تفسیر:المیزان جلد۱۲ بخش۳۵: تفاوت میان نسخه‌ها

==قيامت، روز پاداش و كيفر است، نه روز عمل و جبران==

علاوه بر اين، سياق جمله مورد بحث، افاده مى كند كه مراد از جمله مذكور، اين است كه اجازه شان نمى دهند كه با زدن حرف هايى و به كار بردن حيله هايى، شرّ قيامت را از خود دور كنند.  

و خلاصه مى خواهد برساند كه هيچ راهى به تدارك مافات و اصلاح آنچه از اعمال دنيایی شان فاسد گشته، ندارند و اين اصلاح و تدارك، ناگزير به يكى از دو راه است: يا به عذرخواهى، و يا به اين كه اجازه شان بدهند كه برگردند و از ابتدا شروع به عمل صالح كنند. راه دومى را جملۀ «وَ لَا هُم يُستَعتَبُون» بسته است، و راه اول را هم كه عذرخواهى باشد، جملۀ «ثُمَّ لَا يُؤذَنُ»، سدّ نموده است.

 

و اين هر دو معنا را، خداوند در موارد ديگرى از كلامش، به زبان ديگرى بيان فرموده. از آن جمله، در معناى اول، يعنى برگشت به عمل صالح در همان قيامت، فرموده: «يَومَ يُكشَفُ عَن سَاقٍ وَ يُدعَونَ إلَى السُّجُودِ فَلَا يَستَطِيعُونَ * خَاشِعَةً أبصَارُهُم تَرهَقُهُم ذِلَّةٌ وَ قَد كَانُوا يُدعَونَ إلَى السُّجُودِ وَ هُم سَالِمُونَ».

و در معناى دوم، يعنى برگشتن به دنيا فرموده: «وَ لَو تَرَى إذِ المُجرِمُونَ نَاكِسُوا رُؤُسَهُم عِندَ رَبِّهِم رَبَّنَا أبصَرنَا وَ سَمِعنَا فَارجِعنَا نَعمَل صَالِحاً إنّا مُوقِنُونَ».