آل عمران ١٧٨

وَ لاَ يَحْسَبَنَ‌ الَّذِينَ‌ کَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي‌ لَهُمْ‌ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ‌ إِنَّمَا نُمْلِي‌ لَهُمْ‌ لِيَزْدَادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ‌ عَذَابٌ‌ مُهِينٌ‌

ترجمه

آنها که کافر شدند، (و راه طغیان پیش گرفتند،) تصور نکنند اگر به آنان مهلت می‌دهیم، به سودشان است! ما به آنان مهلت می‌دهیم فقط برای اینکه بر گناهان خود بیفزایند؛ و برای آنها، عذاب خوارکننده‌ای (آماده شده) است!

و كافران هرگز مپندارند اين مهلت كه به ايشان مى‌دهيم به سود آنهاست، فقط مهلتشان مى‌دهيم تا بار گناه خود را افزون كنند و براى ايشان عذاب خفت بارى است

و البته نبايد كسانى كه كافر شده‌اند تصور كنند اينكه به ايشان مهلت مى‌دهيم براى آنان نيكوست؛ ما فقط به ايشان مهلت مى‌دهيم تا بر گناه [خود] بيفزايند، و [آنگاه‌] عذابى خفت‌آور خواهند داشت.

آنان که به راه کفر رفتند گمان نکنند که مهلتی که ما به آنها می‌دهیم به حال آنان بهتر خواهد بود، بلکه آنها را (برای امتحان) مهلت می‌دهیم تا بر گناه و سرکشی خود بیفزایند، و آنان را عذابی خوارکننده است.

و کسانی که کافر شدند، گمان نکنند مهلتی که به آنان می دهیم به سودشان خواهد بود، جز این نیست که مهلتشان می دهیم تا بر گناه خود بیفزایند، و برای آنان عذابی خوار کننده است.

كافران مپندارند كه در مهلتى كه به آنها مى‌دهيم خير آنهاست. به آنها مهلت مى‌دهيم تا بيشتر به گناهانشان بيفزايند، و براى آنهاست عذابى خواركننده.

و کافران هرگز مپندارند که چون مهلتشان می‌دهیم به سود آنان است، تنها [از آن روی‌] به آنان مهلت [و میدان‌] می‌دهیم که تا سرانجام بر گناهان خویش بیفزایند و عذاب خفت‌باری [در کمین‌] دارند

و كسانى كه كافر شدند مپندارند كه مهلتى كه به آنان مى‌دهيم خير آنهاست همانا مهلتشان مى‌دهيم تا بر گناه بيفزايند و آنها را عذابى است خواركننده.

کافران (و بی‌دینانی که ایمان را داده و کفر را خریداری کرده‌اند) گمان نبرند که اگر بدیشان مهلت می‌دهیم (و وسائل رفاه دنیوی برایشان مهیّا می‌داریم و بر عمرشان می‌افزائیم) به صلاح آنان است، بلکه ما بدیشان فرصت می‌دهیم تا بر گناهان خود بیفزایند و (در آخرت به عذاب شدیدی دچار آیند. بیگمان) برای آنان عذاب خوارکننده‌ای است.

و هرگز نباید کسانی که کافر شده‌اند بپندارند اینکه به ایشان همواره مهلت می‌دهیم به‌راستی برای آنان نیکوست. ما فقط به ایشان مهلت می‌دهیم، تا بر گناهشان بیفزایند و (آن‌گاه) عذابی خفّت‌آور خواهند داشت.

و نپندارند آنان که کفر ورزیدند مهلت‌دادن ما را بدانان نکوییی برای ایشان جز این نیست که مهلت دهیمشان تا بیفزایند در گناه و ایشان را است عذابی خوارکننده‌

آل عمران ١٧٧	آیه ١٧٨	آل عمران ١٧٩
سوره : سوره آل عمران نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ١٩ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«نُمْلِی»: فرصت و مجال می‌دهیم (نگا: مؤمنون / و ). «مُهِینٌ»: خوارکننده.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

اللَّهُ‌ يَسْتَهْزِئُ‌ بِهِمْ‌ وَ... (۰) فَلاَ تُعْجِبْکَ‌ أَمْوَالُهُمْ‌ وَ لاَ... (۳) أَ يَحْسَبُونَ‌ أَنَّمَا نُمِدُّهُمْ‌... (۱) نُسَارِعُ‌ لَهُمْ‌ فِي‌ الْخَيْرَاتِ‌... (۱) فَذَرْنِي‌ وَ مَنْ‌ يُکَذِّبُ‌ بِهٰذَا... (۰) فَلاَ تَعْجَلْ‌ عَلَيْهِمْ‌ إِنَّمَا... (۰)

لٰکِنِ‌ الَّذِينَ‌ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ‌... (۱) نُسَارِعُ‌ لَهُمْ‌ فِي‌ الْخَيْرَاتِ‌... (۱)

تفسیر

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱- هشدار خداوند به کافران، بر اینکه مهلت یافتن آنان به سودشان نیست. (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم) «املاء» از ماده «ملو»، به معناى مهلت دادن است و مراد از آن، تأخیر در عذاب کافران با طولانى شدن مدت عمر و بهره گیریشان از مواهب دنیاست.

