البقرة ٢٠٤: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۴۵

کپی متن آیه
وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يُعْجِبُکَ‌ قَوْلُهُ‌ فِي‌ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ‌ عَلَى‌ مَا فِي‌ قَلْبِهِ‌ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ‌

ترجمه

و از مردم، کسانی هستند که گفتار آنان، در زندگی دنیا مایه اعجاب تو می‌شود؛ (در ظاهر، اظهار محبّت شدید می‌کنند) و خدا را بر آنچه در دل دارند گواه می‌گیرند. (این در حالی است که) آنان، سرسخت‌ترین دشمنانند.

و از مردم كسى است كه گفتار او در باره‌ى زندگى دنيا [و پارسايى‌] مايه اعجاب توست و خدا را بدانچه كه در دل دارد گواه مى‌گيرد، و حال آن كه او لجوج‌ترين دشمنان است

و از ميان مردم كسى است كه در زندگى اين دنيا سخنش تو را به تعجّب وامى‌دارد، و خدا را بر آنچه در دل دارد گواه مى‌گيرد، و حال آنكه او سخت‌ترين دشمنان است.

و از مردم کس هست که تو را از گفتار دلفریب خود به شگفت آرد (تا از دروغ به متاع دنیا رسد) و خدا را به راستی نیّت خود گواه گیرد حال آنکه این کس بدترین دشمن (اسلام) است.

و از مردم کسی است که گفتارش در زندگی دنیا تو را خوش آید، و [برای اینکه چنین وانمود کند که زبانش با دلش یکی است] خدا را بر آنچه در دل دارد شاهد می گیرد، در حالی که سرسخت ترین دشمنان است.

در اين دنيا كسى است از مردم كه خدا را به درستى اعتقاد خويش گواه مى‌گيرد و تو را سخنش درباره زندگى اين دنيا به شگفت مى‌دارد، در حالى كه كينه‌توزترين دشمنان است.

و کسی از مردمان هست که سخنش درباره زندگانی دنیا تو را به شگفتی می‌اندازد، و خداوند را بر آنچه در دل دارد گواه می‌گیرد، و حال آنکه بسیار کینه‌توز است‌

و از مردم كس هست كه گفتار او در زندگى اين جهان تو را به شگفت آرد و خدا را بر آنچه در دل دارد گواه گيرد و حال آنكه سخت‌ترين دشمنان- يا ستيزندگان- است.

در میان مردم کسی یافته می‌شود که سخن او در (باره‌ی امور و اسباب معاش) زندگی دنیا، تو را به شگفت می‌اندازد (و فصاحت و حلاوت کلام او، مایه‌ی اعجاب تو می‌شود) و خدا را بر آنچه در دل خود دارد گواه می‌گیرد (و ادّعاء دارد که آنچه می‌گوید، موافق با چیزی است که در درون پنهان می‌دارد، و گفتار و کردارش یکی است). و حال آن که او سرسخت‌ترین دشمنان است.

و از مردم کسی است که در زندگی (این) دنیا سخنش تو را به شگفتی می‌آورد و خدا را بر آنچه در دل دارد گواه می‌گیرد؛ و حال آنکه او سخت‌ترین دشمنان (خدا و مردم) است.

و از مردم است آنکه شگفت آورد تو را سخنش در زندگانی دنیا و گواه گیرد خدا را بر آنچه در دل او است و او است سخت‌ترین دشمنان‌

Among the people is he whose speech about the worldly life impresses you, and he calls Allah to witness what is in his heart, while he is the most hostile of adversaries.

ترتیل:

ترجمه:

البقرة ٢٠٣

آیه ٢٠٤

البقرة ٢٠٥


سوره :	سوره البقرة
نزول :	٧ بعثت
اطلاعات آماری
تعداد کلمات :	٢٠
تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«یُعْجِبُکَ»: تو را به شگفت می‌آورد. توجّه تو را به خود جلب می‌کند. «فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا»: در زندگی دنیا. درباره امور زندگی دنیا. «یُشْهِدُ اللهَ»: خدا را گواه می‌گیرد. «أَلَدُّ»: صفت مشبّهه و به معنی سخت و شدید است، یا این که اسم تفضیل و به معنی سرسخت‌ترین و گردنکش‌ترین است. «الْخِصَامِ»: مصدر باب مفاعله و به معنی خصومت و دشمنی است، و یا این که جمع مکسّر خَصْم، به معنی دشمنان است.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نَشْهَدُ إِنَّکَ‌ لَرَسُولُ‌ اللَّهِ‌ وَ... (۲) فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ‌ بِلِسَانِکَ‌... (۱)

يَسْتَخْفُونَ‌ مِنَ‌ النَّاسِ‌ وَ لاَ... (۲) فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ‌ بِلِسَانِکَ‌... (۱)

نزول

محل نزول:

این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. ^[۱]

شأن نزول:^[۲]

«شیخ طوسی» گويند: درباره اخنس بن شريق نازل گرديده است. چنان كه سدى و ديگران نيز گفته اند.^[۳]^[۴]

تفسیر

تفسیر آیات

تفسیر نور (محسن قرائتی)

«204» وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ‌

و از مردم كسى است كه گفتارش درباره زندگى دنيا، مايه‌ى اعجاب تو مى‌شود و خداوند را بر آنچه در دل (پنهان) دارد گواه مى‌گيرد (در حالى كه) او سرسخت‌ترين دشمنان است.

نکته ها

«لُدّ» به معناى خصومت زياد است و «الَدّ» به كسى گفته مى‌شود كه شديدترين خصومت‌ها را دارد.

«خصام» يا جمعِ «خصم» است و يا مصدر، به معناى خصومت است.

منافقان با ترفندهاى مقايسه‌اى، آمارى، كارشناسى، تجربى و حدس‌هاى به ظاهر عالمانه، با تكيه بر مسائل اجتماعى و با شايعات، تهديد، تطميع و تبليغات، تنها قدرت مانور در همين زندگى مادّى را دارند، ولى در ميدان معنويّات و در توجّه به امدادهاى غيبى و اراده‌ى خداوندى، پاى آنان لنگ است و در آخرت نيز زبانشان بسته و حتّى اجازه‌ى عذرخواهى نيز ندارند.

جلد 1 - صفحه 319

پیام ها

1- سخنان شيوا و سحرآميزِ منافقان، شما را فريب ندهد. «يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ»

2- به هر سوگندى اطمينان نكنيد. «يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ»

3- سوگند دروغ يكى از راههاى نفوذ منافقان است. «يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ» دشمنان از مقدّسات عليه مقدّسات و از مذهب عليه مذهب استفاده مى‌كنند و با سوگند به نام خدا، به رسول خدا خيانت مى‌كنند.

