الإسراء ٣١: تفاوت میان نسخهها
(Edited by QRobot) |
(بدون تفاوت)
|
نسخهٔ ۲۹ آبان ۱۳۹۲، ساعت ۰۵:۱۷
ترجمه
الإسراء ٣٠ | آیه ٣١ | الإسراء ٣٢ | ||||||||||||||
|
معنی کلمات و عبارات
«اِمْلاق»: فقر و تنگدستی (نگا: انعام / . «خِطْئاً»: گناه.
آیات مرتبط (تعداد ریشههای مشترک)
تفسیر
- آيات ۲۳ - ۳۹، سوره اسرى
- قضاء تشريعى خداوند به نپرستيدن جز او
- نيكى كردن به والدين ، از مهمترين واجبات بعد از توحيد
- آيه در مقام انحصار حكم به دوران پيرى پدر ومادر نيست !
- امر به تواضع وخضوع در برابر والدين ودعا براى آنها
- اشاره به وجه اينكه فرمود: اسرافكاران برادران شياطين هستند
- نهى از افراط وتفريط در انفاق
- نهى از فرزند كشى (چه دختر وچه پسر) از بيم فقر وگرسنگى كه در عرب رسم بوده
- نهى شديد از زناكارى
- بحثى قرآنى واجتماعى پيرامون حرمت زنا
- معناى جمله : ((فلايسرف فى القتل انه كان منصورا((
- نهى از تصرف در مال يتيم وامر به وفاء به عهد
- امر به مراعات عدالت ووفا در كيل ووزن وبيان ((خير(( و((احسن تاءويلا(( بودن آن
- نهى از متابعت از غير علم (لاتقف ما ليس لك به علم )
- اشاره به حكم فطرت به لزوم پيروى از علم يا پيروى از ظنّ به استناد حجت علمىوعقلى
- رد اشكالاتى به آيه كه مى گويد عمل به اين آيه خود متابعت از ظن است !
- تعليل نهى از پيروى از غير علم به : ((ان السمع والبصر والفوادكل اولئك كان عنه مسؤ ولا((
- كلام مجمع البيان در معناى آيه (ولاتقف ما ليس لك به علم ) ونقد آن
- نهى از تكبر وگردن فرازى كردن
- بحث روايتى
- رواياتى در ذيل جمله : ((وبالوالدين احسانا(( درباره نيكى كردن به پدر ومادر
- چند روايت در معناى ((اوابين ((
- رواياتى درباره اجتناب از افراط وتفريط در انفاق درذيل آيه : ((ولاتجعل يدك مغلولة الى عنقك ...((
- اعمالى كه با ايمان به خدا سازگارى ندارد
- چند روايت در ذيل آيه : ((ومن قتل مظلوما فقد جعلنا لوليه سلطانا...((
- رواياتى درباره پيروى نكردن از غير علم وتقسيم شدن ايمان ، بر اعضاء وجوارح (انالسمع والبصر...)
نکات آیه
۱- کشتن فرزند، از بیم تنگدستى و فقر، ممنوع و حرام است. (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق)
۲- ترس از فقر و نادارى، عامل روى آوردن اعراب جاهلى به کشتن فرزندان خود (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق)
۳- فقر و تهى دستى، در تضعیف وجدان آدمى و از میان بردن حتى قوى ترین عواطف انسانى، چون مهر به فرزند، تأثیر دارد. (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق)
۴- کشتن فرزند، به گمان رها ساختن وى از مبتلا شدن به فقر و سرنوشتى سخت و فلاکت بار، ممنوع و حرام است. (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق) برداشت فوق، بنابراین است که مراد از «إملاق» بیم پدر و مادر، از تهى دست شدن خود و فرزندانشان باشد.
۵- ترس از فقر و تهى دستى، مجوز ارتکاب قتل فرزند نمى شود. (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق)
۶- صرف ترس از وقوع ضرر و زیان، مجوز گناه و خلاف کارى براى پیشگیرى از آن نمى شود. (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق)
۷- تضمین روزى همه انسانها (والدین و فرزندان) از سوى خداوند (نحن نرزقهم و إیّاکم)
۸- توجه به تضمین روزى همگان از سوى خداوند، مانع بیمناک شدن از تهى دستى آینده خویش یا فرزندان (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق نحن نرزقهم و إیّاکم)
۹- پدران و مادران، نباید خود را روزى دهنده فرزندان تصور کنند. (نحن نرزقهم و إیّاکم) دستور به اجتناب از قتل فرزند به خاطر ترس از فقر و آنگاه اعلام این نکته که خداوند روزى دهنده خود والدین و فرزندانشان است، مى تواند به دلیل نکته ذکر شده باشد.
