۱۷٬۰۰۸
ویرایش
تفسیر:المیزان جلد۲۰ بخش۱۹: تفاوت میان نسخه‌ها
از الکتاب
←احتجاجاتى بر يگانگى خداوند در ربوبيت، و بر اثبات «يومُ الفصل»
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
علاوه بر اشارات ياد شده بر وجود يَومُ الفصل هم دلالت دارد، چون اهلاك قومى به خاطر جرائمى كه داشته اند، وقتى تصور دارد كه قبلا تكليف كرده باشد، و تكليف هم وقتى مى تواند متوجه قومى بشود كه مجازاتى هم در كار باشد. اطاعت كاران را پاداش و گنهكاران را كيفر دهند. پس معلوم مى شود كه در اين ميان يَومُ الفصلى هست، و در آن افراد مطيع پاداش، و عاصيان كيفر داده مى شوند. و پاداش و كيفر آن روز، از جنس پاداش و كيفر دنيا نيست، چون پاداش و كيفر دنيوى نمى تواند همه اولين و آخرين را شامل شود. پس در اين ميان، روزى هست كه هر انسانى در برابر هر كارى كه كرده، جزا داده مى شود و اين، همان «روز فصل» و روز «مَجمُوعٌ لَهُ النّاس» است. | علاوه بر اشارات ياد شده بر وجود يَومُ الفصل هم دلالت دارد، چون اهلاك قومى به خاطر جرائمى كه داشته اند، وقتى تصور دارد كه قبلا تكليف كرده باشد، و تكليف هم وقتى مى تواند متوجه قومى بشود كه مجازاتى هم در كار باشد. اطاعت كاران را پاداش و گنهكاران را كيفر دهند. پس معلوم مى شود كه در اين ميان يَومُ الفصلى هست، و در آن افراد مطيع پاداش، و عاصيان كيفر داده مى شوند. و پاداش و كيفر آن روز، از جنس پاداش و كيفر دنيا نيست، چون پاداش و كيفر دنيوى نمى تواند همه اولين و آخرين را شامل شود. پس در اين ميان، روزى هست كه هر انسانى در برابر هر كارى كه كرده، جزا داده مى شود و اين، همان «روز فصل» و روز «مَجمُوعٌ لَهُ النّاس» است. | ||
أَ لَمْ | «'''أَ لَمْ نَخْلُقكم مِّن مَّاءٍ مَّهِينٍ ... فَنِعْمَ الْقَادِرُونَ'''»: | ||
استفهام در اين آيه انكارى | استفهام در اين آيه انكارى است، و كلمۀ «مَاء مَهِين» به معناى آبى خوار و پست است، كه خودش نمى تواند خود را نگه دارد، و مراد از آن نطفه است. و مراد از «قَرار مَكِين» محفظه رحم است، و منظور از «قَدَرٍ مَعلُوم»، مدت حمل است. | ||
و فعل | و فعل «فَقَدرنَا» از باب «قدر» به معناى اندازه گيرى است، و حرف «فَاء» براى تفريع قدر بر خلق است، و معنايش اين است كه: ما شما را خلق كرديم و حوادثى كه بعدها بر سرتان مى آيد و اوصاف و احوالى كه در آينده به خود مى گيريد، همه را معين و تقدير كرديم. خلاصه هم خلقتان كرديم، و هم حوادثى كه در طول زندگى برايتان پيش مى آيد، معين كرديم. يكى عمرش طولانى و ديگرى كوتاه شد. يكى قيافه اش زيبا و ديگرى زشت شد. يكى سالم و ديگرى مريض شد، و همچنين از نظر رزق و چيزهاى ديگر. | ||
بعضى احتمال داده اند كه : | بعضى احتمال داده اند كه: جملۀ «قَدَرنَا» از قدرت در مقابل عجز گرفته شده باشد، | ||
<center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۲۴۷ </center> | <center> ترجمه تفسير الميزان جلد ۲۰ صفحه ۲۴۷ </center> | ||
و مراد اين باشد كه ما بر همه | و مراد اين باشد كه ما بر همه اين ها تواناييم، ولى وجه قبلى وجيه تر است. | ||