4- سوژه‌هاى سخن منافقان، مربوط به مسائل دنيوى است تا ديگران را تحت تاثير قرار دهند. «يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا»

5- خداوند پيامبرش را از غيب و درون ديگران آگاه مى‌سازد. «هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ»

6- كسانى كه مى‌دانند دروغگو هستند، با سوگند و زيباسازى كلمات، سعى دارند خود را دلسوز و مخلص نشان دهند. «يُشْهِدُ اللَّهَ»

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ (204)

شأن نزول: اخنس ثقفى مردى نيكو روى و شيرين سخن بود، روزى خدمت حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمد عرض كرد: آمده‌ام تا اسلام آورم و اطاعت شما كنم؛ و قسمهاى مؤكده و خدا را شاهد گرفت در گفتار خود. چون بازگشت و از آباديهاى مدينه گذشت، زراعت جمعى را به آتش سوزانيد و چهارپايان مسلمانان را به شمشير پى كرد؛ آيه شريفه نازل شد:

وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ‌: و از مردمان كسى است كه به شگفت مى‌اندازد و خوش حال سازد، قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا: گفتار او در مصالح زندگانى دنيا و اسباب معاش. مراد آنست كه حلاوت و فصاحت گفتار او در امور دنيا و تدبير آن تو را به تعجب درآورد. وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ‌: و

تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 367

شاهد و گواه مى‌آورد خدا را بر آن چيزى كه در قلب او است، يعنى مى‌گويد خدا شاهد است كه دل و زبان من يكى است. وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ‌: و حال آنكه او ستيزه‌تر است در خصومت با اهل اسلام، يا سخت‌ترين دشمنان باشد در دشمنى.

بعد از آن بيان ستيزگى و دشمنى او را فرمايد:

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ (204)

ترجمه‌

و بعضى از مردمان كس است كه خوش مى‌آيد تو را گفتارش در زندگانى دنيا و گواه مى‌آورد خدا را بر آنچه در دل او است با آنكه او سخت دشمنى است در دشمنى نمودن.

تفسير

بعضى از مردم كسانى هستند كه دلخوش شوى تو از گفتارشان و بزرگپندارى آنان را چون اظهار دين دارى و حق شناسى و ورع و تقوى و نيكوكارى نمايند و سوگند ياد كنند بخداوند كه داراى اخلاص و ايمانند و زبان و دلشان يكى است با آنكه دشمنى شديد دارند و حاضرند براى جنگ با مسلمانان قمى فرموده نازلشده است در باره دومى و بعضى گفته‌اند در باره معاويه و عياشى از حضرت صادق (ع) روايت نموده است در باره فلان و فلان فيض ره فرموده شامل ميشود تمام منافقين را اگرچه در باره بعضى از آنها نازل شده باشد حقير عرض مى‌كنم شامل ميشود اغلب ابناء اين زمان را زيرا از هر كس بيشتر اظهار ارادت مشاهده ميشود بيشتر آثار عداوت بروز مى‌كند دوستان واقعى حاجت باظهار دوستى ندارند آنانكه در اين مقامند دامى گسترده‌اند كه صيدى بدست بياورند با هوش باش و فريفته اظهارات صورى مشونه آنكه حمل بر فساد كنى ولى در ضمن حواست هم جمع باشد كه گول نخورى‌

جلد 1 صفحه 261

منافات با حمل بصحت ندارد.

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

وَ مِن‌َ النّاس‌ِ مَن‌ يُعجِبُك‌َ قَولُه‌ُ فِي‌ الحَياةِ الدُّنيا وَ يُشهِدُ اللّه‌َ عَلي‌ ما فِي‌ قَلبِه‌ِ وَ هُوَ أَلَدُّ الخِصام‌ِ (204)

(و بعضي‌ ‌از‌ مردم‌ كسي‌ ‌است‌ ‌که‌ گفتار ‌او‌ ‌در‌ زندگي‌ دنيا ترا بشگفت‌ ميآورد و ‌خدا‌ ‌را‌ ‌بر‌ آنچه‌ ‌در‌ دلش‌ ميباشد گواه‌ ميگيرد و حال‌ آنكه‌ سخت‌ترين‌ دشمنان‌ ‌است‌) ‌در‌ شأن‌ نزول‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ و دو ‌آيه‌ ‌بعد‌ ‌از‌ ‌آن‌ بعضي‌ گفتند درباره‌ اخنس‌ ‌بن‌ شريق‌ ثقفي‌ ‌که‌ اظهار علاقه‌ و محبت‌ نسبت‌ باسلام‌ و پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ نمود و ‌در‌ باطن‌ دشمن‌ سر سخت‌ پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌بود‌ و بعضي‌ گفتند درباره‌ رياكار ‌است‌ و ‌در‌ بعضي‌ اخبار ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌در‌ باره‌ فلان‌ و فلان‌ ‌است‌ و ‌از‌ تفسير قمي‌ نقل‌ ‌شده‌ «

انّها نزلت‌ ‌في‌ الثاني‌ و يقال‌ ‌في‌ المعاوية

» ولي‌ ‌آيه‌ عام‌ ‌است‌ و شامل‌ ‌هر‌ منافقي‌ ميگردد ‌اگر‌ چه‌ مورد ‌آن‌ خاص‌ ‌باشد‌.

وَ مِن‌َ النّاس‌ِ مَن‌ يُعجِبُك‌َ قَولُه‌ُ فِي‌ الحَياةِ الدُّنيا اعجاب‌ بمعني‌ استعظام‌ و بزرگ‌ شمردن‌ ‌است‌ گفته‌ ميشود (اعجب‌ بنفسه‌) ‌يعني‌ ‌خود‌ ‌را‌ بزرگ‌ دانست‌ و پسنديد و اعجاب‌ باين‌ معني‌ ‌از‌ عجب‌ بمعني‌ ‌خود‌ پسندي‌ و يكي‌ ‌از‌ صفات‌ مهلكه‌ ‌است‌ و اخبار ‌در‌ مذمّت‌ ‌آن‌ بسيار ‌است‌ چنانچه‌ ‌از‌ فقيه‌ ‌از‌ ‌رسول‌ اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ نقل‌ كرده‌ ‌که‌ سه‌ چيز ‌را‌ ‌از‌ مهلكات‌ شمرده‌

(شح‌ مطاع‌ و هوي‌ متبع‌ و اعجاب‌ المرء بنفسه‌)

و ‌در‌ كافي‌ ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ روايت‌ كرده‌ ‌که‌ فرمود

(‌من‌ دخله‌ العجب‌ هلك‌)

و ‌در‌ جامع‌ السعادات‌ ‌از‌ ‌رسول‌ ‌خدا‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ روايت‌ كرده‌ ‌که‌ فرمود

(‌لو‌ ‌لم‌ تذنبوا لخشيت‌ عليكم‌ ‌ما ‌هو‌ اكبر ‌من‌ ‌ذلک‌ العجب‌ العجب‌)

و ‌در‌ كافي‌ ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ روايت‌ نموده‌

(ان‌ّ اللّه‌ علم‌ ‌ان‌ الذنب‌ خير للمؤمن‌ ‌من‌ العجب‌ و لولا ‌ذلک‌ ‌ما ابتلي‌ مؤمن‌ بذنب‌ ابدا)

و ‌غير‌ اينها ‌از‌ اخبار ديگر و اعجاب‌ بمعني‌ خوش‌ آمدن‌ و بشگفت‌ ‌در‌ آوردن‌ ‌هم‌ ميباشد گفته‌ ميشود.

