۱۶٬۳۴۰
ویرایش
خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
==مقصود از بيت معمور و بحر مسجور == | ==مقصود از بيت معمور و بحر مسجور == | ||
«وَ الْبَيْتِ الْمَعْمُورِ'''»: | |||
بعضى گفته اند: مراد از «'''بيت معمور'''» كعبه مشرفه است ، چون كعبه اولين خانه اى بود كه براى عبادت مردم بنا شد، و همواره از اولين روز بنايش تا كنون آباد و معمور بوده است ، همچنان كه قرآن كريم درباره اش مى فرمايد: «'''انّ اوّل بيت وضع للنّاس للّذى ببكة مباركا و هدى للعالمين '''». | بعضى گفته اند: مراد از «'''بيت معمور'''» كعبه مشرفه است ، چون كعبه اولين خانه اى بود كه براى عبادت مردم بنا شد، و همواره از اولين روز بنايش تا كنون آباد و معمور بوده است ، همچنان كه قرآن كريم درباره اش مى فرمايد: «'''انّ اوّل بيت وضع للنّاس للّذى ببكة مباركا و هدى للعالمين '''». | ||
ولى ، در روايات وارده ، آمده كه «'''بيت معمور'''» خانه اى است در آسمان ، برابر كعبه كه محل زيارت ملائكه است . | ولى ، در روايات وارده ، آمده كه «'''بيت معمور'''» خانه اى است در آسمان ، برابر كعبه كه محل زيارت ملائكه است . | ||
و اگر كلمه «'''كتاب '''» در اين آيه نكره و بدون الف و لام آمده براى اين است كه اشاره كند به اين كه چنين كتابى بى نياز از تعريف است ، و اين قسم نكره آوردن ، خود نوعى تعريف و مستلزم آن است . | و اگر كلمه «'''كتاب '''» در اين آيه نكره و بدون الف و لام آمده براى اين است كه اشاره كند به اين كه چنين كتابى بى نياز از تعريف است ، و اين قسم نكره آوردن ، خود نوعى تعريف و مستلزم آن است . | ||
وَ السقْفِ الْمَرْفُوع | |||
منظور از «'''سقف بر افراشته '''»، آسمان است . | «'''وَ السقْفِ الْمَرْفُوع'''»: | ||
وَ الْبَحْرِ المَْسجُورِ | |||
منظور از «'''سقف بر افراشته '''»، آسمان است. | |||
«'''وَ الْبَحْرِ المَْسجُورِ'''»: | |||
راغب در مفردات مى گويد: كلمه «'''سجر'''» كه مسجور از آن گرفته شده معناى شعله ور كردن و تيز كردن آتش است . | راغب در مفردات مى گويد: كلمه «'''سجر'''» كه مسجور از آن گرفته شده معناى شعله ور كردن و تيز كردن آتش است . | ||
ولى صاحب مجمع البيان گفته : «'''مسجور به معناى مملو است ، مثلا وقتى گفته مى شود: ((سجرت التنور'''»، معنايش اين است كه من تنور را پر از آتش كردم )). | ولى صاحب مجمع البيان گفته : «'''مسجور به معناى مملو است ، مثلا وقتى گفته مى شود: ((سجرت التنور'''»، معنايش اين است كه من تنور را پر از آتش كردم )). | ||
و آيه شريفه به هر دو معنا تفسير شده ، مؤ يد معناى اول آيه «'''و اذا البحار سجرت '''» است ، و در حديث آمده كه در روز قيامت درياها آتشى افروخته مى شوند. | و آيه شريفه به هر دو معنا تفسير شده ، مؤ يد معناى اول آيه «'''و اذا البحار سجرت '''» است ، و در حديث آمده كه در روز قيامت درياها آتشى افروخته مى شوند. | ||
بعضى هم گفته اند: مراد از «'''بحر مسجور'''» دريايى است كه آبش خشك شده و در بسترش آتش افروخته مى شود. | بعضى هم گفته اند: مراد از «'''بحر مسجور'''» دريايى است كه آبش خشك شده و در بسترش آتش افروخته مى شود. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۷ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۷ </center> | ||
إِنَّ عَذَاب رَبِّك لَوَقِعٌ مَّا لَهُ مِن دَافِعٍ | إِنَّ عَذَاب رَبِّك لَوَقِعٌ مَّا لَهُ مِن دَافِعٍ | ||
اين آيه ، جواب سوگند سابق است ، و مراد از عذابى كه از واقع شدنش خبر مى دهد عذاب روز قيامت است ، همان عذابى كه كفار تكذيب كننده آيات خداى را، به آن تهديد مى كرد، همچنان كه آيه بعدى هم به آن اشاره مى كند و مى فرمايد: روزى كه آسمان به سرعت به حركت در مى آيد، و جمله «'''ما له من دافع '''» دلالت دارد بر اين كه اين عذاب از امورى است كه قضايش رانده شده و گريزى از وقوعش نيست ، همچنان كه در جاى ديگر، همين معنا آمده مى فرمايد: «'''و ان الساعة اتية لا ريب فيها و انّ اللّه يبعث من فى القبور'''». | اين آيه ، جواب سوگند سابق است ، و مراد از عذابى كه از واقع شدنش خبر مى دهد عذاب روز قيامت است ، همان عذابى كه كفار تكذيب كننده آيات خداى را، به آن تهديد مى كرد، همچنان كه آيه بعدى هم به آن اشاره مى كند و مى فرمايد: روزى كه آسمان به سرعت به حركت در مى آيد، و جمله «'''ما له من دافع '''» دلالت دارد بر اين كه اين عذاب از امورى است كه قضايش رانده شده و گريزى از وقوعش نيست ، همچنان كه در جاى ديگر، همين معنا آمده مى فرمايد: «'''و ان الساعة اتية لا ريب فيها و انّ اللّه يبعث من فى القبور'''». | ||
