التكوير ١: تفاوت میان نسخهها
(Edited by QRobot) |
(←تفسیر) برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::إِذَا|إِذَا]] [[شامل این ریشه::اذا| ]][[شامل این کلمه::الشّمْس|الشَّمْسُ]] [[کلمه غیر ربط::الشّمْس| ]] [[شامل این ریشه::شمس| ]][[ریشه غیر ربط::شمس| ]][[شامل این کلمه::کُوّرَت|کُوِّرَتْ]] [[کلمه غیر ربط::کُوّرَت| ]] [[شامل این ریشه::کور| ]][[ریشه غیر ربط::کور| ]]'''}} | {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::إِذَا|إِذَا]] [[شامل این ریشه::اذا| ]][[شامل این کلمه::الشّمْس|الشَّمْسُ]] [[کلمه غیر ربط::الشّمْس| ]] [[شامل این ریشه::شمس| ]][[ریشه غیر ربط::شمس| ]][[شامل این کلمه::کُوّرَت|کُوِّرَتْ]] [[کلمه غیر ربط::کُوّرَت| ]] [[شامل این ریشه::کور| ]][[ریشه غیر ربط::کور| ]]'''}} | ||
{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed" | |||
!کپی متن آیه | |||
|- | |||
|إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ | |||
|} | |||
'''ترجمه ''' | '''ترجمه ''' | ||
<tabber> | <tabber> | ||
خط ۱۵: | خط ۱۸: | ||
|-|صادقی تهرانی=آنگاه که خورشید در هم پیچیده گردد. | |-|صادقی تهرانی=آنگاه که خورشید در هم پیچیده گردد. | ||
|-|معزی=گاهی که خورشید بیفروغ گردد | |-|معزی=گاهی که خورشید بیفروغ گردد | ||
|-|</tabber>< | |-|english=<div id="qenag">When the sun is rolled up.</div> | ||
{{آيه | سوره = سوره التكوير | نزول = | |-|</tabber> | ||
<div class="audiotable"> | |||
<div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/081001.mp3"></sound></div> | |||
<div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/081001.mp3"></sound></div> | |||
</div> | |||
{{آيه | سوره = سوره التكوير | نزول = [[نازل شده در سال::1|١ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::1|١]] | قبلی = سوره التكوير | بعدی = التكوير ٢ | کلمه = [[تعداد کلمات::3|٣]] | حرف = }} | |||
===معنی کلمات و عبارات=== | ===معنی کلمات و عبارات=== | ||
«کُوِّرَتْ»: درهم پیچیده شد. در هم نوردیده گردید (نگا: زمر / . مراد از میان رفتن نور خورشید و فروافتادن آن است. | «کُوِّرَتْ»: درهم پیچیده شد. در هم نوردیده گردید (نگا: زمر / . مراد از میان رفتن نور خورشید و فروافتادن آن است. | ||
خط ۳۱: | خط ۳۹: | ||
<tabber> | <tabber> | ||
المیزان= | المیزان= | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link228 | آيات ۱ - | {{ نمایش فشرده تفسیر| | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link229 | مفاد | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link228 | آيات ۱ - ۱۴ سوره تكوير]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link229 | مفاد كلّى سوره تكوير و زمان نزول آن]] | |||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link230 | حوادث و وقايع زمان وقوع قيامت]] | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link230 | حوادث و وقايع زمان وقوع قيامت]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link231 | مراد از | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link231 | مراد از آیه: «و إذَا العِشَارُ عُطّلَت * و إذا الوُحُوشُ حُشِرَت ...»]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link232 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link232 | دلیل پرسش از دختران زنده به گور شده که: «به کدامین گناه کشته شد»؟]] | ||