جلد 2 - صفحه 384

«اعجبه‌ و اعجب‌ ‌به‌» ‌يعني‌ بشگفت‌ درآورد ‌او‌ ‌را‌ و شاد نمود، و بشگفت‌ آمد و شاد شد و «يعجبك‌» ‌در‌ ‌آيه‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ معني‌ ‌است‌ ‌يعني‌ گفتار ‌آن‌ شخص‌ منافق‌ و اظهار علاقه‌ و محبت‌ و تمكين‌ و اطاعت‌ ‌او‌ پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌را‌ متعجب‌ ساخت‌ و نيكو جلوه‌ نمود و چون‌ گفتار ‌آن‌ منافق‌ ظاهر آراسته بيش‌ نداشت‌ و ‌غير‌ زخرفي‌ ‌از‌ قول‌ نبود ‌از‌ اينجهت‌ مقرون‌ ميفرمايد بحيوة دنيا، ‌يعني‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ زندگي‌ دنيا ‌که‌ روي‌ بواطن‌ و سرائر امور سرپوشي‌ ‌است‌ چنين‌ اظهارات‌ خلاف‌ واقعي‌ موجب‌ اعجاب‌ مي‌گردد.

وَ يُشهِدُ اللّه‌َ عَلي‌ ما فِي‌ قَلبِه‌ِ ‌يعني‌ ‌خدا‌ ‌را‌ ‌هم‌ ‌بر‌ گفتار ‌خود‌ شاهد ميگيرد ‌که‌ اعتماد ترا بيشتر جلب‌ نمايد.

وَ هُوَ أَلَدُّ الخِصام‌ِ جمله‌ حاليه‌ ‌است‌ و الدّ صفت‌ مشبّهه‌ بمعني‌ شديد الخصومة و خصام‌ بمعني‌ مخاصمة و خيانية ‌از‌ قبيل‌ اعمي‌ العين‌ ‌است‌ ‌يعني‌ ‌او‌ ‌در‌ مخاصمت‌ و دشمني‌ بسيار سخت‌ ‌است‌ و بعضي‌ گفتند الدّ افعل‌ تفضيل‌ و خصام‌ جمع‌ خصم‌ ‌ يا ‌ خصيم‌ ‌است‌ ‌يعني‌ ‌او‌ سخت‌ترين‌ دشمنان‌ ‌است‌ ولي‌ ‌در‌ برهان‌ ‌از‌ حضرت‌ باقر ‌عليه‌ السّلام‌ بمعني‌ شديد الخصومة روايت‌ كرده‌ ‌است‌ بالجمله‌ ‌آن‌ چنين‌ كسي‌ سخن‌ آرايي‌ ميكند و اظهارات‌ خلاف‌ واقع‌ ‌با‌ شاهد گرفتن‌ ‌خدا‌ ميخواهد تثبيت‌ كند ‌در‌ حقيقت‌ گرگي‌ ‌است‌ ‌که‌ بلباس‌ ميش‌ ‌در‌ آمده‌ و ميخواهد چوپان‌ ‌را‌ غافل‌ نموده‌ و گوسفندان‌ ‌را‌ بربايد غافل‌ ‌از‌ اينكه‌ خداوند پيغمبر ‌خود‌ ‌را‌ ‌از‌ اظهارات‌ بي‌ اساس‌ ‌او‌ آگاه‌ ميسازد و نفاق‌ ‌او‌ ‌را‌ ظاهر مي‌نمايد

برگزیده تفسیر نمونه

اشاره

آیه 204

شأن نزول:

در مورد نزول این آیه و دو آیه بعد گفته‌اند: این آیات در باره «اخنس بن شریق» نازل شده که مردی زیبا و خوش زبان بود و تظاهر به دوستی پیامبر صلّی اللّه علیه و آله می‌کرد و خود را مسلمان جلوه می‌داد، و سوگند می‌خورد که آن حضرت را دوست دارد و به خدا ایمان آورده، پیامبر هم که مأمور به ظاهر بود با او گرم می‌گرفت، ولی او در باطن مرد منافقی بود، در یک ماجرا زراعت بعضی از مسلمانان را آتش زد و چهارپایان آنان را کشت.

این سه آیه نازل شد و به این ترتیب پرده از روی کار او برداشته شد.

تفسیر:

در این آیه، اشاره سر بسته‌ای به بعضی از منافقان کرده، می‌فرماید:

ج1، ص186

«و بعضی از مردم چنین هستند که گفتار او در زندگی دنیا مایه اعجاب تو می‌شود (ولی در باطن چنین نیست) و خداوند بر آنچه در قلب او است گواه می‌باشد، و او سرسخت‌ترین دشمنان است» (وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ یُشْهِدُ اللَّهَ عَلی ما فِی قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ).

تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - برخى با وجود دشمنى با مسلمانان، براى اصلاح امور دنیوى آنان طرحهاى فریبنده ارائه مى دهند. (و من الناس من مع یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا ... و هو الد الخصام) بنابراینکه «فى الحیوة» متعلق به «قوله» باشد.

۲ - شگفتى پیامبر (ص) از سخنان فریبنده برخى مردم (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا) با توجّه به توضیح فیش قبل

۳ - امکان تأثیرپذیرى پیامبر (ص) از ریاکارى و فریبکارى منافقان (و من الناس من یعجبک)

۴ - منافقان براى فریب مردم، هم سخن خوب مى گویند و هم خوبْ سخن مى گویند. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا) خوب سخن گفتن از جمله «یعجبک قوله»، و سخن خوب از «فى الحیوة الدنیا» برداشت شده است. البتّه اگر «فى الحیوة الدنیا»، متعلّق به «قوله» باشد ; یعنى آنان درباره دنیا، طرحهاى زیبا و شگفت آورى داشتند.

