تَغِيض

آیات شامل این کلمه

«تَغِیضُ» از مادّه «غیض» در اصل به معناى «فرو بردن مایع و فروکش کردن» آن است. و به همین جهت به معناى نقصان و فساد نیز آمده است. «غَیضه و مَغیض» به مکانى گفته مى شود که آب در آن مى ایستد و آن را مى بلعد. «لیلة غائضة» به معناى شب تاریک است، گویى همه نورها را بلعیده و فرو برده است.

ریشه کلمه

• غيض‌ (۲ بار)

قاموس قرآن

فرورفتن در آب. در مجمع فرموده:غيض آن است كه مايع در عمق فرورود«الغيض ذهاب المايع فى العمق» در اقرب الموارد آن را يكى از معانى غيض شمرده است. راغب آن را ناقص شدن و ناقص كردن گفته ديگران نيز چنان گفته‏اند ولى چون در قرآن مجيد به معنى فرورفتن آب آمده قوياًاحتمال دارد كه معناى اصلى آن فرورفتن است و نقصان معنى لازم آن مى‏باشد. كه فرورفتن از نقصان منفك نيست. [هود:44]. گفته شد:اى زمين آبت را بلع كن و اى آسمان آبت را قطع كن و نباران، آب فرو رفت و كار تمام شد. آيه در باره طوفان نوح «عليه السلام» است و مراد آن است كه زمين آب را بلع كرد و بلع در صورت فرورفتن همه آب است نه كم شدن آن على هذا«غيضَ الْماءُ» فرو رفتن آب است نه كم شدنش و گرنه بيرون آمدن نوح «عليه السلام»از كشتى ميسر نمى‏شد. [رعد:8]. اهل تفسير «تَغيضُ» راناقص كردن گرفته و در باره آيه تقريباً سه قول دارند، اول اينكه ارحام مد ت حمل را از نه ماه كم يا زياد مى‏كنند دوم: ارحام مدت حمل را از شش ماه-اقل مدت حمل - كم يا از شش ماه زياد و به 9 ماه مى‏رساندسوم: ارحام در مدت حمل خون حيض را كم مى‏كند كه غذاى طفل است و آنچه زياد مى‏كند خون نفاس و خونى است كه گاهى در مدت حمل ديده مى‏شود. به نظر نگارنده هيچ يك از اين اقوال درست نيست.فكر مى‏كنم مراد از «ما تَحْمِلُ كُّلُ اُنْثى‏» حمل معمولى هر انثى باشد مراد از «الْاَرْحامُ» نطفه هائى باشد كه ارحام آنها را فرو مى‏برند و فاسد مى‏كنندو «ماتَزْدادُ»عبارت باشد از زايد شدن بر حمل معمولى مثلاًبه جاى يك فرزند دو فرزند يعنى: خدا داناست به آنچه ارحام حمل يا فاسد و يا زايد مى‏كنند. در تفسير عياشى از زراره و حمران و محمدبن مسلم از امام باقر و صادق عليهماالسلام نقل شده كه فرمودند «...ما تَغيضُ الْاَرْحامُ» آن است كه به حمل و فرزند مبدل نشده و «ماتَزْدادُ» همان است كه از يك دختر يا پسر زايد شده است. اين آيه نظير اين دو آيه است [شورى:49-50]. در اين دو آيه «يَهَبُ لِمَنْ يَشاءُ اِناثاً...» به جاى «ماتَحْمِلُ كُّلُ اُنْثى...» و «...عَقيماً» به جاى «تَغيضُ الْاَرْحامُ» و «يُزَوِّجُهُمْ ذُكْراناً وَ اِناثاً» به جاى «ماتَزدادُ» است. واللَّه‏العالم. راغب نيز در آيه فوق «تَغيضُ» را فاسد كردن و مانند آب بلع شده، كردن گفته است. اين لفظ فقط دوبار در قرآن مجيد آمده است.

کلمات نزدیک مکانی

وَ مَا کُل الْأَرْحَام أُنْثَى تَزْدَاد تَحْمِل شَيْء يَعْلَم اللّه عِنْدَه بِمِقْدَار

تکرار در هر سال نزول

در حال بارگیری...