*[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link233 | | *[[تفسیر:المیزان جلد۲۰_بخش۲۶#link233 | رواياتى در معناى آيات گذشته]] | ||
}} | |||
|-|نمونه= | |-|نمونه= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:نمونه جلد۲۶_بخش۸#link68 | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:نمونه جلد۲۶_بخش۸#link68 | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-| تفسیر نور= | |||
===تفسیر نور (محسن قرائتی)=== | |||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ «1» وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ «2» وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ «3» وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ «4» وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ «5» | |||
آنگاه كه خورشيد در هم پيچيده و تاريك شود. و آنگاه كه ستارگان به خاموشى گرايند. و آنگاه كه كوهها به حركت درآيند. و آنگاه كه شتران باردار به حال خود رها شوند. و آنگاه كه حيوانات وحشى، برانگيخته و گرد هم آيند. | |||
===نکته ها=== | |||
«تكوير»، به معناى درهم پيچيدن است كه در مورد خورشيد، به جمع شدن شعلههاى آن و خاموش شدن آن منجر مىگردد. | |||
حركت كوهها در آستانه قيامت، ناشى از زلزله بزرگى است كه باعث فروپاشى و متلاشى شدن كوهها مىگردد و چنانكه در آيات ديگر نيز آمده است، همچون ريگ بيابان روان مىشوند. | |||
«عشار» جمع «عشراء» به معناى شتر حامله ده ماهه است كه در نزد عرب، با ارزشترين اموال محسوب مىشده است. امّا به هنگام بروز علائم قيامت، بىصاحب مىماند و كسى به فكر آن نيست. | |||
«وحوش» جمع «وحش» به معناى حيوانى است كه هرگز با انسانها انس نمىگيرد. مانند | |||
جلد 10 - صفحه 396 | |||
درّندگان. برخى با استناد به آيه «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ» «1» گفتهاند مراد اين آيه نيز، محشور شدن حيوانات در قيامت است. امّا برخى ديگر از مفسران، با توجّه به اينكه سياقِ آيات مربوط به نشانههاى قبل از قيامت است، گفتهاند: منظور آن است كه قبل از قيامت، در اثر زلزلههاى پى در پى همه حيوانات از لانهها و بيشههاى خود خارج و در كنار يكديگر جمع مىشوند. «2» | |||
===پیام ها=== | |||
1- نظام موجود خورشيد و ستارگان در آسمان و كوه و دريا و زمين، روزى دگرگون مىشود. إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ وَ ... | |||
2- هستى، محكوم اراده خداوند است و هرگاه او اراده كند، نظام عالم به هم مىخورد. إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ وَ ... | |||
3- شايد در قيامت، حيوانات وحشى نيز زنده شوند. «وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ» | |||
}} | |||
|-| | |||
اثنی عشری= | |||
===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ | |||
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ «1» | |||
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ: زمانى كه آفتاب در هم پيچيده شود و نور آن از بساط آفاق زايل گردانند، تا آنكه همه عالم تاريك شود. و اين عبارت است از ازاله جرم آن و اعدام آن، زيرا مادامى كه جرم آفتاب باقى است، ضوء آن منبسط است. | |||
}} | |||
|-| | |||
روان جاوید= | |||
===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ | |||
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ «1» وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ «2» وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ «3» وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ «4» | |||
وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ «5» وَ إِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ «6» وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ «7» وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ «8» بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ «9» | |||
وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ «10» وَ إِذَا السَّماءُ كُشِطَتْ «11» وَ إِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ «12» وَ إِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ «13» عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ «14» | |||
ترجمه | |||
وقتى كه خورشيد نورش در هم پيچيده شود | |||
و وقتى كه ستارگان تيره گردند | |||
و هنگاميكه كوهها كنده و پراكنده گردد | |||
و وقتى كه شتران ده ماهه آبستن فرو گذارده شوند | |||
و وقتى كه حيوانات وحشى جمع كرده شوند | |||
و وقتى كه درياها مبدّل بآتش افروخته گردد | |||
و وقتى كه افراد انسان با مناسب خود جفت شود | |||
و وقتى كه دختر زنده بگور شده مورد پرسش گردد | |||
كه بچه گناه كشته شده است | |||
و وقتى كه نامههاى اعمال منتشر گردد | |||
و وقتى كه آسمان كنده و زائل شود | |||
و وقتى كه جهنّم افروخته گردد | |||
و وقتى كه بهشت نزديك كرده شود | |||
بداند هر كس آنچه را حاضر نموده است. | |||
تفسير | |||
خداوند متعال در اين سوره مباركه شدائد و اوضاع بپا شدن قيامت را بيان فرموده باين تقريب كه وقتى كه نور آفتاب پيچيده بهم شود و در آفاق منبسط نگردد چون تكوير بمعناى پيچيدن و دور زدن است و قمّى ره نقل فرموده كه مراد رفتن نور آفتاب است و وقتى كه ستارهها كدر و بىنور گردند و قمّى ره نقل فرموده برود نورشان و كوهها كنده و پراكنده شود و قمّى ره نقل فرموده كه سير ميكنند چنانچه خدا فرموده گمان ميكنى آنها را كه جامد است و حال آنكه مرور مينمايند مانند مرور ابر و وقتى كه ناقههائى كه ده ماه از مدّت آبستنى آنها | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 350 | |||
گذشته باشد كه گفتهاند نفيسترين اموال عرب است مهمل و بدون چراننده گذارده شود و قمّى ره نقل فرموده كه شتر معطّل ماند وقتى كه مردم بميرند و كسى نباشد كه بدوشد آنرا و وقتى كه حيوانات وحشى صحرا جمع كرده شوند يا مبعوث شوند براى مجازات چون گفتهاند خداوند انتقام حيوان بىشاخ را از شاخدار ميكشد و داد مظلوم را از ظالم هر چه باشد ميستاند چون بآنها بقدرى شعور داده كه ميفهمند كار بدى كردهاند و وقتى كه درياها همه مبدّل بآتش افروخته گردد چنانچه قمّى ره نقل فرموده و بعضى گفتهاند درياهاى شيرين و شور بيكديگر متصل و از هم پر ميشوند و فاصله از بين ميرود و يك دريا ميگردد چون سجر بمعناى پرى است و وقتى كه افراد انسان جفت كرده شوند اهل بهشتشان با حور العين و اهل دوزخشان با شياطين چون با هر يك از آنها شيطانى است كه قرين او است چنانچه مستفاد از نقل قمّى ره و فرمايش امام باقر عليه السّلام است و وقتى كه دختر زنده بگور شده مورد سؤال واقع شود كه بچه گناهى كشته شده است چنانچه قمّى ره نقل فرموده كه عرب دختران را براى غيرت ميكشتند و روز قيامت پرسيده شود كه بچه گناه كشته شده و اين براى ملامت و اتمام حجت بر مرتكب قتل است كه مجازات شود و در مجمع از صادقين عليهما السّلام نقل نموده كه مودّة بفتح ميم و و او قرائت فرمودهاند و آنكه مراد رحم و قرابت است و از قاطع سؤال از سبب قطع آن ميشود و از چند روايت معتبر استفاده ميشود كه سؤال ميكنند از مودّت ذى القربى كه خدا واجب فرموده چرا بآن عمل ننموده و صاحبان آنرا كشتيد و وقتى كه نامههاى اعمال بندگان منتشر و بدست صاحبانشان داده شود و وقتى كه آسمان از جا كنده و زائل گردد مانند پوست كه آنرا از بدن حيوان كنده و زائل ميكنند و وقتى كه آتش جهنّم افروخته شود بشدّت و وقتى كه بهشت نزديك شود باهل ايمان با نعم بىپايان در چنين وقت و روزى هر كس هر عمل خير و شرّى در دنيا از او صادر شده در برابر چشم خود مشاهده مينمايد كه در صحيفه اعمال او مكتوب و در خارج مجسّم است بتفصيلى كه مكرّر ذكر شده از تجسّم اعمال و آثار وضعيّه آن در آخرت و عالم مثال نعوذ باللّه من هذا المئال و متوجّه ميگردد كه آن | |||