۵ - منافقان ریاکار و متظاهرند. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا ... و هو الدّ الخصام)

۶ - ظاهرسازى و فریفتن دیگران، فقط در تنگناى حیات دنیا ممکن است. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا) بنابراینکه «فى الحیوة الدنیا»، متعلّق به «یعجبک» باشد ; یعنى شگفتى گفتارشان در دنیاست ; در آخرت که روز حقیقت است.

۷ - توجّه پیامبر (ص) به ظاهر گفتار مردم (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا)

۸ - محدودیّت علم پیامبر (ص) (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا)

۹ - قَسَم و شاهد گرفتن خداوند، دستاویز منافقان براى اثبات اظهاراتِ خود (و یُشهد اللّهَ على ما فى قلبه)

۱۰ - بهره گیرى منافقان از باورها و مقدّسات مؤمنان، براى رسیدن به اغراض خویش و یُشهد اللّهَ على ما فى قلبه قسم به خداوند که از مقدّسات مسلمین است، دستاویز برخى از مردم براى قبولاندن عقاید بى پایه خویش.

۱۱ - منافقان، سرسخت ترین دشمن مسلمانان و اصلاح جامعه (و من الناس ... و هو اَلَدُّ الخصام) «الخصام»، جمع خَصْم، به معناى دشمن است.

۱۲ - منافقان، سرسخت ترین انسانها در جدال با مسلمانان (و من الناس ... و هو اَلَدُّ الخصام) بنابراینکه «الخصام»، مصدر باشد و به معنى خصومت و جدال.

۱۳ - افشاى چهره برخى منافقان براى پیامبر (ص)، از سوى خداوند (و من الناس ... و هو اَلَدُّ الخصام)

۱۴ - ظاهر افراد، ملاک مطمئنى براى پى بردن به اعتقاد واقعى آنان نیست. (و من الناس من یعجبک قوله فى الحیوة الدنیا و هو اَلَدُّ الخصام)

موضوعات مرتبط

اسلام: تاریخ صدر اسلام ۱۳
تظاهر: محدوده تظاهر ۶
دشمنان: توطئه دشمنان ۱ ; دشمنان و اصلاح ۱۱ ; مکر دشمنان ۱
دنیا: حیات دنیوى ۶
رفتار: پایه هاى رفتار ۱۴
سوگند: سوگند به خدا ۹
عقیده: ملاک درستى عقیده ۱۴
گروههاى اجتماعى: ۵
محمّد (ص): تعجّب محمّد (ص) ۲ ; سیره محمّد (ص) ۷ ; علم محمّد (ص) ۸ ; محمّد (ص) و دشمنان ۳ ; محمّد (ص) و مردم ۷
مسلمانان: دشمنان مسلمانان ۱۱، ۱۲ ; دشمنى با مسلمانان ۱ ; مسلمانان و منافقان ۱۲
مقدّسات: سوء استفاده از مقدّسات ۹، ۱۰
مکر: محدوده مکر ۶
منافقان: افساد منافقان ۱۱ ; افشاى منافقان ۱۳ ; دشمنى منافقان ۱۱، ۱۲ ; روش برخورد منافقان ۴، ۵، ۹، ۱۰ ; ریاکارى منافقان ۳، ۵ ; مجادله منافقان ۱۲ ; مکر منافقان ۳، ۴، ۹، ۱۰

منابع

↑ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۱، ص ۱۱۱.
↑ محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۶۹.
↑ صاحب كشف الاسرار گويد: درباره ثعلبه نيز گفته شده است و صاحب جامع البيان از سدى روايت كرده و موضوع اخنس را شرح داده و گويد كه او نزد پيامبر آمد و مسلمان شد و پيامبر از اسلام آوردن او متعجب گرديد سپس همين شخص بزراعت قومى از مسلمين عبور نمود زراعت هاى آن‌ها را خراب كرد و الاغ‌هاى آن‌ها را كشت.
↑ صاحب مجمع البيان از ابن عباس نقل نمايد: كه اين سه آيه ۲.۴ و ۲.۵ و ۲.۶ درباره رياكاران نازل گرديده كه آنچه به ظاهر عنوان مي‌كردند. برخلاف باطن آن‌ها بوده چنان كه از امام صادق عليه‌السلام نيز روايت شده و حسن بصرى گويد: درباره منافقين است.

[1] طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۱، ص ۱۱۱.

[2] محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۶۹.

[3] صاحب كشف الاسرار گويد: درباره ثعلبه نيز گفته شده است و صاحب جامع البيان از سدى روايت كرده و موضوع اخنس را شرح داده و گويد كه او نزد پيامبر آمد و مسلمان شد و پيامبر از اسلام آوردن او متعجب گرديد سپس همين شخص بزراعت قومى از مسلمين عبور نمود زراعت هاى آن‌ها را خراب كرد و الاغ‌هاى آن‌ها را كشت.

[4] صاحب مجمع البيان از ابن عباس نقل نمايد: كه اين سه آيه ۲.۴ و ۲.۵ و ۲.۶ درباره رياكاران نازل گرديده كه آنچه به ظاهر عنوان مي‌كردند. برخلاف باطن آن‌ها بوده چنان كه از امام صادق عليه‌السلام نيز روايت شده و حسن بصرى گويد: درباره منافقين است.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

گمنام

جستجو

البقرة ٢٠٤: تفاوت میان نسخه‌ها

فضاهای نام

بیشتر

عملکردهای صفحه

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۴۵

معنی کلمات و عبارات

فهرست

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

تفسیر

تفسیر نور (محسن قرائتی)