۲- کافران، مهلت یافتن در دنیا را، خیر و نیک و به سود خویش مى پندارند. (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم)

۳- ناتوانى کافران از درک سود و زیان و سرنوشت شوم خویش (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً)

۴- کفر، مانع انسان از شناخت نفع و ضرر حقیقى خود (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم) «الّذین کفروا»، اشاره به علیّت چنین پندارى است ; یعنى چون کافرند، این گونه مى پندارند.

۵- مهلت دادن خداوند به کافران، تنها به جهت افزایش یافتن گناه آنان است. (انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً)

۶- کوتاه بودن مدّت حیات آدمى در دنیا و یا به درازا کشیدن آن، در اختیار خداست. (انّما نملى لهم خیر ... انّما نملى لهم) از اینکه «املاء» در آیه شریفه به خداوند اسناد داده شده است، برداشت فوق به دست مى آید.

۷- آدمى، همواره در پى خیر و سعادت خویش است. (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم) کافران از آن جهت عمر طولانى در دنیا را مى پسندند که آن را براى خویش امرى خیر و نیکو مى پندارند. بنابراین در پى سعادت خویشند ; گر چه مصداق واقعى آن را تشخیص نداده اند.

۸- بقاى بر کفر، موجب ازدیاد گناه و کیفر آن (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً) ظاهراً مراد از گناه در آیه، همان کفر است ; بنابراین عمر کافر هر چه طولانى شود، گناه او افزون مى شود. هر چند غیر از کفر، گناه دیگرى مرتکب نشود.

۹- ارزیابى صحیح و عاقبت اندیشى، زمینه جلوگیرى از انحراف (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم)

۱۰- کافران با کفر خویش، حیات و عمر خود را تباه مى سازند. (انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً و لهم عذاب مهین) عمر طولانى اگر ثمرى جز افزایش گناه و گرفتار شدن به عذاب الهى نداشته باشد، عمرى تباه و سرمایه اى نابود شده است.

۱۱- مهلت خداوند به کافران، زمینه ساز دورى آنان از خیر و سعادت با ارتکاب اعمال ناروا (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً) «اثم»، در لغت به اعمالى گفته مى شود که آدمى را از خیر و سعادت بازمى دارد. (مفردات راغب).

۱۲- تهدید کافران به عذابى خوارکننده از سوى خداوند (و لهم عذاب مهین)

۱۳- مهلت یافتن کافران در دنیا (امهال)، زمینه ساز خوارى و ذلّت آنها در آخرت (انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً و لهم عذاب مهین)

۱۴- عذابهاى گوناگون در آخرت (لهم عذاب عظیم ... و لهم عذاب الیم ... و لهم عذاب مهین) در برداشت فوق، هر یک از صفات «عظیم» و «الیم» و «مهین»، بیانگر نوعى از عذاب گرفته شده است.

۱۵- عذاب آخرت داراى چهره ها و حیثیتهاى متفاوت (لهم عذاب عظیم ... و لهم عذاب الیم ... و لهم عذاب مهین) در برداشت فوق، هر یک از «عظیم» و «الیم» و «مهین»، بیانگر نشانه چهره ها و حیثیتهاى مختلف عذاب گرفته شده است.

۱۶- مهلت یافتن و عمر طولانى کافران، گویاى عزّت و قرب آنان در نزد خدا نیست. (انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً و لهم عذاب مهین)

روایات و احادیث

۱۷- مرگ براى کافران بهتر از زندگى است. (و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم) امام باقر (ع): الموت خیر [ل]... الکافر ... لانّ اللّه یقول ... «و لا یحسبنّ الّذین کفروا انّما نملى لهم خیر لانفسهم انّما نملى لهم لیزدادوا اثماً».

موضوعات مرتبط

• ارزیابى: ارزش ارزیابى ۹
• انحطاط: عوامل انحطاط ۱۰
• انسان: عمر انسان ۶ ; گرایش انسان ۷ ; ویژگى انسان ۷
• خدا: قدرت خدا ۶
• دوراندیشى: آثار دوراندیشى ۹
• ذلّت:۱۲ عوامل ذلّت ۱۲ ۱۳
• سعادت: گرایش به سعادت ۷ ; موانع سعادت ۱۱
• شقاوت: عوامل شقاوت ۱۱
• شناخت: موانع شناخت ۴
• عذاب: اخروى ۱۴، ۱۵ ; مراتب عذاب ۱۴، ۱۵
• عقیده:۲
• علم: به مصالح ۴ ; علم به منابع ۴
• عمر:۱۶ طول عمر ۱۶ ۶
• کافران: انحطاط کافران ۱۰ ; تهدید کافران ۱۲ ; جهل کافران ۳ ; حیات کافران ۱۷ ; خسارت کافران ۳ ; ذلت اخروى کافران ۱۳ ; ذلت کافران ۱۲ ; شقاوت کافران ۱۱ ; عقیده کافران ۲ ; عمر کافران ۱۶ ; فرجام کافران ۳ ; گناه کافران ۵ ; مرگ کافران ۱۷ ; مقام کافران ۱۶ ; مهلت به کافران ۱، ۲، ۵، ۱۱، ۱۳، ۱۶ ; هشدار به کافران ۱
• کفر: آثار کفر ۴، ۸، ۱۰ ; کیفر کفر ۸
• گمراهى: موانع گمراهى ۹
• گناه:۵ آثار گناه ۵ ۱۱ ; عوامل گناه ۵ ۸
• مهلت: فلسفه مهلت ۵
• هدایت: زمینه هدایت ۹