مستضعفين كه به وى ايمان آوردند.


قَالَ يَقَوْمِ لِمَ تَستَعْجِلُونَ بِالسيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسنَةِ...
«'''قَالَ يَا قَوْمِ لِمَ تَستَعْجِلُونَ بِالسيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسنَةِ...'''»:


معناى «'''استعجال به سيئه قبل از حسنه '''»، اين است كه : قبل از رحمت الهى كه سببش ايمان و استغفار است به درخواست عذاب مبادرت كنند.
معناى «'''استعجال به سيئه قبل از حسنه '''»، اين است كه : قبل از رحمت الهى كه سببش ايمان و استغفار است به درخواست عذاب مبادرت كنند.
خط ۱۵۹: خط ۱۵۹:
بنا بر اين ، جمله «'''لو لا تستغفرون اللّه لعلكم ترحمون '''» تحريك و تشويق به ايمان و توبه است ، تا شايد خدا به ايشان رحم كند و عذابى كه به ايشان وعده داده به وعدهاى كه دروغ نمى شود از آنان بر دارد.
بنا بر اين ، جمله «'''لو لا تستغفرون اللّه لعلكم ترحمون '''» تحريك و تشويق به ايمان و توبه است ، تا شايد خدا به ايشان رحم كند و عذابى كه به ايشان وعده داده به وعدهاى كه دروغ نمى شود از آنان بر دارد.


قَالُوا اطيرْنَا بِك وَ بِمَن مَّعَك قَالَ طئرُكُمْ عِندَ اللَّهِ بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ تُفْتَنُونَ
«'''قَالُوا اطيرْنَا بِك وَ بِمَن مَّعَك قَالَ طائرُكُمْ عِندَ اللَّهِ بَلْ أَنتُمْ قَوْمٌ تُفْتَنُونَ'''»:


مقصود از «'''تطيّر'''» و «'''طائر'''» در گفتگوى صالح عليه السّلام و قوم ثمود: «'''قالوااطيرنابك و بمن معك ...'''»
مقصود از «'''تطيّر'''» و «'''طائر'''» در گفتگوى صالح عليه السّلام و قوم ثمود: «'''قالوااطيرنابك و بمن معك ...'''»
خط ۱۸۷: خط ۱۸۷:
و اما اينكه مراد از رهط چيست ؟ بعضى گفته اند: يعنى اشخاص و لذا تمييز براى عدد نه واقع شده ، چون معناى جمع را مى داده ، پس معلوم مى شود آنهايى كه بر سر سوگند اختلاف داشته اند نه نفر مرد بوده اند.
و اما اينكه مراد از رهط چيست ؟ بعضى گفته اند: يعنى اشخاص و لذا تمييز براى عدد نه واقع شده ، چون معناى جمع را مى داده ، پس معلوم مى شود آنهايى كه بر سر سوگند اختلاف داشته اند نه نفر مرد بوده اند.
<span id='link367'><span>
<span id='link367'><span>
==هم قسم شدن مفسدان براى قتل صالح عليه السّلام واهل او، و مكر خدا و هلاك ساختن آنان ==
==هم قسم شدن مفسدان براى قتل صالح عليه السّلام واهل او، و مكر خدا و هلاك ساختن آنان ==
قَالُوا تَقَاسمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَ أَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ مَا شهِدْنَا مَهْلِك أَهْلِهِ وَ إِنَّا لَصدِقُونَ
قَالُوا تَقَاسمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَ أَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ مَا شهِدْنَا مَهْلِك أَهْلِهِ وَ إِنَّا لَصدِقُونَ