نکته ها

پیام ها

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

برگزیده تفسیر نمونه

نکات آیه

موضوعات مرتبط

منابع

ناوبری

پرش به آیه

ناوبری

دسترسی آسان

اندروید

ابزارهای ویکی

ابزارهای ویکی

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 {{قاب | متن = '''[[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::مِن|مِنَ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::النّاس|النَّاسِ‌]] [[کلمه غیر ربط::النّاس| ]] [[شامل این ریشه::انس‌| ]][[ریشه غیر ربط::انس‌| ]][[شامل این کلمه::مَن|مَنْ‌]] [[شامل این ریشه::من‌| ]][[شامل این کلمه::يُعْجِبُک|يُعْجِبُکَ‌]] [[کلمه غیر ربط::يُعْجِبُک| ]] [[شامل این ریشه::عجب‌| ]][[ریشه غیر ربط::عجب‌| ]][[شامل این ریشه::ک‌| ]][[ریشه غیر ربط::ک‌| ]][[شامل این کلمه::قَوْلُه|قَوْلُهُ‌]] [[کلمه غیر ربط::قَوْلُه| ]] [[شامل این ریشه::قول‌| ]][[ریشه غیر ربط::قول‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي‌]] [[شامل این ریشه::فى‌| ]][[شامل این کلمه::الْحَيَاة|الْحَيَاةِ]] [[کلمه غیر ربط::الْحَيَاة| ]] [[شامل این ریشه::حيى‌| ]][[ریشه غیر ربط::حيى‌| ]][[شامل این کلمه::الدّنْيَا|الدُّنْيَا]] [[کلمه غیر ربط::الدّنْيَا| ]] [[شامل این ریشه::دنو| ]][[ریشه غیر ربط::دنو| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::يُشْهِد|يُشْهِدُ]] [[کلمه غیر ربط::يُشْهِد| ]] [[شامل این ریشه::شهد| ]][[ریشه غیر ربط::شهد| ]][[شامل این کلمه::اللّه|اللَّهَ‌]] [[کلمه غیر ربط::اللّه| ]] [[شامل این ریشه::الله‌| ]][[ریشه غیر ربط::الله‌| ]][[شامل این ریشه::اله‌| ]][[ریشه غیر ربط::اله‌| ]][[شامل این ریشه::وله‌| ]][[ریشه غیر ربط::وله‌| ]][[شامل این کلمه::عَلَى|عَلَى‌]] [[شامل این ریشه::على‌| ]][[شامل این کلمه::مَا|مَا]] [[شامل این ریشه::ما| ]][[شامل این کلمه::فِي|فِي‌]] [[شامل این ریشه::فى‌| ]][[شامل این کلمه::قَلْبِه|قَلْبِهِ‌]] [[کلمه غیر ربط::قَلْبِه| ]] [[شامل این ریشه::قلب‌| ]][[ریشه غیر ربط::قلب‌| ]][[شامل این ریشه::ه‌| ]][[ریشه غیر ربط::ه‌| ]][[شامل این کلمه::وَ|وَ]] [[شامل این ریشه::و| ]][[شامل این کلمه::هُو|هُوَ]] [[شامل این ریشه::هو| ]][[شامل این کلمه::أَلَدّ|أَلَدُّ]] [[کلمه غیر ربط::أَلَدّ| ]] [[شامل این ریشه::لدد| ]][[ریشه غیر ربط::لدد| ]][[شامل این کلمه::الْخِصَام|الْخِصَامِ‌]] [[کلمه غیر ربط::الْخِصَام| ]] [[شامل این ریشه::خصم‌| ]][[ریشه غیر ربط::خصم‌| ]]'''}}
+{| class="ayeh-table mw-collapsible mw-collapsed"
+	  !کپی متن آیه
+|-
+|وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يُعْجِبُکَ‌ قَوْلُهُ‌ فِي‌ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ‌ عَلَى‌ مَا فِي‌ قَلْبِهِ‌ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ‌
+|}
 '''ترجمه '''
 <tabber>
@@ خط ۱۵: / خط ۱۸: @@
 |-|صادقی تهرانی=و از مردم کسی است که در زندگی (این) دنیا سخنش تو را به شگفتی می‌آورد و خدا را بر آنچه در دل دارد گواه می‌گیرد؛ و حال آنکه او سخت‌ترین دشمنان (خدا و مردم) است.
 |-|معزی=و از مردم است آنکه شگفت آورد تو را سخنش در زندگانی دنیا و گواه گیرد خدا را بر آنچه در دل او است و او است سخت‌ترین دشمنان‌
-|-|</tabber><br />
+|-|english=<div id="qenag">Among the people is he whose speech about the worldly life impresses you, and he calls Allah to witness what is in his heart, while he is the most hostile of adversaries.</div>
-{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول =  | نام = [[شماره آیه در سوره::204|٢٠٤]] | قبلی = البقرة ٢٠٣ | بعدی = البقرة ٢٠٥  | کلمه = [[تعداد کلمات::20|٢٠]] | حرف =  }}
+|-|</tabber>
+<div class="audiotable">
+ <div id="quran_sound">ترتیل: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/parhizgar/002204.mp3"></sound></div>
+ <div id="trans_sound">ترجمه: <sound src="http://dl.bitan.ir/quran/makarem/002204.mp3"></sound></div>
+</div>
+{{آيه | سوره = سوره البقرة | نزول = [[نازل شده در سال::7|٧ بعثت]] | نام = [[شماره آیه در سوره::204|٢٠٤]] | قبلی = البقرة ٢٠٣ | بعدی = البقرة ٢٠٥  | کلمه = [[تعداد کلمات::20|٢٠]] | حرف =  }}
 ===معنی کلمات و عبارات===
 «یُعْجِبُکَ»: تو را به شگفت می‌آورد. توجّه تو را به خود جلب می‌کند. «فِی الْحَیَاةِ الدُّنْیَا»: در زندگی دنیا. درباره امور زندگی دنیا. «یُشْهِدُ اللهَ»: خدا را گواه می‌گیرد. «أَلَدُّ»: صفت مشبّهه و به معنی سخت و شدید است، یا این که اسم تفضیل و به معنی سرسخت‌ترین و گردنکش‌ترین است. «الْخِصَامِ»: مصدر باب مفاعله و به معنی خصومت و دشمنی است، و یا این که جمع مکسّر خَصْم، به معنی دشمنان است.
@@ خط ۲۸: / خط ۳۶: @@
