گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۸ بخش۲۶: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۹۱: خط ۹۱:
معناى «عزم» در اين جا، يا صبر است، همچنان كه بعضى از مفسران گفته اند، و به آيه: «وَ لَمَن صَبَرَ وَ غَفَرَ إنّ ذَلِكَ لَمِن عَزمِ الأُمُور» استشهاد كرده اند. و يا به معناى عزم بر وفاى به عهد است. عهدى كه از انبياء گرفته شده، همچنان كه آيه: «وَ لَقَد عَهِدنَا إلى آدَمَ مِن قَبلُ فَنَسِىَ وَ لَم نَجِد لَهُ عَزماً»، به آن اشاره دارد. و يا به معناى عزيمت، يعنى حكم و شريعت است.
معناى «عزم» در اين جا، يا صبر است، همچنان كه بعضى از مفسران گفته اند، و به آيه: «وَ لَمَن صَبَرَ وَ غَفَرَ إنّ ذَلِكَ لَمِن عَزمِ الأُمُور» استشهاد كرده اند. و يا به معناى عزم بر وفاى به عهد است. عهدى كه از انبياء گرفته شده، همچنان كه آيه: «وَ لَقَد عَهِدنَا إلى آدَمَ مِن قَبلُ فَنَسِىَ وَ لَم نَجِد لَهُ عَزماً»، به آن اشاره دارد. و يا به معناى عزيمت، يعنى حكم و شريعت است.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۳۲ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۳۲ </center>
و بنابر معناى سوم - كه حق هم همان است و در روايات ائمه اهل بيت «عليهم السلام»، به اين معنا تفسير شده - صاحبان حكم و شريعت پنج نفرند: نوح، ابراهيم ، موسى ، عيسى و محمد (صلّى اللّه عليه و آله وسلّم )، براى اينكه قرآن صاحبان شريعت را همين پنج نفر دانسته مى فرمايد: ((شرع لكم من الدين ما وصى به نوحا و الذى اوحينا اليك و ما وصينا به ابراهيم و موسى و عيسى (( كه تقريب و بيان معنايش گذشت .
و بنابر معناى سوم - كه حق هم همان است و در روايات ائمه اهل بيت «عليهم السلام»، به اين معنا تفسير شده - صاحبان حكم و شريعت پنج نفرند: نوح، ابراهيم، موسى، عيسى و محمّد «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم». براى اين كه قرآن، صاحبان شريعت را همين پنج نفر دانسته، مى فرمايد: «شَرَعَ لَكُم مِنَ الدّينِ مَا وَصّى بِهِ نُوحاً وَ الّذِى أوحَينَا إلَيكَ وَ مَا وَصّينَا بِهِ إبرَاهِيمَ وَ مُوسَى وَ عِيسَى»، كه تقريب و بيان معنايش گذشت.


و از پاره اى مفسرين نقل شده كه گفته اند: تمامى رسولان الهى اولواالعزم هستند و قهرا كلمه ((من الرسل (( را بيان ((اولواالعزم (( گرفته اند. و از بعضى ديگر نقل شده كه گفته اند: اولواالعزم هيجده رسولى است كه نامشان در آيه ۸۳ تا آيه ۹۰ سوره انعام آمده ، چون خداى تعالى بعد از ذكر نام ايشان فرموده : ((فبهداهم اقتده : به هدايت آنان اقتداء كن ((.
و از پاره اى مفسران نقل شده كه گفته اند: تمامى رسولان الهى اولواالعزم هستند، و قهرا كلمۀ «مِنَ الرُّسُل»  را بيان «اُولواالعزم» گرفته اند.  


ولى اين تفسير درست نيست ، براى اينكه خداى تعالى بعد از شمردن نام آنان از آباء و ذريات و برادران آنها ياد كرده و فرموده : ((و من آبائهم و ذرياتهم و اخوانهم (( و آنگاه جمله ((فبهداهم اقتده (( را آورده . بله اگر اين جمله را بلافاصله بعد از ذكر نام آنان آورده بود وجهى براى اين تفسير بود.
و از بعضى ديگر نقل شده كه گفته اند: اولواالعزم، هيجده رسولى است كه نامشان در آيه ۸۳ تا آيه ۹۰ سوره «انعام» آمده. چون خداى تعالى، بعد از ذكر نام ايشان فرموده: «فَبِهُدَاهُمُ اقتَدِه: به هدايت آنان اقتداء كن».