---- | |||
جلد 5 صفحه 351 | |||
صحيفه و صورت و شكل و هيئت را خودش براى خود تهيّه و حاضر نموده بارتكاب اعمال و اكتساب اخلاق و اين جمله جواب دوازده شرط است كه راجع باوضاع دنيا و آخرت در روز قيامت ذكر شده است. | |||
}} | |||
|-| | |||
اطیب البیان= | |||
===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحِيمِ | |||
إِذَا الشَّمسُ كُوِّرَت «1» | |||
اما فضل اينکه سوره گذشت در سوره سابقه حديثي که إبن بابويه از حضرت صادق (ع) روايت كرده مسندا که فرمود: | |||
(من قرأ عبس و تولي و اذا الشمس كورت کان تحت جناح اللّه (خ ل کان تحت اللّه من الجنان) و في ظل اللّه و كرامته و في جنانه و لم يعظم ذلک علي اللّه ان شاء اللّه) | |||
و شرحش گذشت، و اخباري مرسلا از پيغمبر روايت كردهاند که مفادش اينکه است: | |||
(اعاذه اللّه من الفضيحة يوم القيامة حين ينشر صحيفة و ينظر الي النبي (ص) آمنا، و من قراها (خ ل و من كتبها) علي رمد العين او مطروفة برأ باذن اللّه) | |||
لكن سند ندارد و غير اينها. | |||
إِذَا الشَّمسُ كُوِّرَت اينکه آيه شريفه با آيات بعد بالغ بر سه آيه ذكر علامات قيامت است، و تكوير بمعني پيچيده شدن است مثل عمامه که بر سر ميپيچند خورشيد درهم پيچيده ميشود و كنايه از اينكه از كار ميافتد و تاريك ميشود و فوائدش از بين ميرود. | |||
}} | |||
|-| | |||
برگزیده تفسیر نمونه= | |||
===برگزیده تفسیر نمونه=== | |||
{{نمایش فشرده تفسیر| | |||
] | |||
(آیه 1)- آن روز که طومار کائنات پیچیده شود! در آغاز این سوره چنانکه گفتیم به اشارات کوتاه و هیجان انگیز و تکان دهندهای از حوادث هولناک پایان این جهان و آغاز رستاخیز برخورد میکنیم که انسان را در عوالم عجیبی سیر میدهد، و مجموعا هشت نشانه از این نشانهها را بازگو میکند. | |||
نخست میفرماید: «در آن هنگام که خورشید در هم پیچیده شود» (اذا الشمس کورت). | |||
میدانیم خورشید در حال حاضر کرهای است فوق العاده داغ و سوزان به اندازهای که تمام مواد آن به صورت گاز فشردهای درآمده و در گرداگردش شعلههای سوزانی زبانه میکشد که صدها هزار کیلومتر ارتفاع آنهاست و اگر کره زمین در وسط یکی از این شعلههای عظیم گرفتار شود در دم خاکستر و تبدیل به مشتی گاز میشود! ولی در پایان این جهان و در آستانه قیامت این حرارت فرو مینشیند، و آن شعلهها جمع میشود، روشنائی آن به خاموشی میگراید، و از حجم آن کاسته میشود و این است معنی «تکویر». | |||
این حقیقتی است که در علم و دانش امروز نیز منعکس است و «ثابت خورشید» تدریجا رو به تاریکی و خاموشی میرود. | |||
}} | |||
|-|تسنیم= | |-|تسنیم= | ||
{{ نمایش فشرده تفسیر| | |||
*[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]] | ||
}} | |||
|-|</tabber> | |-|</tabber> | ||
خط ۷۵: | خط ۲۳۰: | ||
[[رده:تأثیرپذیرى خورشید]][[رده:تغییر عناصر خورشید]][[رده:خاموشى خورشید]][[رده:خورشید در جهنم]][[رده:درهم پیچیدگى خورشید]][[رده:زوال خورشید]][[رده:زوال پذیرى خورشید]][[رده:فرجام خورشید]][[رده:خورشید در قیامت]][[رده:ماه(قمر) در قیامت]][[رده:نشانه هاى قیامت]][[رده:درهم پیچیدگى ماه(قمر)]] | [[رده:تأثیرپذیرى خورشید]][[رده:تغییر عناصر خورشید]][[رده:خاموشى خورشید]][[رده:خورشید در جهنم]][[رده:درهم پیچیدگى خورشید]][[رده:زوال خورشید]][[رده:زوال پذیرى خورشید]][[رده:فرجام خورشید]][[رده:خورشید در قیامت]][[رده:ماه(قمر) در قیامت]][[رده:نشانه هاى قیامت]][[رده:درهم پیچیدگى ماه(قمر)]] | ||