 [[النساء ١٠٨ | يَسْتَخْفُونَ‌ مِنَ‌ النَّاسِ‌ وَ لاَ...]] (۲) [[مريم ٩٧ | فَإِنَّمَا يَسَّرْنَاهُ‌ بِلِسَانِکَ‌...]] (۱)
 </div>
+== نزول ==
+'''محل نزول:'''
+این آیه در مدینه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل گردیده است. <ref> طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ج ‌۱، ص ۱۱۱.</ref>
+'''شأن نزول:'''<ref> محمدباقر محقق،‌ نمونه بينات در شأن نزول آيات از نظر شیخ طوسی و ساير مفسرين خاصه و عامه، ص ۶۹.</ref>
+«شیخ طوسی» گويند: درباره اخنس بن شريق نازل گرديده است. چنان كه سدى و ديگران نيز گفته اند.<ref> صاحب كشف الاسرار گويد: درباره ثعلبه نيز گفته شده است و صاحب جامع البيان از سدى روايت كرده و موضوع اخنس را شرح داده و گويد كه او نزد پيامبر آمد و مسلمان شد و پيامبر از اسلام آوردن او متعجب گرديد سپس همين شخص بزراعت قومى از مسلمين عبور نمود زراعت هاى آن‌ها را خراب كرد و الاغ‌هاى آن‌ها را كشت.</ref><ref> صاحب مجمع البيان از ابن عباس نقل نمايد: كه اين سه آيه ۲.۴ و ۲.۵ و ۲.۶ درباره رياكاران نازل گرديده كه آنچه به ظاهر عنوان مي‌كردند. برخلاف باطن آن‌ها بوده چنان كه از امام صادق عليه‌السلام نيز روايت شده و حسن بصرى گويد: درباره منافقين است.</ref>
 == تفسیر ==
 <tabber>
 المیزان=
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
 *[[تفسیر:المیزان جلد۲_بخش۱۲#link122 | آيات ۲۰۷ - ۲۰۴ ، سوره بقره]]
 *[[تفسیر:المیزان جلد۲_بخش۱۲#link123 | تقسيم مردم از نظر صفات و ذكر احوال و خصائص منافق]]
@@ خط ۴۱: / خط ۶۰: @@
 *[[تفسیر:المیزان جلد۲_بخش۱۲#link129 | روايات زيادى نقل شده كه آيه : و من الناس من يشرى ، در شاءن اميرالمؤ منين (ع ) در شب فراش نازل شده است]]
+}}
 |-|نمونه=
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
 *[[تفسیر:نمونه جلد۲_بخش۶۰#link53 | تفسیر آیات]]
+}}
+|-| تفسیر نور=
+===تفسیر نور (محسن قرائتی)===
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
+«204» وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ‌
+و از مردم كسى است كه گفتارش درباره زندگى دنيا، مايه‌ى اعجاب تو مى‌شود و خداوند را بر آنچه در دل (پنهان) دارد گواه مى‌گيرد (در حالى كه) او سرسخت‌ترين دشمنان است.
+===نکته ها===
+«لُدّ» به معناى خصومت زياد است و «الَدّ» به كسى گفته مى‌شود كه شديدترين خصومت‌ها را دارد.
+«خصام» يا جمعِ «خصم» است و يا مصدر، به معناى خصومت است.
+منافقان با ترفندهاى مقايسه‌اى، آمارى، كارشناسى، تجربى و حدس‌هاى به ظاهر عالمانه، با تكيه بر مسائل اجتماعى و با شايعات، تهديد، تطميع و تبليغات، تنها قدرت مانور در همين زندگى مادّى را دارند، ولى در ميدان معنويّات و در توجّه به امدادهاى غيبى و اراده‌ى خداوندى، پاى آنان لنگ است و در آخرت نيز زبانشان بسته و حتّى اجازه‌ى عذرخواهى نيز ندارند.
+جلد 1 - صفحه 319
+===پیام ها===
+- سخنان شيوا و سحرآميزِ منافقان، شما را فريب ندهد. «يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ»
+- به هر سوگندى اطمينان نكنيد. «يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ»
+- سوگند دروغ يكى از راههاى نفوذ منافقان است. «يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ» دشمنان از مقدّسات عليه مقدّسات و از مذهب عليه مذهب استفاده مى‌كنند و با سوگند به نام خدا، به رسول خدا خيانت مى‌كنند.
+- سوژه‌هاى سخن منافقان، مربوط به مسائل دنيوى است تا ديگران را تحت تاثير قرار دهند. «يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا»
+- خداوند پيامبرش را از غيب و درون ديگران آگاه مى‌سازد. «هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ»
+- كسانى كه مى‌دانند دروغگو هستند، با سوگند و زيباسازى كلمات، سعى دارند خود را دلسوز و مخلص نشان دهند. «يُشْهِدُ اللَّهَ»
+}}
+|-|
+اثنی عشری=
+===تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ (204)
+شأن نزول: اخنس ثقفى مردى نيكو روى و شيرين سخن بود، روزى خدمت حضرت پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آمد عرض كرد: آمده‌ام تا اسلام آورم و اطاعت شما كنم؛ و قسمهاى مؤكده و خدا را شاهد گرفت در گفتار خود. چون بازگشت و از آباديهاى مدينه گذشت، زراعت جمعى را به آتش سوزانيد و چهارپايان مسلمانان را به شمشير پى كرد؛ آيه شريفه نازل شد:
+وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ‌: و از مردمان كسى است كه به شگفت مى‌اندازد و خوش حال سازد، قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا: گفتار او در مصالح زندگانى دنيا و اسباب معاش. مراد آنست كه حلاوت و فصاحت گفتار او در امور دنيا و تدبير آن تو را به تعجب درآورد. وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ‌: و
+تفسير اثنا عشرى، ج‌1، ص: 367
