گمنام

تفسیر:المیزان جلد۱۸ بخش۱۴: تفاوت میان نسخه‌ها

از الکتاب
خط ۷۰: خط ۷۰:
<span id='link124'><span>
<span id='link124'><span>


==نقد و بررسى روايت مذكور ==
و ما در بحث روايتى - كه بعد از آيه ۹۸ سوره انبياء ايراد كرديم - گفتيم كه: اين روايت به خاطر اين كه از چند جهت موهون و سست است، و نيز به خاطر خللى كه در مضمون آن هست، ضعيف است و نمى توان به آن اعتماد كرد. حتى از حافظ ابن حجر هم نقل شده كه گفته اين حديث، اصلى ندارد و در هيچ يك از كتب حديث ديده نشده، نه با سند و نه بدون سند.
و ما در بحث روايتى كه بعد از آيه ۹۸ سوره انبياء ايراد كرديم گفتيم كه اين روايت به خاطر اينكه از چند جهت موهون و سست است ، و نيز به خاطر خللى كه در مضمون آن هست ، ضعيف است و نمى توان به آن اعتماد كرد، حتى از حافظ ابن حجر هم نقل شده كه گفته اين حديث اصلى ندارد، و در هيچ يك از كتب حديث ديده نشده نه با سند و نه بدون سند.


و هرچند اين داستان ابن الزبعرى از طرق شيعه هم نقل شده - و البته طورى نقل شده كه هيچ مناقشه و اشكالى متوجه آن نيست - و ليكن در آن نقل گفته نشده كه آيه ((و لما ضرب ابن مريم ...(( در باره اين قصه نازل شده است .
و هرچند اين داستان ابن الزبعرى از طرق شيعه هم نقل شده - و البته طورى نقل شده كه هيچ مناقشه و اشكالى متوجه آن نيست - وليكن در آن نقل گفته نشده كه آيه «وَ لَمّا ضُرِبَ ابنُ مَريَم...»، در باره اين قصه نازل شده است.


علاوه بر اينكه ظاهر جمله ((ضرب ابن مريم (( و جمله ((ءآلهتنا خير ام هو(( با تفسيرى كه اين روايت كرده درست و سازگار نيست .
علاوه بر اين كه ظاهر جمله «ضُرِبَ ابنُ مَريَم»، و جمله «ءآلِهَتُنا خَيرٌ أم هُوَ»، با تفسيرى كه اين روايت كرده، درست و سازگار نيست.


بعضى ديگر از مفسرين گفته اند: وقتى مشركين آيه ((ان مثل عيسى عند اللّه كمثل ادم خلقه من تراب ثم قال له كن فيكون (( را شنيدند، گفتند: پس دين ما راهنماتر از دين نصارى است ، براى اينكه نصارى انسانى را مى پرستند، و ما ملائكه را - البته منظورشان از ملائكه ارباب بت ها بود - پس آلهه ما بهتر از اله نصارى است.
بعضى ديگر از مفسران گفته اند: وقتى مشركان، آيه «إنّ مَثَل عِيسَى عِندَ اللّه كَمَثَلِ آدَم خَلَقَهُ مِن تُرَابٍ ثُمّ قَالَ لَهُ كُن فَيَكُون» را شنيدند، گفتند: پس دين ما، راهنماتر از دين نصارا است. براى اين كه نصارا، انسانى را مى پرستند، و ما ملائكه را - البته منظورشان از ملائكه، ارباب بت ها بود - پس آلهۀ ما بهتر از إله نصارا است.
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۱۷۳ </center>
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۱۷۳ </center>
پس مثل زننده به عيسى بن مريم خداى سبحان است ، و اينكه گفتند ((ءالهتنا خير ام هو(( به منظور برترى دادن بت ها بر عيسى است ، نه عكس آن كه در وجه قبلى آمده بود.
پس مَثَل زننده به عيسى بن مريم، خداى سبحان است. و اين كه گفتند: «ءآلِهَتُنَا خَيرٌ أم هُوَ»، به منظور برترى دادن بت ها بر عيسى است، نه عكس آن كه در وجه قبلى آمده بود.


اين وجه هم درست نيست ، براى اينكه آيه شريفه ((ان مثل عيسى عند اللّه كمثل ادم خلقه من تراب (( در مدينه نازل شده ، و آيات مورد بحث كه از جمله ((و لما ضرب ابن مريم (( آغاز مى شود در مكه نازل شده ، و آيات سوره اى است مكى .
اين وجه هم درست نيست. براى اين كه آيه شريفه «إنّ مَثَلَ عِيسَى عِندَ اللّه كَمَثَلِ آدَم خَلَقَهُ مِن تُرَاب»، در مدينه نازل شده، و آيات مورد بحث - كه از جملۀ «وَ لَمّا ضُرِبَ ابنُ مَريَم» آغاز مى شود - در مكه نازل شده، و آيات سوره اى است مكّى.


از اين هم كه بگذريم بنابر اين وجه ، اساس گفتار مشركين اين مى شود كه خواسته اند خود را بر نصارى برترى دهند، و بر اين اساس ديگر هيچ ارتباطى بين آيه ((ان هو الا عبد انعمنا عليه ...(( به ما قبلش تصور نمى شود.
از اين هم كه بگذريم، بنابراين وجه، اساس گفتار مشركان اين مى شود كه خواسته اند خود را بر نصارا برترى دهند، و بر اين اساس، ديگر هيچ ارتباطى بين آيه «إن هُوَ إلّا عَبدٌ أنعَمنَا عَلَيه...»، به ماقبلش تصور نمى شود.
<span id='link125'><span>
<span id='link125'><span>
==توجيهات ديگرى براى آيه و اشكالات آنها ==
==توجيهات ديگرى براى آيه و اشكالات آنها ==
بعضى ديگر گفته اند: وقتى مشركين شنيدند كه قرآن مى فرمايد ((ان مثل عيسى عند اللّه كمثل آدم خلقه من تراب (( داد و فريادشان بلند شد و گفتند: محمد چه منظورى از اين حرف مى تواند داشته باشد، غير از اينكه ما او را به الوهيت بشناسيم ، و بپرستيم همانطور كه مسيحيان عيسى را مى پرستند، با اينكه آلهه خود ما بهتر از محمد است .
بعضى ديگر گفته اند: وقتى مشركين شنيدند كه قرآن مى فرمايد ((ان مثل عيسى عند اللّه كمثل آدم خلقه من تراب (( داد و فريادشان بلند شد و گفتند: محمد چه منظورى از اين حرف مى تواند داشته باشد، غير از اينكه ما او را به الوهيت بشناسيم ، و بپرستيم همانطور كه مسيحيان عيسى را مى پرستند، با اينكه آلهه خود ما بهتر از محمد است .
۱۷٬۰۰۸

ویرایش