[[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره التكوير ]] | [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره التكوير ]] | ||
{{#seo: | |||
|title=آیه 1 سوره تكوير | |||
|title_mode=replace | |||
|keywords=آیه 1 سوره تكوير,تكوير 1,إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ,تأثیرپذیرى خورشید,تغییر عناصر خورشید,خاموشى خورشید,خورشید در جهنم,درهم پیچیدگى خورشید,زوال خورشید,زوال پذیرى خورشید,فرجام خورشید,خورشید در قیامت,ماه(قمر) در قیامت,نشانه هاى قیامت,درهم پیچیدگى ماه(قمر),آیات قرآن سوره التكوير | |||
|description=إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ | |||
|image=Wiki_Logo.png | |||
|image_alt=الکتاب | |||
|site_name=الکتاب | |||
}} |
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۱، ساعت ۱۵:۱۸
کپی متن آیه |
---|
إِذَا الشَّمْسُ کُوِّرَتْ |
ترجمه
سوره التكوير | آیه ١ | التكوير ٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«کُوِّرَتْ»: درهم پیچیده شد. در هم نوردیده گردید (نگا: زمر / . مراد از میان رفتن نور خورشید و فروافتادن آن است.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
تفسیر نور (محسن قرائتی)
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ «1» وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ «2» وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ «3» وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ «4» وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ «5»
آنگاه كه خورشيد در هم پيچيده و تاريك شود. و آنگاه كه ستارگان به خاموشى گرايند. و آنگاه كه كوهها به حركت درآيند. و آنگاه كه شتران باردار به حال خود رها شوند. و آنگاه كه حيوانات وحشى، برانگيخته و گرد هم آيند.
نکته ها
«تكوير»، به معناى درهم پيچيدن است كه در مورد خورشيد، به جمع شدن شعلههاى آن و خاموش شدن آن منجر مىگردد.
حركت كوهها در آستانه قيامت، ناشى از زلزله بزرگى است كه باعث فروپاشى و متلاشى شدن كوهها مىگردد و چنانكه در آيات ديگر نيز آمده است، همچون ريگ بيابان روان مىشوند.
«عشار» جمع «عشراء» به معناى شتر حامله ده ماهه است كه در نزد عرب، با ارزشترين اموال محسوب مىشده است. امّا به هنگام بروز علائم قيامت، بىصاحب مىماند و كسى به فكر آن نيست.
«وحوش» جمع «وحش» به معناى حيوانى است كه هرگز با انسانها انس نمىگيرد. مانند
جلد 10 - صفحه 396
درّندگان. برخى با استناد به آيه «وَ ما مِنْ دَابَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَ لا طائِرٍ يَطِيرُ بِجَناحَيْهِ إِلَّا أُمَمٌ أَمْثالُكُمْ ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ ثُمَّ إِلى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ» «1» گفتهاند مراد اين آيه نيز، محشور شدن حيوانات در قيامت است. امّا برخى ديگر از مفسران، با توجّه به اينكه سياقِ آيات مربوط به نشانههاى قبل از قيامت است، گفتهاند: منظور آن است كه قبل از قيامت، در اثر زلزلههاى پى در پى همه حيوانات از لانهها و بيشههاى خود خارج و در كنار يكديگر جمع مىشوند. «2»
پیام ها
1- نظام موجود خورشيد و ستارگان در آسمان و كوه و دريا و زمين، روزى دگرگون مىشود. إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ وَ ...