+شاهد و گواه مى‌آورد خدا را بر آن چيزى كه در قلب او است، يعنى مى‌گويد خدا شاهد است كه دل و زبان من يكى است. وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ‌: و حال آنكه او ستيزه‌تر است در خصومت با اهل اسلام، يا سخت‌ترين دشمنان باشد در دشمنى.
+بعد از آن بيان ستيزگى و دشمنى او را فرمايد:
+}}
+|-|
+روان جاوید=
+===تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يُعْجِبُكَ قَوْلُهُ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ عَلى‌ ما فِي قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ (204)
+ترجمه‌
+و بعضى از مردمان كس است كه خوش مى‌آيد تو را گفتارش در زندگانى دنيا و گواه مى‌آورد خدا را بر آنچه در دل او است با آنكه او سخت دشمنى است در دشمنى نمودن.
+تفسير
+بعضى از مردم كسانى هستند كه دلخوش شوى تو از گفتارشان و بزرگپندارى آنان را چون اظهار دين دارى و حق شناسى و ورع و تقوى و نيكوكارى نمايند و سوگند ياد كنند بخداوند كه داراى اخلاص و ايمانند و زبان و دلشان يكى است با آنكه دشمنى شديد دارند و حاضرند براى جنگ با مسلمانان قمى فرموده نازلشده است در باره دومى و بعضى گفته‌اند در باره معاويه و عياشى از حضرت صادق (ع) روايت نموده است در باره فلان و فلان فيض ره فرموده شامل ميشود تمام منافقين را اگرچه در باره بعضى از آنها نازل شده باشد حقير عرض مى‌كنم شامل ميشود اغلب ابناء اين زمان را زيرا از هر كس بيشتر اظهار ارادت مشاهده ميشود بيشتر آثار عداوت بروز مى‌كند دوستان واقعى حاجت باظهار دوستى ندارند آنانكه در اين مقامند دامى گسترده‌اند كه صيدى بدست بياورند با هوش باش و فريفته اظهارات صورى مشونه آنكه حمل بر فساد كنى ولى در ضمن حواست هم جمع باشد كه گول نخورى‌
+----
+جلد 1 صفحه 261
+منافات با حمل بصحت ندارد.
+}}
+|-|
+اطیب البیان=
+===اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+وَ مِن‌َ النّاس‌ِ مَن‌ يُعجِبُك‌َ قَولُه‌ُ فِي‌ الحَياةِ الدُّنيا وَ يُشهِدُ اللّه‌َ عَلي‌ ما فِي‌ قَلبِه‌ِ وَ هُوَ أَلَدُّ الخِصام‌ِ (204)
+(و بعضي‌ ‌از‌ مردم‌ كسي‌ ‌است‌ ‌که‌ گفتار ‌او‌ ‌در‌ زندگي‌ دنيا ترا بشگفت‌ ميآورد و ‌خدا‌ ‌را‌ ‌بر‌ آنچه‌ ‌در‌ دلش‌ ميباشد گواه‌ ميگيرد و حال‌ آنكه‌ سخت‌ترين‌ دشمنان‌ ‌است‌) ‌در‌ شأن‌ نزول‌ ‌اينکه‌ ‌آيه‌ و دو ‌آيه‌ ‌بعد‌ ‌از‌ ‌آن‌ بعضي‌ گفتند درباره‌ اخنس‌ ‌بن‌ شريق‌ ثقفي‌ ‌که‌ اظهار علاقه‌ و محبت‌ نسبت‌ باسلام‌ و پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ نمود و ‌در‌ باطن‌ دشمن‌ سر سخت‌ پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌بود‌ و بعضي‌ گفتند درباره‌ رياكار ‌است‌ و ‌در‌ بعضي‌ اخبار ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ ‌است‌ ‌که‌ ‌در‌ باره‌ فلان‌ و فلان‌ ‌است‌ و ‌از‌ تفسير قمي‌ نقل‌ ‌شده‌ «
+انّها نزلت‌ ‌في‌ الثاني‌ و يقال‌ ‌في‌ المعاوية
+» ولي‌ ‌آيه‌ عام‌ ‌است‌ و شامل‌ ‌هر‌ منافقي‌ ميگردد ‌اگر‌ چه‌ مورد ‌آن‌ خاص‌ ‌باشد‌.
+وَ مِن‌َ النّاس‌ِ مَن‌ يُعجِبُك‌َ قَولُه‌ُ فِي‌ الحَياةِ الدُّنيا اعجاب‌ بمعني‌ استعظام‌ و بزرگ‌ شمردن‌ ‌است‌ گفته‌ ميشود (اعجب‌ بنفسه‌) ‌يعني‌ ‌خود‌ ‌را‌ بزرگ‌ دانست‌ و پسنديد و اعجاب‌ باين‌ معني‌ ‌از‌ عجب‌ بمعني‌ ‌خود‌ پسندي‌ و يكي‌ ‌از‌ صفات‌ مهلكه‌ ‌است‌ و اخبار ‌در‌ مذمّت‌ ‌آن‌ بسيار ‌است‌ چنانچه‌ ‌از‌ فقيه‌ ‌از‌ ‌رسول‌ اكرم‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ نقل‌ كرده‌ ‌که‌ سه‌ چيز ‌را‌ ‌از‌ مهلكات‌ شمرده‌
+(شح‌ مطاع‌ و هوي‌ متبع‌ و اعجاب‌ المرء بنفسه‌)
+و ‌در‌ كافي‌ ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ روايت‌ كرده‌ ‌که‌ فرمود
+(‌من‌ دخله‌ العجب‌ هلك‌)
+و ‌در‌ جامع‌ السعادات‌ ‌از‌ ‌رسول‌ ‌خدا‌ صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ روايت‌ كرده‌ ‌که‌ فرمود
+(‌لو‌ ‌لم‌ تذنبوا لخشيت‌ عليكم‌ ‌ما ‌هو‌ اكبر ‌من‌ ‌ذلک‌ العجب‌ العجب‌)
+و ‌در‌ كافي‌ ‌از‌ حضرت‌ صادق‌ ‌عليه‌ السّلام‌ روايت‌ نموده‌
+(ان‌ّ اللّه‌ علم‌ ‌ان‌ الذنب‌ خير للمؤمن‌ ‌من‌ العجب‌ و لولا ‌ذلک‌ ‌ما ابتلي‌ مؤمن‌ بذنب‌ ابدا)
+و ‌غير‌ اينها ‌از‌ اخبار ديگر و اعجاب‌ بمعني‌ خوش‌ آمدن‌ و بشگفت‌ ‌در‌ آوردن‌ ‌هم‌ ميباشد گفته‌ ميشود.
+جلد 2 - صفحه 384
+«اعجبه‌ و اعجب‌ ‌به‌» ‌يعني‌ بشگفت‌ درآورد ‌او‌ ‌را‌ و شاد نمود، و بشگفت‌ آمد و شاد شد و «يعجبك‌» ‌در‌ ‌آيه‌ ‌از‌ ‌اينکه‌ معني‌ ‌است‌ ‌يعني‌ گفتار ‌آن‌ شخص‌ منافق‌ و اظهار علاقه‌ و محبت‌ و تمكين‌ و اطاعت‌ ‌او‌ پيغمبر صلّي‌ اللّه‌ ‌عليه‌ و آله‌ و سلّم‌ ‌را‌ متعجب‌ ساخت‌ و نيكو جلوه‌ نمود و چون‌ گفتار ‌آن‌ منافق‌ ظاهر آراسته بيش‌ نداشت‌ و ‌غير‌ زخرفي‌ ‌از‌ قول‌ نبود ‌از‌ اينجهت‌ مقرون‌ ميفرمايد بحيوة دنيا، ‌يعني‌ ‌در‌ ‌اينکه‌ زندگي‌ دنيا ‌که‌ روي‌ بواطن‌ و سرائر امور سرپوشي‌ ‌است‌ چنين‌ اظهارات‌ خلاف‌ واقعي‌ موجب‌ اعجاب‌ مي‌گردد.
