روایت:من لايحضره الفقيه جلد ۱ ش ۳۱۱۶

آدرس: من لا يحضره الفقيه، جلد ۱، أَبْوَابُ الصَّلَاةِ وَ حُدُودِهَا-بَابُ نَوَادِرِ الصَّلَوَات

و روي عبد الله بن سنان عن ابي عبد الله ع قال :

قُلْتُ لَهُ أَخْبِرْنِي عَنْ رَجُلٍ عَلَيْهِ مِنْ صَلاَةِ اَلنَّوَافِلِ مَا لاَ يَدْرِي مَا هُوَ مِنْ كَثْرَتِهَا كَيْفَ يَصْنَعُ قَالَ فَلْيُصَلِّ حَتَّى لاَ يَدْرِيَ كَمْ صَلَّى مِنْ كَثْرَتِهَا فَيَكُونَ قَدْ قَضَى بِقَدْرِ مَا عَلِمَهُ‏ مِنْ ذَلِكَ ثُمَّ قَالَ قُلْتُ لَهُ فَإِنَّهُ لاَ يَقْدِرُ عَلَى اَلْقَضَاءِ فَقَالَ إِنْ كَانَ شُغُلُهُ فِي طَلَبِ مَعِيشَةٍ لاَ بُدَّ مِنْهَا أَوْ حَاجَةٍ لِأَخٍ مُؤْمِنٍ فَلاَ شَيْ‏ءَ عَلَيْهِ وَ إِنْ كَانَ شُغُلُهُ لِجَمْعِ اَلدُّنْيَا وَ اَلتَّشَاغُلِ بِهَا عَنِ اَلصَّلاَةِ فَعَلَيْهِ اَلْقَضَاءُ وَ إِلاَّ لَقِيَ اَللَّهَ وَ هُوَ مُسْتَخِفٌّ مُتَهَاوِنٌ مُضَيِّعٌ لِحُرْمَةِ رَسُولِ اَللَّهِ ص‏ قُلْتُ فَإِنَّهُ لاَ يَقْدِرُ عَلَى اَلْقَضَاءِ فَهَلْ يُجْزِي أَنْ يَتَصَدَّقَ فَسَكَتَ مَلِيّاً ثُمَّ قَالَ فَلْيَتَصَدَّقْ بِصَدَقَةٍ قُلْتُ فَمَا يَتَصَدَّقُ قَالَ بِقَدْرِ طَوْلِهِ وَ أَدْنَى ذَلِكَ مُدٌّ لِكُلِّ مِسْكِينٍ مَكَانَ كُلِّ صَلاَةٍ قُلْتُ وَ كَمِ اَلصَّلاَةُ اَلَّتِي يَجِبُ فِيهَا مُدٌّ لِكُلِّ مِسْكِينٍ قَالَ لِكُلِّ رَكْعَتَيْنِ مِنْ صَلاَةِ اَللَّيْلِ مُدٌّ وَ لِكُلِّ رَكْعَتَيْنِ مِنْ صَلاَةِ اَلنَّهَارِ مُدٌّ فَقُلْتُ لاَ يَقْدِرُ فَقَالَ مُدٌّ إِذاً لِكُلِّ أَرْبَعِ رَكَعَاتٍ مِنْ صَلاَةِ اَلنَّهَارِ قُلْتُ لاَ يَقْدِرُ قَالَ فَمُدٌّ إِذاً لِصَلاَةِ اَللَّيْلِ وَ مُدٌّ لِصَلاَةِ اَلنَّهَارِ وَ اَلصَّلاَةُ أَفْضَلُ وَ اَلصَّلاَةُ أَفْضَلُ‏ وَ اَلصَّلاَةُ أَفْضَلُ

ترجمه

‏محمد جواد غفارى, من لا يحضره الفقيه - جلد ۲ - ترجمه على اكبر و محمد جواد غفارى و صدر بلاغى, ۲۹۸

عبد اللَّه بن سنان از امام صادق عليه السّلام روايت كرده گويد: به آن حضرت عرض كردم: به من بفرمائيد در موردى كه شخص نماز نافله (قضا شده) بر عهده دارد چندان كه از شدّت زيادى، مقدار و تعداد آنها را نميداند، با اين ترتيب چه بايد بكند؟ فرمود: بايد چندان نماز كند تا جايى كه از بسيارى آنها نداند چقدر نماز كرده است. تا مقدارى كه قضا كرده با آنچه در علم سابقش بوده برابر شود، سپس گويد: به آن حضرت عرض كردم: او قادر به قضا كردن اين همه نيست، چه كند؟ فرمود: اگر شغل و گرفتارى او (كه موجب ترك نافله شده) براى كسب روزى بوده كه ناگزير از انجام آن بوده يا در جهت برآوردن حاجت برادر مؤمنى بوده، در اين صورت قضاى آنها بر عهده او نيست. و اگر اشتغال او براى جمع مال و زيادتيهاى دنيائى بوده و او را از اداى نافله بازداشته باشد، قضاى همه آنها بر عهده اوست و گر نه روز قيامت در پيشگاه خداوند در حالى ظاهر شود كه نماز را كوچك شمرده و در انجام آن سستى ورزيده و حرمت رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله را زير پا نهاده و تباه ساخته است). يا بنا بر نقل ديگرى سنّت رسول خدا صلّى اللَّه عليه و آله را ضايع و تباه ساخته است). راوى گويد: عرض كردم: براستى او قادر به قضا كردن آنها نيست آيا مى‏تواند به عوض آن صدقه دهد؟ آن حضرت مدّتى طولانى خاموش و متفكّر ماند، آنگاه فرمود: پس بايد تصدّق كند و صدقه بدهد، عرض كردم: چقدر تصدّق كندفرمود: به اندازه توانائى و تمكن ماليش، و كمترين مقدار آن اين است كه بهر مسكينى يك مدّ طعام در ازاء هر نمازى بدهند. عرض كردم: يك مدّ در ازاء چند نماز باشد؟ فرمود: بازاء هر دو ركعت از نماز شب يك مدّ، و براى هر دو ركعت از نماز روز هم يك مدّ، عرض كردم: توانائى بر انجام اين كار ندارد، فرمود: در اين صورت براى هر چهار ركعت از نماز روز يك مدّ بدهد. عرض كردم: باز هم نمى‏تواند، فرمود: پس يك مدّ براى همه نمازهاى شب و يك مدّ براى تمام نوافل روز بدهد. اما با همه اين صور نماز بهتر است. نماز بهتر است، نماز بهتر است.