۱۴٬۴۱۸
ویرایش
خط ۲۷۵: | خط ۲۷۵: | ||
<span id='link286'><span> | <span id='link286'><span> | ||
==نوح | ==تقاضای نوح «ع» از خداوند، که بين او و قومش حکم کند == | ||
«'''قَالَ رَب إِنَّ قَوْمِى كَذَّبُونِ فَافْتَحْ بَيْنى وَ بَيْنَهُمْ فَتْحاً وَ نجِّنى وَ مَن مَّعِىَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ'''»: | «'''قَالَ رَب إِنَّ قَوْمِى كَذَّبُونِ * فَافْتَحْ بَيْنى وَ بَيْنَهُمْ فَتْحاً وَ نجِّنى وَ مَن مَّعِىَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ'''»: | ||
اين | اين جمله، آغاز كلام نوح «عليه السّلام» است، و جملۀ «رَبِّ إنَّ قَومِى كَذَّبُونِ»، جلوتر ذكر شده، تا مقدمه باشد براى مطالب بعد و اين معنا را برساند كه ديگر كار از كار گذشته و تكذيب به طور مطلق، از آنان تحقق يافته، به طورى كه ديگر هيچ اميدى به تصديق و ايمان در آنان نمانده. همچنان كه در آيه: «رَبِّ لَا تَذَر عَلَى الأرضِ مِنَ الكَافِرِينَ دَيَّاراً إنَّكَ إن تَذَرهُم يُضِلُّوا عِبَادَكَ وَ لَا يَلِدُوا إلّا فَاجِراً كَفّاراً»، به اين نكته تصريح شده است. | ||
و | و جملۀ «فَافتَح بَينِى وَ بَينَهُم فَتحاً»، كنايه است از راندن قضاء ميان آن جناب و قومش، همچنان كه درباره اين قضاء، به طور كلى فرموده: «وَ لِكُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ فَإذَا جَاءَ رَسُولُهُم قُضِىَ بَينَهُم بِالقِسطِ وَ هُم لَا يُظلَمُون». | ||
و اصل اين | و اصل اين استعمال، از باب استعاره به كنايه است. گويا نوح و پيروانش و كفار از قومش، در يك جا جمع شده و به هم در آميخته اند، به طورى كه از يكديگر تشخيص داده نمى شوند. ناگزير از پروردگار خود درخواست كرده كه «فتح» و «قضاى» وسيعى در ميان آنان ايجاد كند، تا يك طايفه از طايفه ديگر دور شود. و اين كنايه است از نزول عذاب، كه قهرا جز كفار و فاسقان را نمى گيرد و وقتى گرفت، پيروان او متمايز مى شوند. چون ديگر كافر و فاسقى باقى نمى ماند. | ||
دليل بر اين استعاره، جملۀ «وَ نَجِّنِى وَ مَن مَعِى مِنَ المُؤمِنِين» است، كه خودش و مؤمنان را درآميخته و در هم با كفار فرض كرده، كه اگر نجات خدايى نباشد، عذاب مورد درخواستش، خود ايشان را هم مى گيرد و لذا درخواست نجات مى كند. | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۴۱۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۵ صفحه : ۴۱۸ </center> | ||
بعضى از | بعضى از مفسران گفته اند: «فتح»، به معناى حكم و قضاء است، كه از «فتاحت»، به معناى حكومت گرفته شده. | ||
«'''فَأَنجَيْنَاهُ وَ مَن مَّعَهُ فى الْفُلْكِ الْمَشحُونِ'''»: | «'''فَأَنجَيْنَاهُ وَ مَن مَّعَهُ فى الْفُلْكِ الْمَشحُونِ'''»: | ||
يعنى او و همراهانش را در سفينه اى | يعنى: او و همراهانش را در سفينه اى مشحون، يعنى مملو از ايشان و از هر جنبده اى يك جفت نجات داديم، كه داستان آن در سوره «هود» آمده است. | ||
«'''ثمَّ أَغْرَقْنَا بَعْدُ الْبَاقِينَ'''»: | «'''ثمَّ أَغْرَقْنَا بَعْدُ الْبَاقِينَ'''»: | ||
يعنى بعد از نجات دادن | يعنى: بعد از نجات دادن ايشان، بقيه قوم او را غرق كرديم. | ||
«'''إِنَّ فى ذَلِك لاَيَةً...الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ'''»: | «'''إِنَّ فى ذَلِك لاَيَةً...الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ'''»: | ||
درباره اين دو | درباره اين دو آيه، قبلا بحث شد. | ||
<span id='link287'><span> | <span id='link287'><span> | ||
==بحث روايتى (چند روايت درباره نوح عليه السّلام و قوم او) == | ==بحث روايتى (چند روايت درباره نوح عليه السّلام و قوم او) == | ||
در كتاب كمال الدين و نيز در روضه كافى با ذكر سند از ابو حمزه ، از امام باقر (عليه السّلام ) روايت آورده كه در ضمن حديثى فرمود: نوح هزار سال مگر پنجاه سال در بين مردم بود، در حالى كه احدى غير او در كار نبوت با وى شركت نداشت و ليكن آن جناب بر مردمى رو آورد كه به طور كلى مساءله نبوت را منكر بودند و انبياى قبل از نوح تا زمان آدم را نيز قبول نداشتند، و به همين مطلب اشاره دارد اين قول خداى متعال : «'''و ان ربك لهو العزيز الرحيم '''» | در كتاب كمال الدين و نيز در روضه كافى با ذكر سند از ابو حمزه ، از امام باقر (عليه السّلام ) روايت آورده كه در ضمن حديثى فرمود: نوح هزار سال مگر پنجاه سال در بين مردم بود، در حالى كه احدى غير او در كار نبوت با وى شركت نداشت و ليكن آن جناب بر مردمى رو آورد كه به طور كلى مساءله نبوت را منكر بودند و انبياى قبل از نوح تا زمان آدم را نيز قبول نداشتند، و به همين مطلب اشاره دارد اين قول خداى متعال : «'''و ان ربك لهو العزيز الرحيم '''» |
ویرایش