+وَ يُشهِدُ اللّه‌َ عَلي‌ ما فِي‌ قَلبِه‌ِ ‌يعني‌ ‌خدا‌ ‌را‌ ‌هم‌ ‌بر‌ گفتار ‌خود‌ شاهد ميگيرد ‌که‌ اعتماد ترا بيشتر جلب‌ نمايد.
+وَ هُوَ أَلَدُّ الخِصام‌ِ جمله‌ حاليه‌ ‌است‌ و الدّ صفت‌ مشبّهه‌ بمعني‌ شديد الخصومة و خصام‌ بمعني‌ مخاصمة و خيانية ‌از‌ قبيل‌ اعمي‌ العين‌ ‌است‌ ‌يعني‌ ‌او‌ ‌در‌ مخاصمت‌ و دشمني‌ بسيار سخت‌ ‌است‌ و بعضي‌ گفتند الدّ افعل‌ تفضيل‌ و خصام‌ جمع‌ خصم‌ ‌ يا ‌ خصيم‌ ‌است‌ ‌يعني‌ ‌او‌ سخت‌ترين‌ دشمنان‌ ‌است‌ ولي‌ ‌در‌ برهان‌ ‌از‌ حضرت‌ باقر ‌عليه‌ السّلام‌ بمعني‌ شديد الخصومة روايت‌ كرده‌ ‌است‌ بالجمله‌ ‌آن‌ چنين‌ كسي‌ سخن‌ آرايي‌ ميكند و اظهارات‌ خلاف‌ واقع‌ ‌با‌ شاهد گرفتن‌ ‌خدا‌ ميخواهد تثبيت‌ كند ‌در‌ حقيقت‌ گرگي‌ ‌است‌ ‌که‌ بلباس‌ ميش‌ ‌در‌ آمده‌ و ميخواهد چوپان‌ ‌را‌ غافل‌ نموده‌ و گوسفندان‌ ‌را‌ بربايد غافل‌ ‌از‌ اينكه‌ خداوند پيغمبر ‌خود‌ ‌را‌ ‌از‌ اظهارات‌ بي‌ اساس‌ ‌او‌ آگاه‌ ميسازد و نفاق‌ ‌او‌ ‌را‌ ظاهر مي‌نمايد
+}}
+|-|
+برگزیده تفسیر نمونه=
+===برگزیده تفسیر نمونه===
+{{نمایش فشرده تفسیر|
+اشاره
+آیه 204
+شأن نزول:
+در مورد نزول این آیه و دو آیه بعد گفته‌اند: این آیات در باره «اخنس بن شریق» نازل شده که مردی زیبا و خوش زبان بود و تظاهر به دوستی پیامبر صلّی اللّه علیه و آله می‌کرد و خود را مسلمان جلوه می‌داد، و سوگند می‌خورد که آن حضرت را دوست دارد و به خدا ایمان آورده، پیامبر هم که مأمور به ظاهر بود با او گرم می‌گرفت، ولی او در باطن مرد منافقی بود، در یک ماجرا زراعت بعضی از مسلمانان را آتش زد و چهارپایان آنان را کشت.
+این سه آیه نازل شد و به این ترتیب پرده از روی کار او برداشته شد.
+تفسیر:
+در این آیه، اشاره سر بسته‌ای به بعضی از منافقان کرده، می‌فرماید:
+ج1، ص186
+«و بعضی از مردم چنین هستند که گفتار او در زندگی دنیا مایه اعجاب تو می‌شود (ولی در باطن چنین نیست) و خداوند بر آنچه در قلب او است گواه می‌باشد، و او سرسخت‌ترین دشمنان است» (وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یُعْجِبُکَ قَوْلُهُ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ یُشْهِدُ اللَّهَ عَلی ما فِی قَلْبِهِ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصامِ).
+}}
 |-|تسنیم=
+{{ نمایش فشرده تفسیر|
 *[[تفسیر:تسنیم | تفسیر آیات]]
-|-|نور=
+}}
-*[[تفسیر:نور  | تفسیر آیات]]
 |-|</tabber>
@@ خط ۱۰۶: / خط ۲۶۷: @@
 [[رده:تاریخ صدر اسلام]][[رده:محدوده تظاهر]][[رده:توطئه دشمنان]][[رده:دشمنان و اصلاح]][[رده:مکر دشمنان]][[رده:حیات دنیوى]][[رده:پایه هاى رفتار]][[رده:سوگند به خدا]][[رده:ملاک درستى عقیده]][[رده:تعجب محمد]][[رده:سیره محمد]][[رده:علم محمد]][[رده:محمد و دشمنان]][[رده:محمد و مردم]][[رده:دشمنان مسلمانان]][[رده:دشمنى با مسلمانان]][[رده:مسلمانان و منافقان]][[رده:سوء استفاده از مقدسات]][[رده:محدوده مکر]][[رده:افساد منافقان]][[رده:افشاى منافقان]][[رده:دشمنى منافقان]][[رده:روش برخورد منافقان]][[رده:ریاکارى منافقان]][[رده:مجادله منافقان]][[رده:مکر منافقان]]
 [[رده:آیات قرآن]] [[رده:سوره البقرة ]]
+{{#seo:
+|title=آیه 204 سوره بقره
+|title_mode=replace
+|keywords=آیه 204 سوره بقره,بقره 204,وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يُعْجِبُکَ‌ قَوْلُهُ‌ فِي‌ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ‌ عَلَى‌ مَا فِي‌ قَلْبِهِ‌ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ‌,تاریخ صدر اسلام,محدوده تظاهر,توطئه دشمنان,دشمنان و اصلاح,مکر دشمنان,حیات دنیوى,پایه هاى رفتار,سوگند به خدا,ملاک درستى عقیده,تعجب محمد,سیره محمد,علم محمد,محمد و دشمنان,محمد و مردم,دشمنان مسلمانان,دشمنى با مسلمانان,مسلمانان و منافقان,سوء استفاده از مقدسات,محدوده مکر,افساد منافقان,افشاى منافقان,دشمنى منافقان,روش برخورد منافقان,ریاکارى منافقان,مجادله منافقان,مکر منافقان,آیات قرآن سوره البقرة
+|description=وَ مِنَ‌ النَّاسِ‌ مَنْ‌ يُعْجِبُکَ‌ قَوْلُهُ‌ فِي‌ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَ يُشْهِدُ اللَّهَ‌ عَلَى‌ مَا فِي‌ قَلْبِهِ‌ وَ هُوَ أَلَدُّ الْخِصَامِ‌
+|image=Wiki_Logo.png
+|image_alt=الکتاب
+|site_name=الکتاب
+}}

گمنام

جستجو

البقرة ٢٠٤: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ دی ۱۳۹۹، ساعت ۰۴:۴۵

معنی کلمات و عبارات

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

نزول

تفسیر

تفسیر نور (محسن قرائتی)

نکته ها

پیام ها

تفسیر اثنی عشری (حسینی شاه عبدالعظیمی)

تفسیر روان جاوید (ثقفى تهرانى)

اطیب البیان (سید عبدالحسین طیب)

برگزیده تفسیر نمونه

نکات آیه

موضوعات مرتبط

منابع

ناوبری

ابزارهای ویکی

ابزارهای صفحه

رده‌ها