2- هستى، محكوم اراده خداوند است و هرگاه او اراده كند، نظام عالم به هم مىخورد. إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ وَ ...
3- شايد در قيامت، حيوانات وحشى نيز زنده شوند. «وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ»
تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ «1»
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ: زمانى كه آفتاب در هم پيچيده شود و نور آن از بساط آفاق زايل گردانند، تا آنكه همه عالم تاريك شود. و اين عبارت است از ازاله جرم آن و اعدام آن، زيرا مادامى كه جرم آفتاب باقى است، ضوء آن منبسط است.
تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ
إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ «1» وَ إِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ «2» وَ إِذَا الْجِبالُ سُيِّرَتْ «3» وَ إِذَا الْعِشارُ عُطِّلَتْ «4»
وَ إِذَا الْوُحُوشُ حُشِرَتْ «5» وَ إِذَا الْبِحارُ سُجِّرَتْ «6» وَ إِذَا النُّفُوسُ زُوِّجَتْ «7» وَ إِذَا الْمَوْؤُدَةُ سُئِلَتْ «8» بِأَيِّ ذَنْبٍ قُتِلَتْ «9»
وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَتْ «10» وَ إِذَا السَّماءُ كُشِطَتْ «11» وَ إِذَا الْجَحِيمُ سُعِّرَتْ «12» وَ إِذَا الْجَنَّةُ أُزْلِفَتْ «13» عَلِمَتْ نَفْسٌ ما أَحْضَرَتْ «14»
ترجمه
وقتى كه خورشيد نورش در هم پيچيده شود
و وقتى كه ستارگان تيره گردند
و هنگاميكه كوهها كنده و پراكنده گردد
و وقتى كه شتران ده ماهه آبستن فرو گذارده شوند
و وقتى كه حيوانات وحشى جمع كرده شوند
و وقتى كه درياها مبدّل بآتش افروخته گردد
و وقتى كه افراد انسان با مناسب خود جفت شود
و وقتى كه دختر زنده بگور شده مورد پرسش گردد
كه بچه گناه كشته شده است
و وقتى كه نامههاى اعمال منتشر گردد
و وقتى كه آسمان كنده و زائل شود
و وقتى كه جهنّم افروخته گردد
و وقتى كه بهشت نزديك كرده شود
بداند هر كس آنچه را حاضر نموده است.
