روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۴ ش ۳۶۹

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۴، كِتَابُ الدِّيَات

سيل الصادق ع :

عَنْ أَرْبَعَةِ أَنْفُسٍ قَتَلُوا رَجُلاً مَمْلُوكٍ وَ حُرٍّ وَ حُرَّةٍ وَ مُكَاتَبٍ قَدْ أَدَّى نِصْفَ مُكَاتَبَتِهِ فَقَالَ ع عَلَيْهِمُ اَلدِّيَةُ عَلَى اَلْحُرِّ رُبُعُ اَلدِّيَةِ وَ عَلَى اَلْحُرَّةِ رُبُعُ اَلدِّيَةِ وَ عَلَى اَلْمَمْلُوكِ أَنْ يُخَيَّرَ مَوْلاَهُ فَإِنْ شَاءَ أَدَّى عَنْهُ وَ إِنْ شَاءَ دَفَعَهُ بِرُمَّتِهِ وَ لاَ يَغْرَمُ أَهْلُهُ شَيْئاً وَ عَلَى اَلْمُكَاتَبِ فِي مَالِهِ نِصْفُ اَلرُّبُعِ وَ عَلَى اَلَّذِينَ كَاتَبُوهُ نِصْفُ اَلرُّبُعِ فَذَلِكَ اَلرُّبُعُ لِأَنَّهُ قَدْ عَتَقَ نِصْفُهُ‏

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۵ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۵۴۵

از امام صادق عليه السّلام در باره چهار تن كه كسى را كشته بودند و عبارت بودند از يك غلام، و يك مرد و يك زن آزاد، و يك برده مكاتبى كه نيمى از وجه مكاتبه را پرداخته بود، سؤال كردند، فرمود: ديه را بايد بشركت بپردازند، بر مرد آزاد يك چهارم ديه است، و بر زن آزاد نيز يك چهارم، و بر غلام آنست كه از صاحبش بخواهند كه يا به اختيار خود غلام را بوليّ دم بابت غرامت دهد و تاوان ندهد، و يا يك چهارم ديه را بپردازد و غلام را نگهدارد، و بر مكاتب است كه نيم يك چهارم ديه را خود بپردازد و نيم ديگر را كسانى كه با او مكاتبه‏ كرده‏اند كه رويهم يك ربع ديه مى‏شود، زيرا نيم او آزاد شده است. و اين خبر در كتاب محمّد بن احمد بن يحيى (نوادر الحكمة) است كه از على بن ابراهيم نقل كرده است و او بسند مرفوع از امام صادق عليه السّلام.