۱۰- فرزنددارى، عامل فقر و تهى دستى نیست. (و لاتقتلوا أولدکم خشیة إملق نحن نرزقهم و إیّاکم) از آیه استفاده مى شود: هر انسانى، روزى خاص خود را دارد و این گونه نیست که آمدن یکى، باعث نقصان روزى دیگرى شود. بنابراین، اگر فقرى هست، معلول عاملهاى دیگرى است نه وجود فرزندان.
۱۱- نگرانى و اضطرابى، براى آینده اقتصادى و زندگى مادى بشریت، در بینش توحیدى وجود ندارد. (و لاتقتلوا ... نحن نرزقهم و إیّاکم) اینکه خداوند، پس از نهى از قتل فرزند به خاطر فقر، روزى همه انسانها را از سوى خود تضمین شده معرفى مى کند، حکایت از آن دارد که: جایى براى نگرانى از آینده اقتصادى نیست.
۱۲- فرزندکشى، خطا و جنایتى بس بزرگ و عملى محکوم در طول اعصار و قرنهاى گذشته (إن قتلهم کان خطئًا کبیرًا) «خطئاً» در لغت به معناى عدول از جهت اصلى و حقیقى است و از جمله کاربردهاى این واژه، جایى است که شخص تصمیم بر انجام کار نادرست مى گیرد و آن را به انجام مى رساند (مفردات راغب)
روایات و احادیث
۱۳- «عن أبى جعفر(ع) قال:... بعث الله محمداً(ص) و ...أنزل علیه فى سورة بنى اسرائیل بمکة ... و أنزل نهیاً عن أشیاء حذر علیها و لم یغلظ فیها ولم یتواعد علیها و قال: «و لاتقتلوا أولادکم خشیة إملاق نحن نرزقهم و إیّاکم إن قتلهم کان خطئاً کبیراً;[۱] از امام باقر(ع) روایت شده است که فرمود:... خداوند حضرت محمد(ص) را برانگیخت و ... بر او آیاتى از سوره بنى اسرائیل را در مکه نازل فرمود ...[که در آن آیات]از چیزهایى نهى کرده که پرهیز از آنها لازم است; ولى در آن نهیها غلظت و شدت نشان نداده و بر ارتکاب موارد نهى وعید عذاب نداده است و فرمود: و لاتقتلوا أولادکم خشیة إملاق نحن نرزقهم و إیّاکم إن قتلهم کان خطئاً کبیراً».
موضوعات مرتبط
- احکام ۱، ۴، ۵:
- اقتصاد: نگرانى از آینده اقتصادى ۱۱
- ایمان: آثار ایمان به توحید ۱۱
- ترس: آثار ترس ۶; آثار ترس از فقر ۱، ۲; ترس از زیان ۶; ترس از فقر ۵; موانع ترس از فقر ۸
- جاهلیت: رسوم جاهلیت ۲; فرزندکشى در جاهلیت ۲
- خدا: رازقیت خدا ۷; نواهى خدا ۱۳
- ذکر: آثار ذکر ضمانت روزى ۸
- روزى: ضامن روزى ۷
- زیان: پیشگیرى از زیان ۶
- علایق: علاقه به فرزند ۳
- عواطف: عوامل تضعیف عواطف ۳
- فرزند: منشأ روزى فرزند ۹; نقش فرزند ۱۰
- فرزندکشى: جرم فرزندکشى ۱۲; حرمت فرزندکشى ۱، ۴; سرزنش فرزندکشى ۱۲; فرزندکشى در تاریخ ۱۲; فرزندکشى در فقر ۱، ۴، ۵; نهى از فرزندکشى ۱۳
- فقر: آثار فقر ۳، ۵; عوامل فقر ۱۰
- قتل: احکام قتل ۱، ۴، ۵
- گناهان کبیره ۱۲:
- محرّمات ۱، ۴:
- والدین: مسؤولیت والدین ۹
- وجدان: عوامل تضعیف وجدان ۳
منابع
- ↑ کافى، ج ۲، ص ۳۰، ح ۱; بحارالأنوار، ج ۶۶، ص ۸۷، ح ۳۰.