تفسير
خداوند متعال در اين سوره مباركه شدائد و اوضاع بپا شدن قيامت را بيان فرموده باين تقريب كه وقتى كه نور آفتاب پيچيده بهم شود و در آفاق منبسط نگردد چون تكوير بمعناى پيچيدن و دور زدن است و قمّى ره نقل فرموده كه مراد رفتن نور آفتاب است و وقتى كه ستارهها كدر و بىنور گردند و قمّى ره نقل فرموده برود نورشان و كوهها كنده و پراكنده شود و قمّى ره نقل فرموده كه سير ميكنند چنانچه خدا فرموده گمان ميكنى آنها را كه جامد است و حال آنكه مرور مينمايند مانند مرور ابر و وقتى كه ناقههائى كه ده ماه از مدّت آبستنى آنها
جلد 5 صفحه 350
گذشته باشد كه گفتهاند نفيسترين اموال عرب است مهمل و بدون چراننده گذارده شود و قمّى ره نقل فرموده كه شتر معطّل ماند وقتى كه مردم بميرند و كسى نباشد كه بدوشد آنرا و وقتى كه حيوانات وحشى صحرا جمع كرده شوند يا مبعوث شوند براى مجازات چون گفتهاند خداوند انتقام حيوان بىشاخ را از شاخدار ميكشد و داد مظلوم را از ظالم هر چه باشد ميستاند چون بآنها بقدرى شعور داده كه ميفهمند كار بدى كردهاند و وقتى كه درياها همه مبدّل بآتش افروخته گردد چنانچه قمّى ره نقل فرموده و بعضى گفتهاند درياهاى شيرين و شور بيكديگر متصل و از هم پر ميشوند و فاصله از بين ميرود و يك دريا ميگردد چون سجر بمعناى پرى است و وقتى كه افراد انسان جفت كرده شوند اهل بهشتشان با حور العين و اهل دوزخشان با شياطين چون با هر يك از آنها شيطانى است كه قرين او است چنانچه مستفاد از نقل قمّى ره و فرمايش امام باقر عليه السّلام است و وقتى كه دختر زنده بگور شده مورد سؤال واقع شود كه بچه گناهى كشته شده است چنانچه قمّى ره نقل فرموده كه عرب دختران را براى غيرت ميكشتند و روز قيامت پرسيده شود كه بچه گناه كشته شده و اين براى ملامت و اتمام حجت بر مرتكب قتل است كه مجازات شود و در مجمع از صادقين عليهما السّلام نقل نموده كه مودّة بفتح ميم و و او قرائت فرمودهاند و آنكه مراد رحم و قرابت است و از قاطع سؤال از سبب قطع آن ميشود و از چند روايت معتبر استفاده ميشود كه سؤال ميكنند از مودّت ذى القربى كه خدا واجب فرموده چرا بآن عمل ننموده و صاحبان آنرا كشتيد و وقتى كه نامههاى اعمال بندگان منتشر و بدست صاحبانشان داده شود و وقتى كه آسمان از جا كنده و زائل گردد مانند پوست كه آنرا از بدن حيوان كنده و زائل ميكنند و وقتى كه آتش جهنّم افروخته شود بشدّت و وقتى كه بهشت نزديك شود باهل ايمان با نعم بىپايان در چنين وقت و روزى هر كس هر عمل خير و شرّى در دنيا از او صادر شده در برابر چشم خود مشاهده مينمايد كه در صحيفه اعمال او مكتوب و در خارج مجسّم است بتفصيلى كه مكرّر ذكر شده از تجسّم اعمال و آثار وضعيّه آن در آخرت و عالم مثال نعوذ باللّه من هذا المئال و متوجّه ميگردد كه آن
جلد 5 صفحه 351
صحيفه و صورت و شكل و هيئت را خودش براى خود تهيّه و حاضر نموده بارتكاب اعمال و اكتساب اخلاق و اين جمله جواب دوازده شرط است كه راجع باوضاع دنيا و آخرت در روز قيامت ذكر شده است.
اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)
بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحِيمِ
إِذَا الشَّمسُ كُوِّرَت «1»
اما فضل اينکه سوره گذشت در سوره سابقه حديثي که إبن بابويه از حضرت صادق (ع) روايت كرده مسندا که فرمود:
(من قرأ عبس و تولي و اذا الشمس كورت کان تحت جناح اللّه (خ ل کان تحت اللّه من الجنان) و في ظل اللّه و كرامته و في جنانه و لم يعظم ذلک علي اللّه ان شاء اللّه)
و شرحش گذشت، و اخباري مرسلا از پيغمبر روايت كردهاند که مفادش اينکه است:
(اعاذه اللّه من الفضيحة يوم القيامة حين ينشر صحيفة و ينظر الي النبي (ص) آمنا، و من قراها (خ ل و من كتبها) علي رمد العين او مطروفة برأ باذن اللّه)
لكن سند ندارد و غير اينها.
