الإنشقاق ١٥

بَلَى‌ إِنَ‌ رَبَّهُ‌ کَانَ‌ بِهِ‌ بَصِيراً

ترجمه

آری، پروردگارش نسبت به او بینا بود (و اعمالش را برای حساب ثبت کرد)!

|چرا، به راستى پروردگارش به او بينا بود

آرى، در حقيقت، پروردگارش به او بينا بود.

بلی خدا به احوال و اعمال او کاملا آگاه است.

آری، بی تردید پروردگارش نسبت به [همه امور] او بینا بود [از این جهت تمام اعمال و دست آوردش را برای پاداش و کیفر ثبت کرد.]

آرى پروردگارش او را مى‌ديده است.

آری بی‌گمان پروردگارش به [احوال‌] او بینا بود

آرى، همانا خدايش به وى- و كردارش- بينا بود.

(زهی خیال باطل!) آری که (او زنده می‌گردد و به سوی پروردگارش برمی‌گردد، و) پروردگارش او را دیده است و آگاه از (احوال و افعال و اقوال) او بوده است (و در لحظه لحظه زندگیش وی را پائیده است).

آری، همواره پروردگارش به او بینا بود.

بلکه پروردگار او است بدو بینا

الإنشقاق ١٤	آیه ١٥	الإنشقاق ١٦
سوره : سوره الإنشقاق نزول : اطلاعات آماری تعداد کلمات : ٦ تعداد حروف :

معنی کلمات و عبارات

«بَلی»: آری! حرفی است که عدم رجوع را باطل می‌کند، و رجوع را قطعی و محقّق می‌دارد.

آیات مرتبط (تعداد ریشه‌های مشترک)

ثُمَ‌ ذَهَبَ‌ إِلَى‌ أَهْلِهِ‌... (۰)

تفسیر

• آيات ۱ - ۲۵، سوره انشقاق
• معناى اينكه در بيان چند تا از مقدمات قيامت فرمود آسمان منشق و زمين كشيده مى شود وفرمود((و ازنت لربها و حقت ))
• مفاد آيه : ((يا ايها الانسان انك كادح الى ربك كد حافملاقيه )) و دلالت آن بر بحث و جزا
• مقصود از اينكه فرمود اكتابش به دست راست داده شود شادمان به سوى((اهل )) خود باز مى گردد
• رد پندار آن كس كه نامه اعمالش از پشت سر به او داده مى شود و در دنيا در((اهل )) خود مسرور بود و مى پنداشت به سوى خدا و براى حساب بازگشتى ندارد
• جوابى كه به اين سوال و اشكال داده شده كه مومنان گنهكار در زمره ((من اوتى كتابهبيمينه )) هستند يا ((من اوتى كتابه وراء ظهره ))؟
• تقسيم اهل محشر به دو طائفه اصحاب يمين و اصحابشمال تقسيمى كلى نيست
• معناى آيه : ((لتركبن طبقا عن طبق ))
• معناى جمله ((والله اعلم بما يوعون ))
• (رواياتى درباره محاسبه اعمال در قيامت ، نزول آيه : ((و اما من اوتى كتابه ....))،((لتركبن طبقا عن طبق )) و...)

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

• تفسیر آیات

نکات آیه

۱ - بازگشت دوباره انسان به حیات در آخرت حتمى است. (إنّه ظنّ أن لن یحور . بلى)

۲ - بصیر بودن خداوند به ویژگى هاى منکران معاد، دلیل لزوم محشور ساختن آنان و حسابرسى از آنها است. (ظنّ أن لن یحور . بلى إنّ ربّه کان به بصیرًا)

۳ - خداوند، با توبیخ کسانى که به تفریحات خانوادگى سرگرم شده و معاد را بعید شمردند، آنان را به مؤاخذه اخروى تهدید کرد. (بلى إنّ ربّه کان به بصیرًا) خبر از آگاهى خداوند به کارها و خصلت هاى منکران معاد، تهدید آنان به مؤاخذه با تعبیرى توبیخ آمیز است.

۴ - دنیا و شادى هاى آن، جاودانه نیست و دگرگون خواهد شد. (إنّه کان فى أهله مسرورًا . إنّه ظنّ أن لن یحور . بلى)

۵ - خداوند، آگاه به وجود نشیب و فراز در مراحل حیات دنیوى و اخروى انسان و ناپایدار ماندن محفل هاى خانوادگى و خوش گذرانى هاى دنیامداران (بلى إنّ ربّه کان به بصیرًا) هر چند ضمیر در «ربّه» و «به»، به منکر معاد برمى گردد; ولى محتواى آیه شریفه، به جنبه انسان بودن آنان مربوط است.