و از بعضى ديگر نقل شده كه گفته اند: انبياء اولواالعزم نه نفرند: نوح ، ابراهيم ، اسماعيل ذبيح ، يعقوب ، يوسف ، ايوب ، موسى ، داوود و عيسى و از بعضى ديگر نقل شده كه گفته اند: هفت نفرند: آدم ، نوح ، ابراهيم ، موسى ، داوود، سليمان و عيسى . و از بعضى ديگر نقل شده كه انبياء نامبرده را شش نفر دانسته اند، و اين شش نفر همانهايند كه ماءمور جنگ بوده اند، يعنى نوح ، هود، صالح ، موسى ، داوود و سليمان . و بعضى ديگر اين شش نفر را عبارت دانسته اند از: نوح ، ابراهيم ، اسحاق ، يعقوب ، يوسف و ايوب . بعضى ديگر آنان را پنج نفر دانسته اند: نوح ، هود، ابراهيم ، شعيب و موسى . از بعضى ديگر نقل شده كه گفته اند: چهار نفرند نوح ، ابراهيم ، موسى و عيسى . بعضى ديگر اين چهار نفر را عبارت دانسته اند از: نوح ، ابراهيم ، هود و محمد (صلوات اللّه عليه و عليهم اجمعين ).
ولى اين تفسير درست نيست. براى اين كه خداى تعالى، بعد از شمردن نام آنان، از آباء و ذرّيات و برادران آن ها ياد كرده و فرموده: «وَ مِن آبَائِهِم وَ ذُرّيَاتِهِم وَ إخوَانِهِم»، و آنگاه جملۀ «فَبِهُدَاهُمُ اقتَدِه» را آورده. بله اگر اين جمله را بلافاصله بعد از ذكر نام آنان آورده بود، وجهى براى اين تفسير بود.
 
و از بعضى ديگر، نقل شده كه گفته اند: انبياء اولواالعزم، نُه نفرند: نوح، ابراهيم، اسماعيل ذبيح، يعقوب، يوسف، ايّوب، موسى، داوود و عيسى.
 
و از بعضى ديگر، نقل شده كه گفته اند: هفت نفرند: آدم، نوح، ابراهيم، موسى، داوود، سليمان و عيسى.  
 
و از بعضى ديگر، نقل شده كه انبياء نامبرده را شش نفر دانسته اند، و اين شش نفر، همان هايند كه مأمور جنگ بوده اند. يعنى: نوح، هود، صالح، موسى، داوود و سليمان.  
 
و بعضى ديگر، اين شش نفر را عبارت دانسته اند از: نوح، ابراهيم، اسحاق، يعقوب، يوسف و ايوّب.  
 
بعضى ديگر، آنان را پنج نفر دانسته اند: نوح، هود، ابراهيم، شعيب و موسى.  
 
از بعضى ديگر، نقل شده كه گفته اند: چهار نفرند: نوح، ابراهيم، موسى و عيسى.  
 
بعضى ديگر، اين چهار نفر را عبارت دانسته اند از: نوح، ابراهيم، هود و محمّد «صلوات اللّه عليه و عليهم اجمعين».
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۳۳ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۳۳۳ </center>
و اين اقوال يا اقوالى است كه هيچ استدلالى به همراه ندارد؛ و يا ادله اى كه به آن استدلال كرده اند بر آن دلالت ندارد، و به همين جهت از نقل آن ادله چشم پوشيديم . در ابحاث نبوت در جلد دوم اين كتاب پاره اى مطالب در باره انبياء اولواالعزم گذشت ، اگر خواستيد بدانجا مراجعه فرماييد.
و اين اقوال، يا اقوالى است كه هيچ استدلالى به همراه ندارد؛ و يا ادّله اى كه به آن استدلال كرده اند، بر آن دلالت ندارد، و به همين جهت، از نقل آن ادّله چشم پوشيديم. در ابحاث نبوت، در جلد دوم اين كتاب، پاره اى مطالب در باره انبياء اولواالعزم گذشت. اگر خواستيد، بدان جا مراجعه فرماييد.


==بحث روايتى==
==بحث روايتى==
۱۶٬۸۸۰

ویرایش