گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۳ بخش۱۱: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:


==بحث روايتى ==
==بحث روايتى ==
در احتجاج از يزيد بن عمير بن معاويه شامى از حضرت رضا (عليه السلام ) نقل كرده كه در ضمن حديثى كه در آن مساءله جبر و تفويض وامربين امرين را ذكر فرموده گفته است : ((عرض كردم آيا خداى تعالى در كار بندگان اراده ومشيتى دارد((؟ فرمود: اما در اطاعتها اراده ومشيت خدا همان امرى است كه خدا در باره آنها فرموده وخشنودى است كه نسبت به انجام آنها دارد وكمك وتوف يقى است كه به فاعل آنها ارزانى مى دارد، واما در معصيت ها اراده ومشيتش همان نهيى است كه از آنها كرده وسخطى است كه نسبت به مرتكبين آنها دارد، وسنگينى بار ايشان است .
در احتجاج، از يزيد بن عمير بن معاويه شامى، از حضرت رضا «عليه السلام» نقل كرده كه در ضمن حديثى كه در آن مسأله جبر و تفويض و امر بين امرين را ذكر فرموده، گفته است: عرض كردم: آيا خداى تعالى در كار بندگان اراده و مشيتى دارد؟
 
فرمود: اما در اطاعت ها، اراده و مشيّت خدا، همان امرى است كه خدا در باره آن ها فرموده و خشنودى است كه نسبت به انجام آن ها دارد و كمك و توفيقى است كه به فاعل آن ها ارزانى مى دارد. و اما در معصيت ها، اراده و مشيّتش، همان نهيى است كه از آن ها كرده و سخطى است كه نسبت به مرتكبان آن ها دارد، و سنگينى بار ايشان است.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۳۴ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۳۴ </center>
رواياتى در ذيل جمله : ((وبالوالدين احسانا(( درباره نيكى كردن به پدر ومادر
==رواياتى در باره نيكى كردن به پدر و مادر==
ودر تفسير عياشى از ابى ولاد الحناط روايت كرده كه گفت : از امام صادق معناى آيه ((وبالوالدين احسانا(( را پرسيدم ، فرمود: يعنى با پدر ومادر نيكومعاشرت كنى ووادارشان مكنى كه مجبور شوند در حوائجشان از توچيزى بخواهند (بلكه قبلا برايشان فراهم كنى ) هر چند كه خود بى نياز از آن باشند مگر نشنيدى كه خداى تعالى فرموده : ((لن تنالوا البرّ حتّى تنفقوا ممّا تحبّون (( به خير واحسان نمى رسيد مگر زمانى كه از آنچه كه دوست مى داريد انفاق كنيد آنگاه امام (عليه السلام ) فرمود: ((اما اينكه فرمود: امّا يبلغنّ عندك الكبر احدهما اوكلاهما فلاتقل لهما افّ(( معنايش اين است كه اگر خسته ات كردند به ايشان اف نگوئى واگر تورا زدند ((فلاتنهر هما(( ايشان را نرنجانى ((وقل لهما قولا كريما(( يعنى در عوض بگوئى خدا شما را بيامرزد، اين است قول كريم تو، ((واخفض لهما جناح الذّلّ من الرّحمة (( يعنى ديدگان خود از نگاه پر مكنى مگر به نگاه از رحمت ورقت ، وصداى خود بلندتر از صداى ايشان ودست خود ما فوق دست ايشان بلند مكنى ودر راه از ايشان جلونيفتى .
 
مولف : اين روايت را كلينى نيز در كافى به سند خود از ابى ولاد الحناط از آن جناب نقل كرده است .
و در تفسير عياشى، از ابى ولاد الحناط روايت كرده كه گفت: از امام صادق، معناى آيه: «وَ بِالوَالِدَينِ إحسَاناً» را پرسيدم.
ودر كافى به سند خود از حديد بن حكيم از امام صادق (عليه السلام ) روايت كرده كه فرمود: كمترين عقوق والدين ((اف گفتن (( است ، و اگر خداى تعالى از اين كمتر را سراغ داشت از آن نيز نهى مى كرد.
 
