روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۴ ش ۶۹۱

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۴، كِتَابُ الْفَرَائِضِ وَ الْمَوَارِيث

و روي حماد بن عيسي عن الحسين بن المختار قال :

دَخَلَ‏ أَبُو حَنِيفَةَ عَلَى‏ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ فَقَالَ لَهُ‏ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ مَا تَقُولُ فِي بَيْتٍ سَقَطَ عَلَى قَوْمٍ فَبَقِيَ مِنْهُمْ صَبِيَّانِ أَحَدُهُمَا حُرٌّ وَ اَلْآخَرُ مَمْلُوكٌ لِصَاحِبِهِ فَلَمْ يُعْرَفِ اَلْحُرُّ مِنَ اَلْمَمْلُوكِ فَقَالَ‏ أَبُو حَنِيفَةَ يُعْتَقُ نِصْفُ هَذَا وَ نِصْفُ هَذَا وَ يُقْسَمُ اَلْمَالُ بَيْنَهُمَا نِصْفَانِ فَقَالَ‏ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ ع‏ لَيْسَ كَذَلِكَ لَكِنَّهُ يُقْرَعُ بَيْنَهُمَا فَمَنْ أَصَابَتْهُ اَلْقُرْعَةُ فَهُوَ اَلْحُرُّ وَ يُعْتَقُ هَذَا فَيُجْعَلُ مَوْلًى لَهُ‏

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۶ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۲۱۰

و حمّاد بن عيسى، از حسين بن مختار روايت كرده است كه گفت:

«أبو حنيفه بمحضر امام صادق عليه السّلام داخل شد، پس امام به او فرمود: رأى تو در باره اتاقى كه بر گروهى فرود آمده، و دو كودك از آن گروه باقى مانده، كه يكى از ايشان آزاد و ديگرى غلام رفيق خويش است، ولى كودك آزاد از كودك برده باز شناخته نشده است؟ پس أبو حنيفه گفت: نيمى از اين و نيمى از آن آزاد مى‏شود، و مال ميان آن دو تنصيف ميگردد. امام صادق عليه السّلام فرمود: حكم مسأله چنين نيست، ولى ميان آن دو قرعه ميكشند، پس هر كدام كه قرعه به او اصابت كند آزاد است، و آن ديگر را آزاد ميكنند، و مولاى او قرار ميدهند.