إِذَا الشَّمسُ كُوِّرَت اينکه آيه شريفه با آيات بعد بالغ بر سه آيه ذكر علامات قيامت است، و تكوير بمعني پيچيده شدن است مثل عمامه که بر سر ميپيچند خورشيد درهم پيچيده ميشود و كنايه از اينكه از كار ميافتد و تاريك ميشود و فوائدش از بين ميرود.
برگزیده تفسیر نمونه
]
(آیه 1)- آن روز که طومار کائنات پیچیده شود! در آغاز این سوره چنانکه گفتیم به اشارات کوتاه و هیجان انگیز و تکان دهندهای از حوادث هولناک پایان این جهان و آغاز رستاخیز برخورد میکنیم که انسان را در عوالم عجیبی سیر میدهد، و مجموعا هشت نشانه از این نشانهها را بازگو میکند.
نخست میفرماید: «در آن هنگام که خورشید در هم پیچیده شود» (اذا الشمس کورت).
میدانیم خورشید در حال حاضر کرهای است فوق العاده داغ و سوزان به اندازهای که تمام مواد آن به صورت گاز فشردهای درآمده و در گرداگردش شعلههای سوزانی زبانه میکشد که صدها هزار کیلومتر ارتفاع آنهاست و اگر کره زمین در وسط یکی از این شعلههای عظیم گرفتار شود در دم خاکستر و تبدیل به مشتی گاز میشود! ولی در پایان این جهان و در آستانه قیامت این حرارت فرو مینشیند، و آن شعلهها جمع میشود، روشنائی آن به خاموشی میگراید، و از حجم آن کاسته میشود و این است معنی «تکویر».
این حقیقتی است که در علم و دانش امروز نیز منعکس است و «ثابت خورشید» تدریجا رو به تاریکی و خاموشی میرود.
نکات آیه
۱ - خورشید در آستانه آخرت، با چرخاندنى شدید در هم پیچانده شده و خاموش خواهد شد. (إذا الشمس کوّرت) «کَوْر» و «تکویر» به معناى پیچاندن است، جز این که «تکویر» بر مبالغه نیز دلالت دارد. مراد آیه شریفه این است که خورشید، به شدت بهم پیچانده خواهد شد. برخى «تکویر شمس» را به معناى نابود ساختن خورشید و گروهى دیگر به معناى از بین بردن نور آن دانسته اند. (لسان العرب)
۲ - خورشید، جاودان نیست. (إذا الشمس کوّرت)
۳ - امکان تأثیر عوامل دیگر بر خورشید (إذا الشمس کوّرت) فعل «کوّرت» مجهول است و بر تأثیرپذیرى خورشید دلالت دارد.
۴ - ساختمان داخلى خورشید، تشکیل یافته از عناصرى قابل تغییر (إذا الشمس کوّرت)
روایات و احادیث
۵ - «عن النبى(ص) قال: الشمس و القمر مکوّران یوم القیامة;[۱] از پیامبر(ص) روایت شده که فرمود: خورشید در روز قیامت به هم پیچانده شده و ماه نیز چنین خواهد شد».
۶ - «عن أبى مریم انّ النبى(ص) قال: فى قوله «إذا الشمس کوّرت» قال: کوّرت فى جهنّم;[۲] از ابى مریم روایت شده که پیامبر(ص) درباره سخن خداوند «إذا الشمس کوّرت» فرمود: خورشید در جهنم در هم پیچیده خواهد شد».
موضوعات مرتبط
- خورشید: تأثیرپذیرى خورشید ۳; تغییر عناصر خورشید ۴; خاموشى خورشید ۱; خورشید در جهنم ۶; درهم پیچیدگى خورشید ۱، ۵، ۶; زوال خورشید ۱; زوال پذیرى خورشید ۲; فرجام خورشید ۱
- قیامت: خورشید در قیامت ۱، ۵; ماه(قمر) در قیامت ۵; نشانه هاى قیامت ۱
- ماه(قمر): درهم پیچیدگى ماه(قمر) ۵
منابع