مولف : همچنين اين روايت را به سند ديگر از امام صادق (عليه السلام ) نقل كرده ونيز همين معنا را به سند خود از ابى البلاد از آن حضرت روايت كرده است ، وعياشى هم همان را در تفسير خود از حريز از آن جناب نقل نموده ، وطبرسى در مجمع البيان از حضرت رضا (عليه السلام ) وآن حضرت از پدرش وپدرش از آن جناب امام صادق (عليه السلام ) نقل كرده است ، وروايات در نيكى به پدر ومادر وحرمت عقوق چه در زندگى ايشان وچه بعد از مرگشان چه از طرق عامه از رسول خدا (صلى اللّه عليه وآله وسلم ) واز طرق خاصه از آن حضرت ، واز امامان اهل بيت (عليهم السلام ) بيش از آن است كه بتوان شمرد.
فرمود: يعنى با پدر و مادر نيكو معاشرت كنى و وادارشان مكنى كه مجبور شوند در حوائجشان از تو چيزى بخواهند (بلكه قبلا برايشان فراهم كنى)، هر چند كه خود بى نياز از آن باشند. مگر نشنيدى كه خداى تعالى فرموده: «لَن تَنَالُوا البِرَّ حَتَّى تُنفِقُوا مِمَّا تُحِبُّون»: به خير و احسان نمى رسيد مگر زمانى كه از آنچه كه دوست مى داريد، انفاق كنيد.
 
آنگاه امام «عليه السلام» فرمود: اما اين كه فرمود: إمَّا يَبلُغَنَّ عِندَكَ الكِبَرَ أحَدُهُمَا أو كِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لَهُمَا أُفٍّ»، معنايش اين است كه اگر خسته ات كردند، به ايشان اف نگویى و اگر تو را زدند، «فَلَا تَنهَرهُمَا» ايشان را نرنجانى، «وَ قُل لَهُمَا قَولاً كَرِيماً». يعنى در عوض بگویى خدا شما را بيامرزد. اين است قول كريم تو، «وَ اخفِض لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحمَة». يعنى ديدگان خود از نگاه پر مكنى، مگر به نگاه از رحمت و رقّت، و صداى خود بلندتر از صداى ايشان و دست خود مافوق دست ايشان بلند مكنى، و در راه از ايشان جلو نيفتى.
 
مؤلف: اين روايت را كلينى نيز، در كافى، به سند خود، از ابى ولاد الحناط، از آن جناب نقل كرده است.
 
و در كافى، به سند خود، از حديد بن حكيم، از امام صادق «عليه السلام» روايت كرده كه فرمود: كمترين عقوق والدين «أُف گفتن» است. و اگر خداى تعالى از اين كمتر را سراغ داشت، از آن نيز نهى مى كرد.
 
مؤلف: همچنين اين روايت را به سند ديگر، از امام صادق «عليه السلام» نقل كرده و نيز همين معنا را به سند خود، از ابى البلاد، از آن حضرت روايت كرده است. و عياشى هم، همان را در تفسير خود، از حريز، از آن جناب نقل نموده. و طبرسى، در مجمع البيان، از حضرت رضا «عليه السلام» و آن حضرت، از پدرش و پدرش، از آن جناب امام صادق «عليه السلام» نقل كرده است.
 
و روايات در نيكى به پدر ومادر و حرمت عقوق، چه در زندگى ايشان و چه بعد از مرگشان، چه از طرق عامّه، از رسول خدا «صلى اللّه عليه و آله و سلّم»، و از طرق خاصه، از آن حضرت، و از امامان اهل بيت «عليهم السلام» بيش از آن است كه بتوان شمرد.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۳۵ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۳ صفحه : ۱۳۵ </center>
چند روايت در معناى ((اوابين ((
چند روايت در معناى ((اوابين ((
خط ۱۳۹: خط ۱۵۱:
ودر همان كتاب از ابى بصير از آن جناب روايت كرده كه در تفسير اين جمله فرموده است : ((تبذير(( آن است كه انسان هر چه دارد بدهد آنوقت خودش دست روى دست بگذارد ومحتاج گردد، پرسيدم اين تبذير تبذير در حلال نيست ؟ فرمود: چرا.
ودر همان كتاب از ابى بصير از آن جناب روايت كرده كه در تفسير اين جمله فرموده است : ((تبذير(( آن است كه انسان هر چه دارد بدهد آنوقت خودش دست روى دست بگذارد ومحتاج گردد، پرسيدم اين تبذير تبذير در حلال نيست ؟ فرمود: چرا.
<span id='link91'><span>
<span id='link91'><span>
==رواياتى درباره اجتناب از افراط وتفريط در انفاق درذيل آيه : ((==
==رواياتى درباره اجتناب از افراط وتفريط در انفاق درذيل آيه : ((==
ولاتجعل يدك مغلولة الى عنقك ...((
ولاتجعل يدك مغلولة الى عنقك ...((
۱۶٬۸۸۰

ویرایش