۱۶٬۸۸۰
ویرایش
خط ۶۵: | خط ۶۵: | ||
<span id='link79'><span> | <span id='link79'><span> | ||
و نيز خلاصه گفتار اين شد كه: قسم دوم از وحى، يعنى «أو مِن وَرَاءِ حِجَاب»، وحى با واسطه است، و واسطه اش، همان حجاب است. چيزى كه هست، اين واسطه مانند واسطه در قسم سوم خودش وحى نمى كند، بلكه تنها وحى از ماوراى آن آغاز مى شود، و آغاز شدنش را از كلمۀ «مِن» - كه براى ابتداء است - استفاده مى كنيم. | |||
و نيز خلاصه گفتار اين شد كه قسم دوم از | |||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۱۰۹ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۱۸ صفحه : ۱۰۹ </center> | ||
و كلمه | و كلمه «وَرَاء» در اين جا به معناى پشت نيست، بلكه به معناى بيرون هر چيزى است كه محيط به آن چيز است. به شهادت كلام خداى تعالى كه مى فرمايد: «وَ اللّهُ مِن وَرَائِهِم مُحِيط». و اين قسم تكلم (تكلم از ماوراى حجاب)، مانند تكلم خداى تعالى با موسى در كوه طور است، كه در باره اش فرموده: «فَلَمّا أتَيهَا نُودِىَ مِن شَاطِى الوَادِ الأيمَنِ فِى البَقعَة المُبَارَكَة مِنَ الشّجَرَة»، و نيز از همين قسم است وحى هايى كه در عالَم رؤيا به انبياء «عليهم السلام» مى شده. | ||
و قسم اول از | و قسم اول از تكلم، تكلمى است كه خداى تعالى، با پيامبر اسلام «صلّى اللّه عليه و آله و سلّم» و بدون واسطه جبرئيل مى كرد كه در آن، نه رسول ملكى، يعنى جبرئيل، واسطه بود، و نه هيچ گونه حجابى كه فرض شود. | ||
و چون وحى در تمامى اين اقسام مختلف منتسب به خداى تعالى | و چون وحى در تمامى اين اقسام مختلف منتسب به خداى تعالى است، لذا مى توان وحى را به طور مطلق به خداى تعالى نسبت داد و مستند به او كرد. | ||
اين مطالب كه در تفسير آيه مورد بحث | ساده تر بگويم: مى توان در هر سه قسم از وحى گفت خدا چنين وحى كرده، بدون قيدى كه معين كند منظور كدام يك از اقسام وحى است. و به همين عنايت است كه تمامى اقسام وحى در كلام خداى تعالى، به خدا مستند شده و فرموده: «إنّا أوحَينَا إلَيكَ كَمَا أوحَينَا إلى نُوحٍ وَ النّبِيّينَ مِن بَعدِهِ». و نيز فرموده: «وَ مَا أرسَلنَا مِن قَبلِكَ إلّا رِجَالاً نُوحِى إلَيهِم». | ||
اين مطالب كه در تفسير آيه مورد بحث آورديم، مطالبى بود كه با كمك سياق از آيه استفاده نموديم، ولى مفسران در تفسير آن، بحث هايى دامنه دار و مشاجره هاى طولانى كرده اند، كه ما از اشتغال به گفتگوى در باره آن صرف نظر كرديم، و خواننده، خود مى تواند به تفاسير مفصل مراجعه نمايد. | |||
<span id='link80'><span> | <span id='link80'><span> | ||
==اشاره به وجه تعليل نزول وحى از جانب خداوند به اينكه او ((== | ==اشاره به وجه تعليل نزول وحى از جانب خداوند به اينكه او ((== | ||
على حكيم (( است | على حكيم (( است |
ویرایش