«'''عذاب ربّك '''» - اگر عذاب را به رب رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) نسبت داده و فرموده است «'''عذاب پروردگارت '''»، با اين مى توانست بفرمايد: «'''عذاب اللّه - عذاب خدا'''» براى است رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) را عليه آنهايى كه دعوتش را تكذيب كردند تاءييد نمايد و آن جناب را دلگرم كند كه پروردگارش در چنين روزى خوارش نمى سازد، و بى ياورش نمى گذارد. همچنان كه همين مضمون را در جاى ديگر آورده مى فرمايد: «'''يوم لا يخزى اللّه النبى و الذين امنوا معه '''». | «'''عذاب ربّك '''» - اگر عذاب را به رب رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) نسبت داده و فرموده است «'''عذاب پروردگارت '''»، با اين مى توانست بفرمايد: «'''عذاب اللّه - عذاب خدا'''» براى است رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم ) را عليه آنهايى كه دعوتش را تكذيب كردند تاءييد نمايد و آن جناب را دلگرم كند كه پروردگارش در چنين روزى خوارش نمى سازد، و بى ياورش نمى گذارد. همچنان كه همين مضمون را در جاى ديگر آورده مى فرمايد: «'''يوم لا يخزى اللّه النبى و الذين امنوا معه '''». | ||
يَوْمَ تَمُورُ السمَاءُ مَوْراً وَ تَسِيرُ الْجِبَالُ سيراً | يَوْمَ تَمُورُ السمَاءُ مَوْراً وَ تَسِيرُ الْجِبَالُ سيراً | ||
كلمه «'''يوم '''» ظرف است براى جمله «'''ان عذاب ربك لواقع '''»، مى فرمايد عذاب مذكور در چنين روزى و در چنين ظرفى محقق مى شود. | كلمه «'''يوم '''» ظرف است براى جمله «'''ان عذاب ربك لواقع '''»، مى فرمايد عذاب مذكور در چنين روزى و در چنين ظرفى محقق مى شود. | ||
معناى جمله «'''تمور السماء....'''» در وصف روز قيامت | معناى جمله «'''تمور السماء....'''» در وصف روز قيامت | ||
و كلمه «'''مور'''» - به طورى كه در مجمع البيان آمده - به معناى تردد و آمد و رفت چيزى چون دود است ، همچنان كه دود در فضا مى پيچد و آمد و شد مى كند تا از بين برود. | و كلمه «'''مور'''» - به طورى كه در مجمع البيان آمده - به معناى تردد و آمد و رفت چيزى چون دود است ، همچنان كه دود در فضا مى پيچد و آمد و شد مى كند تا از بين برود. | ||
راغب هم قريب به اين معنى را بيان كرده و گفته : «'''به معناى جريان سريع است '''». | راغب هم قريب به اين معنى را بيان كرده و گفته : «'''به معناى جريان سريع است '''». | ||
به هر حال در اين آيه شريفه ، اشاره اى است به درهم پيچيده شدن عالم آسمان ها كه در آيه شريفه «'''اذا السماء انفطرت و اذا الكواكب انتثرت '''» و آيه شريفه «'''يوم نطوى السماء كطى السجل للكتب '''» و آيه «'''و السموات مطويات بيمينه '''» نيز آمده . | به هر حال در اين آيه شريفه ، اشاره اى است به درهم پيچيده شدن عالم آسمان ها كه در آيه شريفه «'''اذا السماء انفطرت و اذا الكواكب انتثرت '''» و آيه شريفه «'''يوم نطوى السماء كطى السجل للكتب '''» و آيه «'''و السموات مطويات بيمينه '''» نيز آمده. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۸ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۹ صفحه ۸ </center> | ||
همچنان كه جمله «'''و تسير الجبال سيرا'''» اشاره است به آن زلزله عظيمى كه قبل از قيام قيامت در زمين رخ مى دهد، و قرآن كريم در چند جا از آن ياد كرده ، مانند آيه شريفه «'''اذا رجت الارض رجا و بست الجبال بسا فكانت هباء منبثا'''» و آيه «'''و سيرت الجبال فكانت سرابا'''». | همچنان كه جمله «'''و تسير الجبال سيرا'''» اشاره است به آن زلزله عظيمى كه قبل از قيام قيامت در زمين رخ مى دهد، و قرآن كريم در چند جا از آن ياد كرده ، مانند آيه شريفه «'''اذا رجت الارض رجا و بست الجبال بسا فكانت هباء منبثا'''» و آيه «'''و سيرت الجبال فكانت سرابا'''». | ||
بحث روايتى | بحث روايتى | ||
<span id='link6'><span> | <span id='link6'><span> | ||
==(رواياتى درباره مراد از طور، بيت معمور و.... كه بدآنها قسم ياد شده است ) == | ==(رواياتى درباره مراد از طور، بيت معمور و.... كه بدآنها قسم ياد شده است ) == | ||
در تفسير قمى در ذيل آيه «'''و الطور و كتاب مسطور'''» مى گويد: طور كوهى است در طور سيناء. (و به گفته وى معلوم مى شود در سيناء سر زمينى است به نام طور كه كوه طور در آن واقع شده ). | در تفسير قمى در ذيل آيه «'''و الطور و كتاب مسطور'''» مى گويد: طور كوهى است در طور سيناء. (و به گفته وى معلوم مى شود در سيناء سر زمينى است به نام طور كه كوه طور در آن واقع شده ). |
ویرایش