گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۵ بخش۶: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


==انحراف كافران گریزان از حق، از صراط مستقيم==
==انحراف كافران گریزان از حق، از صراط مستقيم==
«'''وَ إنَّكَ لَتَدعُوهُم إلَى صِرَاطٍ مُستَقِيم وَ إنَّ الَّذِينَ لَا يُؤمِنُونَ بِالآخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاكِبُون'''»:
«'''وَ إنَّكَ لَتَدعُوهُم إلَى صِرَاطٍ مُستَقِيم * وَ إنَّ الَّذِينَ لَا يُؤمِنُونَ بِالآخِرَةِ عَنِ الصِّرَاطِ لَنَاكِبُون'''»:


كلمۀ «نكب» و «نكوب»، به معناى عدول از راه و انحراف از هر چيزى است. سابقا در تفسير سوره «فاتحه»، گفتيم كه «صراط مستقيم»، به معناى راه واضح و روشنى است، كه نه در آن اختلاف تصور شود و نه تخلف. به اين معنا كه در اثر و خاصيت آن، كه همان رساندن به مقصود است، نه اختلاف هست، و نه خود آن در اين اثرش تخلف مى كند.  
كلمۀ «نكب» و «نكوب»، به معناى عدول از راه و انحراف از هر چيزى است. سابقا در تفسير سوره «فاتحه»، گفتيم كه «صراط مستقيم»، به معناى راه واضح و روشنى است، كه نه در آن اختلاف تصور شود و نه تخلف. به اين معنا كه در اثر و خاصيت آن، كه همان رساندن به مقصود است، نه اختلاف هست، و نه خود آن در اين اثرش تخلف مى كند.  
خط ۳۹: خط ۳۹:
همچنان كه در قرآن هم، مكرر خاطرنشان شده، آن وقت چطور در اين جا مى فرمايد: عذاب ايشان را گرفت، و باز به درگاه پروردگار خود استكانت نبردند، و تضرع نكردند؟ و اين كه در آيه اول فرمود: «مَا بِهِم مِن ضُرّ»، و در آيه دوم فرمود: «وَ لَقَد أخَذنَاهُم بِالعَذَاب»، خود دلالت مى كند بر اين كه كلام، ناظر به عذابى است كه واقع شده و هنوز - يعنى در هنگام نزول اين آيات - برطرف نشده. احتمال هم دارد كه مراد قحطيى باشد كه اهل مكه - چنان كه در روايات آمده - بدان گرفتار شدند.
همچنان كه در قرآن هم، مكرر خاطرنشان شده، آن وقت چطور در اين جا مى فرمايد: عذاب ايشان را گرفت، و باز به درگاه پروردگار خود استكانت نبردند، و تضرع نكردند؟ و اين كه در آيه اول فرمود: «مَا بِهِم مِن ضُرّ»، و در آيه دوم فرمود: «وَ لَقَد أخَذنَاهُم بِالعَذَاب»، خود دلالت مى كند بر اين كه كلام، ناظر به عذابى است كه واقع شده و هنوز - يعنى در هنگام نزول اين آيات - برطرف نشده. احتمال هم دارد كه مراد قحطيى باشد كه اهل مكه - چنان كه در روايات آمده - بدان گرفتار شدند.


«'''حَتىّ إِذَا فَتَحْنَا عَلَيهِم بَاباً ذَا عَذَابٍ شدِيدٍ إِذَا هُمْ فِيهِ مُبْلِسونَ'''»:
«'''حَتّى إِذَا فَتَحْنَا عَلَيهِم بَاباً ذَا عَذَابٍ شدِيدٍ إِذَا هُمْ فِيهِ مُبْلِسونَ'''»:


يعنى: همچنان به حال خود باقى هستند، نه رحمت در آن ها اثر مى گذارد و نه عذاب، تا آن كه درى از عذاب شديد - كه همان مرگ است - به رويشان باز كنيم. مرگى كه دنبالش، عذاب آخرت است - كه در سياق آيات و مخصوصا آيات آينده به آن اشاره شده است - و اين مرگ هم ناگهانى مى رسد، و به كلى از خير مأيوسشان مى كند.
يعنى: همچنان به حال خود باقى هستند، نه رحمت در آن ها اثر مى گذارد و نه عذاب، تا آن كه درى از عذاب شديد - كه همان مرگ است - به رويشان باز كنيم. مرگى كه دنبالش، عذاب آخرت است - كه در سياق آيات و مخصوصا آيات آينده به آن اشاره شده است - و اين مرگ هم ناگهانى مى رسد، و به كلى از خير مأيوسشان مى كند.
۱۶٬۹۱۱

ویرایش