تفسیر:المیزان جلد۲۰ بخش۱۲: تفاوت میان نسخه‌ها

إِنهَا لاحْدَى الْكُبرِ

مفسران گفته اند: ضمير در اين جمله به كلمه «'''سقر'''» بر مى گردد و كلمه «'''كبر'''» جمع «'''كبرى '''» است .

و مراد از اينكه سقر يكى از بزرگترين است ، اين است كه سقر يكى از بزرگترين دواهى و تحولات است ، داهيه اى است كه هيچ داهيه ديگرى به آن پايه از عظمت نمى رسد، همچنان كه خود ما مى گوييم : فلانى يكى از رجال است ، يعنى در بين رجال نظيرى ندارد، و جمله مورد بحث جواب سوگند است .

و معناى آيه اين است كه : من به فلان و فلان سوگند مى خورم ، كه سقر يكى از بزرگترين تحولات و دواهى عالم است - بزرگترين آن - از نظر اينكه بشر را تهديد مى كند.

و بعيد نيست وجه سومى در بين باشد، و آن اين است كه كلمه «'''كلا'''» رد گفتار وليد در باره قرآن باشد، كه گفت : «'''ان هذا الا سحر يوثر ان هذا الا قول البشر'''» و ضمير «'''آنها'''» به قرآن برگردد، بدان جهت كه قرآن آيات است و گر نه مى بايد فرموده باشد «'''انه '''» و يا از باب مطابقت اسم «'''ان '''» با خبر آن باشد به اين معنا كه چون خبر «'''ان '''» يعنى كلمه «'''احدى '''» مونث است ضمير هم كه اسم آن است مونث آورده شده .

و معناى آيه اين است كه : نه ، آنطور كه وليد گفت نيست ، من به قمر و شب و صبح سوگند مى خورم كه قرآن - البته يعنى آياتش - از نظر انذار يكى از آيات كبراى الهى است .

بعضى هم گفته اند: جمله «'''انها لاحدى الكبر'''» تعليل است براى «'''كلا'''»، و سوگندهايى كه بعد از اين كلمه و آن تعليل فاصله شده براى تاءكيد است ، نه جواب سوگند، و جواب سوگند در تقدير است ، كه خود كلمه «'''كلا'''» بر آن دلالت مى كند.

نَذِيراً لِّلْبَشرِ

كلمه «'''نذير'''» مصدر و به معناى بيم رساندن است ، و اگر منصوب

آمده به خاطر اين بوده كه به نظر ما تميز، و به نظر بعضى حال از مطلبى است كه از سياق «'''انها لاحدى الكبر'''» فهميده مى شود، و به قول آن مفسر معنايش اين است كه قرآن در حالى كه بيمرسان است ، از آيات كبراى الهى است ، و به نظر ما معنايش اين مى شود كه قرآن از حيث انذار و بيم رسانى از آيات كبراى حق است .