۶ - حیات بشر، غیر قابل انفکاک از معاد است. (بلى إنّ ربّه کان به بصیرًا) در آیه شریفه، بصیر بودن خداوند به انسان، دلیل معاد گرفته شده است; یعنى، هر کس با ویژگى هاى این مخلوق آشنا باشد، معاد را براى او ضرورى خواهد دید.

۷ - آگاهى دقیق خداوند به حقیقت انسان، دلیل سامان دادن معاد در مراحل هستى او است. (بلى إنّ ربّه کان به بصیرًا) جمله «إنّ ربّه...» در مقام تعلیل است و بصیرت خداوند به انسان را دلیل معاد قرار داده است; یعنى، انسان موجودى است که باید معاد داشته باشد و چون خداوند، به طور کامل به حقیقت انسان آگاهى دارد، براى او معاد قرار داده است.

۸ - خداوند، مالک و مدبر انسان و سامان بخش تحولات زندگى و عوالم هستى او است. (ربّه)

۹ - ربوبیت خداوند بر انسان ها، مقتضى شناخت ذات و حالات آنان است. (إنّ ربّه کان به بصیرًا)

۱۰ - معادِ انسان ها، جلوه ربوبیت خداوند بر آنان است. (بلى إنّ ربّه)

۱۱ - کسانى که در قیامت نامه عمل را از پشت سر دریافت کرده و به دوزخ گرفتار مى شوند، خود عامل پیدایش چنین سرنوشتى اند. (أمّا من أُوتى کتبه ... و یصلى سعیرًا ... بلى إنّ ربّه کان به بصیرًا)

۱۲ - عذاب دوزخیان و اعطاى نامه عمل به آنان از پشت سرشان، نظام جزایى آگاهانه و مدبرانه خداوند است. (و أمّا من أُوتى کتبه ... و یصلى سعیرًا ... بلى إنّ ربّه کان به بصیرًا) حرف «بلى» ممکن است به تمام مشخصات دسته دوم (و أمّا من اُوتى ...) ارتباط داشته باشد. در این صورت پندار رجوع نکردن را، پندارى باطل و حوادث پیش آمده (اُوتى کتابه وراء ظهره ... یصلى سعیراً) را، رخدادى ثابت معرفى مى کند. جمله «إنّه ...» بیانگر این است که آن حادثه ها، برخاسته از ربوبیت و بصیرت خداوند است.

موضوعات مرتبط

• آفرینش: مالک آفرینش ۸; مدبر آفرینش ۸
• انسان: شناخت انسان ۹; مالک انسان ها ۸; مدبر انسان ها ۸; مربى انسان ها ۹; نقش انسان ۱۱
• جهنم: موجبات جهنم ۱۱
• جهنمیان: عذاب جهنمیان ۱۲
• حیات: حتمیت حیات اخروى ۱
• خانواده: ناپایدارى روابط خانوادگى ۵
• خدا: آثار بصیرت خدا ۲; آثار ربوبیت خدا ۹; آثار علم خدا ۷; بصیرت خدا ۹; تدبیر خدا ۸، ۱۲; تهدیدهاى خدا ۳; سرزنشهاى خدا ۳; علم خدا ۵، ۱۲; مالکیت خدا ۸; نشانه هاى ربوبیت خدا ۱۰
• دنیا: ناپایدارى دنیا ۴
• دنیاطلبان: ناپایدارى خوشگذرانى دنیاطلبان ۵
• زندگى: زندگى و معاد ۶
• سرور: ناپایدارى سرور دنیوى ۴، ۵
• مؤاخذه: تهدید به مؤاخذه ۳
• معاد: اهمیت معاد ۱۰; تهدید مکذبان معاد ۳; حتمیت معاد۱; حسابرسى اخروى مکذبان معاد ۲; حشر اخروى مکذبان معاد ۲; دلایل معاد ۷; سرزنش مکذبان معاد ۳; ویژگیهاى مکذبان معاد ۲
• نامه عمل: دریافت نامه عمل از پشت ۱۱، ۱۲
• نظام جزایى :۱۲