و معناى آيه اين است كه : ما شما را از آبى پست و ناچيز كه همان نطفه باشد آفريده | و معناى آيه اين است كه: ما شما را از آبى پست و ناچيز كه همان نطفه باشد آفريده ايم، و آن آب را در قرارگاهى محفوظ كه همان رحم مادران باشد، جاى داديم، و تا مدتى معلوم كه همان مدت حمل باشد، در آن جا نگه داشتيم. پس ما همه اين حوادث و صفات و احوال را كه با هستى شما ارتباط دارند، تقدير كرديم؛ و چه خوب مقدرى هستيم ما. | ||
در اين آيات و | در اين آيات و اين كه مضمونش حجتى بر وحدانيت خداى تعالى در ربوبيت است، نظير آن بيانى كه در آيات سابق داشتيم، جريان دارد. و همچنين در اين كه اين حجت، حجت بر تحقق يَومُ الفصل نيز هست، چون ربوبيت اقتضاى آن دارد كه مربوبين در برابر ساحتش خضوع كنند، و اين خضوع همان گرويدن به دينى است كه مربوب را مكلف به تكاليفى مى كند، و تكليف هم جز بر دائر كردن جزا در برابر اطاعت و عصيان تمام نمى شود. و روزى كه مكلفين در آن روز به جزاى اعمال خود مى رسند، همان يَومُ الفصل است. | ||
أَ لَمْ نجْعَلِ الاَرْض كِفَاتاً أَحْيَاءً وَ | «'''أَ لَمْ نجْعَلِ الاَرْض كِفَاتاً أَحْيَاءً وَ أَمْوَاتاً ... فُرَاتاً'''»: | ||
كلمه «'''كفات '''» و همچنين كلمه «'''كفت '''» به معناى جمع كردن و ضميمه كردن است ، مى فرمايد: مگر ما نبوديم كه زمين را كفات كرديم ، يعنى چنان كرديم كه همه بندگان را در خود جمع مى كند، چه مرده ها را و چه زنده ها را. بعضى گفته اند: كفات جمع كفت به معناى ظرف است . و معناى آيه اين است كه : مگر ما زمين را ظرفهايى براى جمع احيا و اموات نكرديم . | كلمه «'''كفات '''» و همچنين كلمه «'''كفت '''» به معناى جمع كردن و ضميمه كردن است ، مى فرمايد: مگر ما نبوديم كه زمين را كفات كرديم ، يعنى چنان كرديم كه همه بندگان را در خود جمع مى كند، چه مرده ها را و چه زنده ها را. بعضى گفته اند: كفات جمع كفت به معناى ظرف است . و معناى آيه اين است كه : مگر ما زمين را ظرفهايى براى جمع احيا و اموات نكرديم . | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
و مراد از جمله «'''آنچه همواره تكذيبش مى كردند'''» جهنم است ، و كلمه «'''انطلاق '''» به معناى روانه شدن و منتقل گشتن از جايى به جاى ديگر و بدون مكث است . و معناى آيه اين است كه : به ايشان گفته مى شود از محشر بدون هيچ درنگى به سوى آتش روانه شويد، همان آتشى كه همواره تكذيبش مى كرديد. | و مراد از جمله «'''آنچه همواره تكذيبش مى كردند'''» جهنم است ، و كلمه «'''انطلاق '''» به معناى روانه شدن و منتقل گشتن از جايى به جاى ديگر و بدون مكث است . و معناى آيه اين است كه : به ايشان گفته مى شود از محشر بدون هيچ درنگى به سوى آتش روانه شويد، همان آتشى كه همواره تكذيبش مى كرديد. | ||
<span id='link163'><span> | <span id='link163'><span> | ||
==توصیف عذاب تكذیب کنندگان روز قيامت== | ==توصیف عذاب تكذیب کنندگان روز قيامت== | ||
انطلِقُوا إِلى ظِلٍّ ذِى ثَلَاثِ شعَبٍ | انطلِقُوا إِلى ظِلٍّ ذِى ثَلَاثِ شعَبٍ | ||
