۱۷٬۰۰۸
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۱۸ بخش۱۴: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←توجيهات ديگرى براى آيه و اشكالات آنها
| خط ۸۵: | خط ۸۵: | ||
<span id='link125'><span> | <span id='link125'><span> | ||
==توجيهات ديگرى براى آيه و اشكالات | ==توجيهات ديگرى براى آيه و اشكالات آن ها == | ||
بعضى ديگر گفته اند: وقتى | بعضى ديگر گفته اند: وقتى مشركان شنيدند كه قرآن مى فرمايد: «إنّ مَثَل عِيسَى عِندَ اللّه كَمَثَلِ آدَم خَلَقَهُ مِن تُرَاب»، داد و فريادشان بلند شد و گفتند: محمّد چه منظورى از اين حرف مى تواند داشته باشد، غير از اين كه ما او را به الوهيت بشناسيم و بپرستيم، همان طور كه مسيحيان، عيسى را مى پرستند، با اين كه آلهۀ خود ما، بهتر از محمّد است. | ||
اشكال اين | اشكال اين تفسير، همان اشكالى است كه در دو وجه قبلى بيان داشته و گفتيم مشركان مكه، آيه «إنّ مَثَلَ عِيسَى عِندَ اللّه» را نشنيده بودند، چون اين آيه، سال ها بعد در مدينه نازل شد. | ||
بعضى ديگر در توجيه آيه گفته اند: منظور | بعضى ديگر در توجيه آيه گفته اند: منظور مشركان از جملۀ «ءآلِهَتُنَا خَيرٌ أم هُوَ»، جواب از اشكالى است كه متوجه اعتقاد ايشان شده كه مى گفتند: «ملائكه، دختران خدايند»، و نيز از اشكالى كه متوجه ملائكه پرستى آنان شده، و گويا خواسته اند بگويند: مسأله ملائكه پرستى، يك چيز نوظهورى از ما نيست. براى اين كه نصارا، مسيح را مى پرستند و او را به خدا منسوب مى كنند، با اين كه موجودى است بشرى و زمينى، و ما ملائكه را مى پرستيم و به خدا منسوب مى كنيم، كه از بشر زمينى برتر و بهتر است. | ||
اشكال اين توجيه | اشكال اين توجيه هم، اين است كه از عهدۀ توجيه جملۀ «وَ لَمّا ضُرِبَ بنُ مَريَم مَثَلا إذَا قَومُكَ مِنهُ يَصِدُّون» بر نمى آيد. چون از آيه بر مى آيد كه براى مشركان مَثَلى از عيسى زده شده، و آنان به داد و فرياد درآمده اند، و اين وجه، توجيه نمى كند كه چه مَثَلى از عيسى براى مشركان زده شده. علاوه بر اين، جملۀ «إن هُوَ إلّا عَبدٌ أنعَمنَا عَلَيه»، بنابر اين تفسير، بى ربط به ماقبل مى شود، همان طور كه در دو وجه قبلى نيز، بى ربط مى شد. | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۱۷۴ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۱۷۴ </center> | ||
بعضى ديگر گفته اند: معناى | بعضى ديگر گفته اند: معناى اين كه گفته اند: «ءآلِهَتُنَا خَيرٌ أم هُوَ»، اين است كه مَثَل ما در پرستش آلهه، مَثَل نصارا است در پرستش مسيح، حال خودت بگو كدام بهتر است؟ پرستش آلهۀ ما و يا پرستش مسيح؟ اگر در پاسخ بگويد: عبادت مسيح بهتر است، اعتراف كرده به اين كه پس غير خدا پرستيدن، عمل درستى است. و اگر بگويد: عبادت آلهه بهتر است، باز هم همان اعتراف را كرده. و اگر بگويد: در پرستش مسيح، هيچ خيرى نيست، مقام و منزلت او را پايين آورده. آنگاه جملۀ «إن هُوَ إلّا عَبدٌ أنعَمنَا عَلَيه»، جواب گفتار مشركان مى شود، و مى فرمايد: اگر مسيح شرافت هايى مختص به خود دارد، انعامى است كه خداى تعالى به او كرده، و باعث نمى شود كه پرستش او جائز باشد. | ||
اشكال اين | اشكال اين توجيه، اين است كه: هرچند فى نفسه حرف درستى است، اما گفتگو در اين است كه جملۀ «ءآلِهَتُنَا خَيرٌ أم هُوَ»، چگونه بر اين برترى دلالت دارد. | ||
<span id='link126'><span> | <span id='link126'><span> | ||
==گفتار طبرسى در مجمع البيان بعد از نقل وحده تغيير آيه == | ==گفتار طبرسى در مجمع البيان بعد از نقل وحده تغيير آيه == | ||
در مجمع البيان بعد از نقل وجوهى كه در تفسير آيه گفته اند خودش گفته: چهارميش تفسيرى است كه از پيشوايان اهل بيت (عليهم السلام) از امير المؤمنين (عليه السلام ) نقل كرده اند كه فرموده: روزى نزد رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم) رفتم ، و ديدم در بين جمعى از قريش نشسته ، همين كه مرا ديد فرمود: يا على! مثل تو در اين امت مثل عيسى بن مريم است كه جمعى او را دوست داشتند، و در دوستى خود افراط كرده ، هلاك شدند، و جمعى ديگر دشمنش داشتند و در دشمنى خود افراط كرده ، هلاك شدند، و جمعى ديگر راه ميانه را رفتند و نجات يافتند. اين گفتار رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله وسلّم ) بر قريش گران آمد و خنده سر دادند، و گفتند: على را تشبيه به انبياء و رسل مى كند، پس در پاسخشان اين آيه نازل شد. | در مجمع البيان بعد از نقل وجوهى كه در تفسير آيه گفته اند خودش گفته: چهارميش تفسيرى است كه از پيشوايان اهل بيت (عليهم السلام) از امير المؤمنين (عليه السلام ) نقل كرده اند كه فرموده: روزى نزد رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله وسلم) رفتم ، و ديدم در بين جمعى از قريش نشسته ، همين كه مرا ديد فرمود: يا على! مثل تو در اين امت مثل عيسى بن مريم است كه جمعى او را دوست داشتند، و در دوستى خود افراط كرده ، هلاك شدند، و جمعى ديگر دشمنش داشتند و در دشمنى خود افراط كرده ، هلاك شدند، و جمعى ديگر راه ميانه را رفتند و نجات يافتند. اين گفتار رسول خدا (صلّى اللّه عليه و آله وسلّم ) بر قريش گران آمد و خنده سر دادند، و گفتند: على را تشبيه به انبياء و رسل مى كند، پس در پاسخشان اين آيه نازل شد. | ||
